Nền kinh tế Nhật Bản đang phải đối mặt với nhiều thử thách. Ngày hôm qua, chính phủ Nhật Bản công bố số liệu mới nhất cho thấy Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế của quốc gia này trong quý I/2024 giảm 2% so với cùng kỳ năm 2023, đánh dấu lần đầu giảm đầu tiên trong hai quý liên tiếp. Điều này cho thấy nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới đang tiếp tục đánh mất đà tăng trưởng.
Theo các chuyên gia, kiềng 3 chân của nền kinh tế Nhật Bản bao gồm tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu đều sụt giảm đáng kể so với quý trước đó.
Có thể kể đến những nguyên nhân lớn như việc công ty Daihatsu Motor Co. thuộc tập đoàn sản xuất ô tô Toyota tạm ngừng xuất khẩu sau bê bối gian lận kiểm tra an toàn xe. Ngoài ra, mảng chi tiêu tiêu dùng cá nhân, vốn chiếm tới hơn một nửa nền kinh tế Nhật Bản, cũng giảm mạnh hơn dự báo do sức mua của người tiêu dùng Nhật Bản kém đi và lạm phát tăng cao. Đây là quý thứ tư liên tiếp tiêu dùng cá nhân ở Nhật Bản giảm và là chuỗi giảm dài nhất trong 15 năm qua, cho thấy nhu cầu trong nước đang suy yếu.
Đồng yen yếu so với đồng đô la Mỹ tiếp tục là yếu tố khiến cả xuất khẩu và nhập khẩu bị ảnh hưởng
Một người dân Nhật Bản cho biết: "Cuộc sống đang càng ngày càng trở nên khó khăn hơn. Đồng lương của chúng tôi không cải thiện chút nào. Tôi đã về hưu rồi nhưng vẫn phải đi kiếm việc làm thêm".
Một người phụ nữ Nhật Bản tiếp tục chia sẻ: "Khi đi mua sắm ở siêu thị, tôi cảm thấy giá cả các mặt hàng tăng lên rất rõ rệt".
Đồng yen yếu so với đồng USD tiếp tục là yếu tố khiến cả xuất khẩu và nhập khẩu bị ảnh hưởng. Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản trong quý I giảm 5%, kim ngạch nhập khẩu cũng giảm 3,4% trong bối cảnh nhập khẩu năng lượng giảm. Nếu đồng yen Nhật tiếp tục suy yếu thì sẽ ảnh hưởng tới lộ trình tăng lãi suất của Ngân hàng trung ương Nhật Bản BoJ.
Ông Kato Izuru - Chủ tịch Totan Research nhận định: "Tôi cho rằng Ngân hàng trung ương Nhật Bản sẽ không tăng lãi suất trong tương lai gần. Có rất nhiều yếu tố cần cân nhắc ở đây. Do Chính phủ Nhật Bản phát hành số lượng trái phiếu lớn, chiếm tỷ trọng lớn trong GDP, nên nếu Ngân hàng trung ương Nhật Bản tăng lãi suất sẽ làm gia tăng áp lực trả lãi cho trái phiếu. Nhưng nếu đồng yen tiếp tục tiến về mốc 160 yen đổi 1 USD, chắc chắn mùa thu này, giá cả hàng hoá sẽ chứng kiến một đợt tăng mạnh".
Các nhà phân tích cho rằng kinh tế Nhật Bản sẽ phục hồi trong quý II/2024, nhưng dữ liệu cũng chỉ ra những khó khăn mà BoJ sẽ phải đối mặt trong việc theo đuổi một đợt tăng lãi suất khác khi triển vọng tăng trưởng vẫn chậm, lạm phát vẫn cao và đồng yen yếu. Chuyên gia kinh tế Sakai nhận định BoJ có thể phải đợi đến tháng 9-10 để tiến hành một đợt tăng lãi suất khác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!