Một phố mua sắm ở New York, Mỹ. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Dữ liệu Bộ Lao động Mỹ công bố ngày 10/11 cho hay chỉ số giá tiêu dùng (CPI) - chỉ số theo dõi lạm phát đối với một loạt hàng hóa và dịch vụ thiết yếu - trong tháng 10/2021 tăng cao hơn nhiều so với dự đoán, lên mức cao nhất trong vòng 30 năm qua.
CPI trong tháng 10/2021 đã tăng 0,9% so với tháng 9/2021 và 6,2% trong khoảng thời gian 12 tháng kết thúc vào tháng 10/2021. Trước đó, các nhà phân tích nhận định chỉ số CPI sẽ tăng 0,5% trong tháng 10/2021, tăng từ mức tăng 0,4% trong tháng 8/2021 và 5,8% trong giai đoạn 12 tháng tính đến hết tháng 10/2021.
Phần lớn lạm phát trong năm là do các lĩnh vực cụ thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19 cũng như tình trạng thiếu hụt nguồn cung ứng, như ô tô, gỗ xẻ, nhà cho thuê và năng lượng. Tuy nhiên, xu hướng giá cả tăng lên đã diễn ra trong tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế Mỹ trong tháng 10/2021 và tăng mạnh trong ngành năng lượng và thực phẩm.
Theo Cục Thống kê Bộ Lao động, lạm phát tăng là do mức tăng giá hàng tháng của tất cả các mặt hàng được điều chỉnh theo mùa, nhưng chủ yếu do đà tăng giá năng lượng, chỗ ở, thực phẩm, xe hơi và xe tải đã qua sử dụng và xe mới. Giá năng lượng tăng ở mức mức "đáng kinh ngạc" 4,8% trong tháng 10 vừa qua, dẫn đến giá xăng tăng 1,6%, trong khi giá thực phẩm tăng 0,9%.
Lạm phát bắt đầu tăng vào đầu năm nay khi giá cả bắt đầu phục hồi sau đợt lao dốc do đại dịch gây ra. Các nhà kinh tế kỳ vọng lạm phát sẽ duy trì trên mức trước đại dịch khi nền kinh tế phục hồi trong suốt mùa Xuân. Tuy nhiên, tốc độ tăng giá đã cao hơn và lâu hơn nhiều so với dự đoán.
Việc lạm phát gia tăng mạnh trong tháng 10/2021 có thể sẽ gây sức ép lên chính quyền Tổng thống Joe Biden trong việc thu hẹp quy mô chương trình nghị sự kinh tế của mình cũng như nỗ lực củng cố dự luật khí hậu và dịch vụ xã hội trị giá 1.750 tỷ USD trước Lễ Tạ ơn.
Nhiều quan chức trong chính quyền cũng như các nhà lập pháp đảng Dân chủ và một số nhà kinh tế cho rằng kế hoạch "Xây dựng lại nước Mỹ tốt hơn" thực sự có thể làm giảm lạm phát khi các khoản đầu tư của dự luật vào chăm sóc trẻ em và phát triển lực lượng lao động có thể giúp hàng triệu người lao động quay trở lại làm việc và giảm bớt áp lực lên các doanh nghiệp.
Biện pháp này được cho là sẽ có ít tác động tới khoản nợ liên bang nhờ một loạt các đợt tăng thuế đối với các cá nhân và tập đoàn giàu có.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!