Giá đường thế giới các phiên giao dịch gần đây tăng khoảng 150% so với hồi đầu năm 2023. Đây cũng là mức giá cao nhất trong vòng 15 năm qua đối với ngành mía đường toàn cầu.
Ruộng mía tại xã Ea Chà Rang, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên là vùng có diện tích mía lớn. Thời điểm này, nông dân ở đây bắt đầu vào vụ thu hoạch chính của niêm vụ mía mới. Năng suất mía đạt từ 80 - 90 tấn/ha, cùng với giá mía tăng cao khiến nông dân phấn khởi.
Với mía trồng mới nông dân cho biết, năng suất đạt từ 80 - 90 tấn/ha, còn mía lưu gốc 3 năm trở đi đạt 70 tấn trở xuống. Niềm vui càng nhân khi giá mía vụ này tiếp tục ở mức cao.
"So với năm ngoái, năm nay giá mía được theo ý muốn của nông dân. 1 tấn mía tính tất cả 1.330.000 đồng/tấn. Nông dân rất phấn khởi", anh Sô Minh Lộc, xã Sơn Phước, huyện Sơn Hòa, Phú Yên, chia sẻ.
Giá mía tăng cao khiến nông dân phấn khởi. (Ảnh minh họa - Ảnh: VOV)
Niên vụ 2023 - 2024, tỉnh Phú Yên trồng gần 25.000 ha mía và đến thời điểm này, cả 4 nhà máy trên địa bàn đã bước vào vụ ép mới. Đầu vụ, các nhà máy đưa ra mức mua mía 10 chữ đường lên đến 1,23 triệu đồng/tấn và nếu cộng thêm các khoảng khác, giá lên 1.330.000 đồng. Không chỉ ở Phú Yên, nhiều vùng trồng mía khác ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên, các nhà máy cũng tăng giá thu mua mía cho nông dân.
"Hiện giá mía Việt Nam đang ở mức ngang ngửa và cao hơn các nước trong khu vực. Tuy nhiên Hiệp hội Mía đường vẫn kiến nghị các nhà máy nâng giá mía lên. Chúng ta nâng tiếp tục 4 vụ", ông Nguyễn Văn Lộc, Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam, cho hay.
Theo tính toán của nông dân, với giá mía hiện nay, sau khi trừ chi phí, nông dân lãi từ 30 - 50 triệu đồng/ha. Với mức giá này, nông dân trồng mía Phú Yên phấn khởi thu hoạch bán để có tiền sắm sửa Tết Nguyên đán đang đến gần.
Xây dựng chuỗi liên kết tăng khả năng cạnh tranh ngành mía đường
Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, niên vụ này, diện tích mía cả nước đạt gần 16.000 ha, tăng 12% so với vụ trước. Sản lượng đường cũng tăng khoảng 9%, đạt hơn 1 triệu tấn.
Hiện hàng loạt công ty mía đường trên cả nước đã thông báo tăng giá mía từ 1,1 - 1,3 triệu đồng/tấn, chưa bao gồm các chi phí hỗ trợ vận chuyển, tăng 6% so với niên vụ trước đó. Đặc biệt, diện tích mía nằm trong chuỗi liên kết giữa nông dân và nhà máy tiếp tục tăng và điều này đã giúp người trồng mía giảm bớt gánh nặng về vốn đầu tư cho loại cây trồng này.
Những nông dân đã 2 vụ mía cùng thực hiện chuỗi liên kết với Công ty Cổ phần Mía đường Tuy Hòa. Họ chỉ có đất, còn các chi phí đầu tư khác đều do nhà máy cho mượn không tính lãi. Chuỗi liên kết giúp nông dân không vay nóng bên ngoài, giúp mía tăng năng suất lên đáng kể.
Nhằm có nguồn nguyên liệu hoạt động ổn định và tạo sự gắn kết lâu dài với người trồng mía, hiện nay các nhà máy đường ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên đều thực hiện chuỗi liên kết sản xuất và bao tiêu cây mía. Mỗi ha, nhà máy đầu tư từ 20 - 50 triệu đồng để nông dân trồng mới hoặc chắc sóc mía lưu gốc. Như niên vụ mía năm này, 2 nhà máy đường lớn tại Phú Yên là Công ty TNHH KCP Việt nam và Công ty CP Mía đường Tuy Hòa đã dành trên 530 tỷ đồng để đầu tư vùng nguyên liệu.
Theo tính toán của nông dân, 1 ha mía trồng mới nông dân phải bỏ vốn đầu tư từ 40 - 50 triệu đồng. Còn mía lưu gốc, chi phí cho cả vụ lên 20 - 25 triệu/ha. Khi chuỗi liên kết giữa nông dân và nhà máy được triển khai, nhà máy sẽ hỗ trợ không tính lãi suất và cuối vụ nông dân bán mía vào nhà máy. Chính cách làm này vừa giúp cho doanh nghiệp có nguồn nguyên liệu, còn nông dân không phải vay nóng bên ngoài để trồng mía.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!