Một vài năm trở lại đây, trên thế giới đã xuất hiện một ngành kinh doanh hoàn toàn mới - kinh doanh quốc tịch, nghĩa là các quốc gia cho người nước ngoài có cơ hội trở thành công dân nước mình. Song, những công dân tương lai này phải đánh đổi những gì?
Theo luật hiện hành, trên thế giới có 9 quốc gia đang rao bán quốc tịch nước họ. Hầu hết là các quốc đảo nhỏ như đảo Cyprus, Dominica, Malta, Saint Lucia, ngoài ra có cả Bulgaria.
Điểm chung của các quốc gia này là đều thiếu tiền mặt. Chấp nhận bán quốc tịch cho người nước ngoài, đổi lại chính phủ các nước này nhận về những khoản tiền mặt rất lớn giúp tăng trưởng GDP cũng như tăng sự đầu tư lâu dài giống như một dạng đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Quốc tịch rẻ nhất là của Cộng hòa Dominica thuộc quần đảo Caribbean, với giá chỉ 100.000 USD, khoảng hơn 2 tỉ đồng; trong khi đầu tư vào bất động sản phải chi phí hơn 200.000 USD. Chương trình bán quốc tịch này trở nên đặc biệt hữu ích khi Cộng hòa Dominica hứng chịu cơn bão kinh hoàng Erika vào năm 2015 và cần tiền trợ giúp từ nước ngoài hơn bao giờ hết.
Hộ chiếu quốc đảo Saint Kitts. Ảnh: Bloomberg
Bỏ tiền ra mua quốc tịch là một cách giúp các quốc gia tăng trưởng kinh tế. Đổi lại, người mua cũng được tất cả lợi ích của một công dân thứ thiệt.
Ví như khi cầm trong tay hộ chiếu của quốc đảo Saint Kitts, người mua sẽ được quyền tự do du lịch tới 130 quốc gia khác chấp nhận hộ chiếu Saint Kitts. Tuy nhiên, đó cũng là con dao hai lưỡi của chương trình này. Năm 2014, doanh thu từ bán quốc tịch của đảo Saint Kitts bị sụt giảm mạnh sau khi có những cảnh báo cho thấy nhiều doanh nhân làm ăn bất chính đã dùng tiền mua quốc tịch của quần đảo này để trốn tội ở nước sở tại.
Bất cập là vậy nhưng vẫn có nhiều quốc gia cung cấp dịch vụ này, như Vương quốc Anh, nếu bỏ ra khoảng 3 triệu USD đầu tư kinh doanh ở đây, bạn được quyền cư trú lâu dài.
Tại sao việc mua bán quốc tịch lại hấp dẫn đến thế? Đó là vì với nhiều người, việc nắm trong tay 2 hộ chiếu mở ra một thế giới vô hạn, giúp họ có thể đi du lịch hay kinh doanh, lập nghiệp ở bất cứ phương trời nào. Nhưng điều đó cũng có nghĩa bạn phải tuân thủ luật lệ của những quốc gia đó vì họ cũng có quyền tước đi quốc tịch của bạn bất cứ lúc nào.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!