Xuất khẩu cà phê chế biến gia tăng
Theo số liệu Tổng cục Hải quan, tính đến hết tháng 11, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đã đạt khoảng 3,5 tỷ USD.
Trong bối cảnh thế giới khan hiếm nguồn cung, đẩy giá lên cao, Việt Nam lại đang bước vào chính vụ thu hoạch, ngành cà phê kỳ vọng sẽ có mùa kinh doanh sôi động cuối năm.
Đặc biệt, hướng tới xuất khẩu bền vững, xuất khẩu cà phê chế biến của Việt Nam đã có sự gia tăng đáng kể. Cà phê rang xay và hòa tan xuất khẩu khoảng 90.000 tấn, chiếm khoảng 5,4% tổng các loại cà phê xuất khẩu trong niên vụ vừa qua. Kim ngạch khoảng 510 triệu USD, chiếm khoảng 12,5%.
Hiện cà phê Việt Nam đã có mặt ở hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ. Việt Nam đang là nước xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 thế giới.
Tính đến hết tháng 11, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đã đạt khoảng 3,5 tỷ USD. (Ảnh: TTXVN)
Nông dân tham gia sản xuất cà phê bền vững
Dù đã có sự chuyển dịch sang sản phẩm chế biến, nhưng với tỷ lệ chiếm chưa đến 10% tổng sản lượng xuất khẩu vẫn còn là con số khiêm tốn. Để gia tăng cà phê chế biến, một trong những đòi hỏi lớn nhất là phải có thêm nhiều vùng nguyên liệu chất lượng. Dự án "Cà phê nông lâm kết hợp và tăng cường chất lượng rừng" do Tổ chức phát triển Hà Lan triển khai trên địa bàn huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng những năm qua đã góp phần thay đổi tư duy canh tác cà phê của nông dân. Hiện nay, bà con không chỉ quan tâm đến nâng cao năng suất, mà còn chú trọng đến việc sản xuất cà phê bền vững.
Vụ mùa thu hoạch cà phê Arabica ở xã Lát đã bắt đầu. Từ 4 năm nay, anh Y Cường đã biết chọn hái những quả cà phê đạt độ chín trên 95%. Thời gian thu hoạch cà phê vì thế cũng kéo dài 3 tháng thay vì 2 tháng như trước, nhưng anh và bà con K'Ho ở đây đều cảm thấy vui mừng.
"Bà con biết hái lựa, hái quả chín nhờ vậy giá thành tăng, tăng thu nhập nên bà con mừng, phấn khích. Khi tham gia tổ thì thu nhập ổn định, giá trị thành phẩm bán cho doanh nghiệp cao hơn trước đây", anh Y Cường, xã Lát, huyện Lạc Dương, Lâm Đồng, chia sẻ.
Toàn huyện Lạc Dương có hơn 500 hộ dân tham gia dự án. Riêng xã Lát đã thành lập 3 tổ hợp tác sản xuất cà phê bền vững với khoảng 90 thành viên, thực hành sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn 4C với diện tích gần 300 hecta.
Tham gia vào tổ hợp tác, bà con được tập huấn kỹ thuật canh tác cà phê bền vững, an toàn; đồng thời hỗ trợ máy sơ chế để nâng cao giá trị cà phê khi liên kết với doanh nghiệp.
"So với một số bà con chưa đi theo chuỗi này thì giá cà phê rất thấp từ 40.000 - 50.000 đồng/kg, còn làm cà phê bền vững thì lên tới 80.000 - 110.000 đồng/kg. Chúng tôi đang tập trung tuyên truyền nhiều bà con tham gia. Trước hết chúng tôi mong muốn không chỉ một doanh nghiệp liên kết, mà nhiều công ty trong và ngoài nước hỗ trợ hơn cho nông dân xã Lát", ông Lê Hữu Hùng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Lát, huyện Lạc Dương, Lâm Đồng, cho biết.
Trung bình hàng năm, tổ hợp tác sản xuất cà phê bền vững ở xã Lát bán cho doanh nghiệp khoảng 600 tấn cà phê nhân, với giá ổn định từ 10.000 - 12.000 đồng/kg, nhưng hơn hết là họ ý thức được giá trị của việc sản xuất cà phê bền vững, có trách nhiệm.
Chú trọng vùng nguyên liệu cà phê chất lượng
Ngay ở đầu niên vụ 2023/2024, giá cà phê nhân Việt Nam đã ở mức 60.000 đồng/kg. Đây là điều chưa từng xảy ra trong lịch sử ngành cà phê Việt Nam. Với dự báo giá cà phê ở Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cao, mức kim ngạch xuất khẩu từ 4,5 - 5 tỷ USD vào năm 2024 là trong tầm tay.
Tuy nhiên, để đạt mục tiêu xuất khẩu 6 tỷ USD vào năm 2030, đồng thời nâng cao giá trị gia tăng cho các sản phẩm cà phê Việt, ngành cà phê cần được quan tâm đồng bộ với các giải pháp tổng thể, trong đó có việc đẩy mạnh sản lượng và chất lượng vùng cà phê nguyên liệu, đồng thời gia tăng được tỷ lệ chế biến sâu.
Theo Cục Trồng trọt, hiện cả nước có hơn 710.000 ha cà phê. Tuy nhiên trong đó chưa tới 1/4 diện tích đạt chứng nhận sản xuất bền vững, với các chứng nhận chuẩn quốc tế.
Theo các doanh nghiệp, các địa phương cần quy hoạch vùng cà phê trọng điểm; đẩy mạnh tái canh, áp dụng quy trình sản xuất cà phê bền vững có chứng nhận VietGAP, 4C, Rainforest, hữu cơ… mới có thể đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu gắt gao của các thị trường hiện nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!