Ngày 1/1/2017, Chính phủ Phần Lan đã áp dụng thí điểm một mô hình phúc lợi xã hội mới. Theo đó, 2.000 người không có việc làm được lựa chọn, mỗi người đều đặn hàng tháng sẽ nhận 560 Euro (hơn 15 triệu đồng). Quá trình thí điểm mô hình này sẽ kéo dài trong 2 năm, đến đầu năm 2019.
Phần Lan cũng giống như các nước Bắc Âu khác, giá cả khá đắt đỏ, đắt hơn phần lớn so với các quốc gia châu Âu còn lại. 560 Euro thực ra không nhiều, chỉ đủ cho mức sử dụng thực phẩm tối thiểu.
Chị Fanni Ylaautio - Tiểu thương chợ Old market hall, Helsinki, Phần Lan nói: "560 Euro không phải khoản tiền lớn, không thể sống chỉ với chừng ấy tiền. Tôi nghĩ cái quan trọng là khoản tiền này giống như động lực có thể động viên mỗi người cố gắng vì công việc nhiều hơn".
Tiến sỹ Mishka Simanainen được Chính phủ Phần Lan giao giám sát mô hình thu nhập cơ bản trong quá trình thí điểm. Ông cho biết, một nội dung chính được theo dõi là việc đơn giản hoá các thủ tục xin phúc lợi và cấp tiền cho người dân không cần nhiều quy định ràng buộc liệu sẽ ảnh hưởng ra sao đến thái độ lao động của trong xã hội?
"Chúng tôi muốn quan sát xem khoản lương cơ bản như vậy sẽ ảnh hưởng ra sao đến hành vi, tâm lý lao động của người nhận tiền. Và thực tế việc thí điểm này cho thấy, người dân không bị mang tâm lý đi xin trợ cấp, không phải xử lý các thủ tục phức tạp, họ có thái độ tích cực hơn với việc tìm việc làm mới và có việc làm mới cũng nhanh hơn" - Tiến sỹ Miska Simanainen, Nhà giám sát mô hình, Helsinki, Phần Lan nói.
Ý tưởng cấp lương cơ bản cho toàn bộ người dân mỗi tháng không phải mới ở Phần Lan. Đây là ý tưởng đã nhen nhóm và gây tranh cãi ở nước này từ vài thập kỷ. Tranh cãi nhiều nhất là ngân sách nào sẽ bù được từng ấy tiền. Phần Lan có 5,5 triệu người, nếu làm thật mô hình này, ngân sách đội thêm khoảng 3 tỷ Euro mỗi năm.
Hiện những người trong cuộc ở Phần Lan rất thận trọng khi nhắc về khả năng biến mô hình thí điểm thành thực tế vì khi đó đồng nghĩa cả một hệ thống thu chi ngân sách và mô hình phúc lợi sẽ phải sửa đổi theo. Còn không ít quốc gia lại đang nhìn vào quá trình thử nghiệm ở nước này để phần nào rút ra tính khả thi cho một mô hình phúc lợi của tương lai.
Để tìm hiểu sâu hơn về câu chuyện áp dụng chính sách thu nhập cơ bản tại Phần Lan. Mời quý vị theo dõi VIDEO nội dung chi tiết.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!