Cụ thể, sau khi Ấn Độ quyết định cấm xuất khẩu mặt hàng này do một đợt nắng nóng nghiêm trọng gây ảnh hưởng tới sản lượng, đã đẩy giá lúa mì tại châu Âu tăng cao kỷ lục. Mở cửa thị trường châu Âu ngày 16/5, giá lúa mì đã tăng lên mức 435 Euro (453 USD) một tấn.
Ấn Độ là quốc gia sản xuất lúa mì thứ hai trên thế giới. Nước này cấm xuất khẩu lúa mì khi các thị trường hàng nông sản toàn cầu đang chịu sức ép lớn bởi cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Giá lúa mì ở thị trường châu Âu ngày 16/5 đã tăng lên mức kỷ lục. (Ảnh minh họa - Ảnh: Reuters)
Trước xung đột, Ukraine xuất khẩu 4,5 triệu tấn nông sản mỗi tháng qua các cảng biển, chiếm 12% lúa mì thế giới, 15% ngô và 50% dầu hướng dương.
Tác động từ lệnh cấm xuất khẩu lúa mì của Ấn Độ
Ấn Độ là quốc gia có sản lượng lúa mì lớn thứ 2 thế giới sau Trung Quốc. Từ trước đến nay, đây không phải là quốc gia xuất khẩu lúa mì lớn của thế giới, do phải ưu tiên đáp ứng như cầu 1,4 tỷ dân.
Tuy nhiên, đáng chú ý, cho tới gần đây, vài tuần trước, New Delhi vẫn còn tuyên bố thúc đẩy xuất khẩu lúa mì vào thời điểm sẽ mang đến cho họ những cơ hội lớn. Mục tiêu được Bộ Thương mại Ấn Độ đặt ra là năm nay sẽ xuất khẩu 10 triệu tấn lúa mì. Tuy nhiên, tất cả thay đổi chóng vánh, tạo nên một cú sốc trên thị trường. Điều này bắt nguồn từ việc các số liệu mới nhất cho thấy sản lượng lúa mì trong năm nay của Ấn Độ có thể thấp hơn 4 - 5 triệu tấn, do đợt nóng bất thường gần đây khiến mùa màng thất bát.
Đảm bảo an ninh lương thực trong nước phải được Ấn Độ đặt lên hàng đầu. Nguồn cung từ Nga, Ukraine đã đứt gãy, nay Ấn Độ cũng bị chặn lại. Để tìm nguồn cung thay thế lúc này, đáng kể nhất chỉ có từ Nam Mỹ và Bắc Mỹ, nhưng như vậy, giá thành sẽ bị đội lên cao vì chi phí vận chuyển.
Giá lúa mì sẽ còn tiếp tục tăng
Nếu nhìn vào mức giá lúa mì giao dịch theo hợp đồng tương lai, giá tăng tới hơn 60% so với năm 2021. Đây là chỉ dấu cụ thể nhất cho thấy giá lúa mì sẽ còn tiếp tục tăng.
Tuy nhiên theo đánh giá, giá lúa mì thời gian tới sẽ không đến mức vì lệnh cấm này mà biến động quá nhiều so với hiện nay. Đó là bởi Ấn Độ cho biết lệnh cấm sẽ không thực hiện với các hợp đồng đã ký mà có thư tín dụng không thể hủy ngang. Số lượng lúa mì các doanh nghiệp Ấn Độ đã ký đạt điều kiện như vậy đạt 5 - 6 triệu tấn, gần mục tiêu xuất khẩu của Ấn Độ trong năm nay.
Ngoài ra cũng cần lưu ý là Ukraine mới đây tuyên bố là họ vẫn còn khoảng 20 triệu tấn lúa mì đang nằm trong kho, cần được tìm đường xuất khẩu khẩn cấp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!