Từ năm 2015 tới nay, số startup kỳ lân trên toàn thế giới đã tăng gấp 3 lần nên không khó hiểu các quỹ đầu tư mạo hiểm như Softbank, Goldman Sachs hay BlackStone đều cuốn theo cơn sốt startup trong những năm qua. Tuy nhiên, những lỗ hổng trong quản lý và thái độ thản nhiên vi phạm các quy luật của nền kinh tế khiến không ít niềm hi vọng của nhà đầu tư cũng vỡ tan như trường hợp của WeWork. Không ít quỹ đầu tư đã vì muốn cưỡi kỳ lân mà bị ngựa đá những cú đau đớn.
Có rất nhiều lý do dẫn đến thất bại của một công ty khởi nghiệp. Tất nhiên, thất bại cũng là một "chuyện thường ngày ở huyện" đối với các nhà kinh doanh khởi nghiệp. Tuy nhiên, có những cú ngã ngựa động trời đi vào huyền thoại trong giới đầu tư.
THERANOS: CÚ LỪA 700 TRIỆU USD
Theranos, một công ty khởi nghiệp chuyên về công nghệ sinh học thành lập năm 2004 bởi Elizabeth Holmes, một nữ sinh Stanford bỏ học giữa chừng, mong muốn cách mạng hóa việc thử máu. Chỉ với vài giọt máu, Theranos hứa hẹn đưa ra công nghệ để bệnh nhân biết được hết tình trạng sức khỏe của mình.
Theranos được ca tụng là công ty sẽ thay đổi thế giới, còn nữ CEO Elizabeth Holmes như một nàng công chúa được cưng chiều trong thế giới startup và huy động được đến 700 triệu USD.
Tuy nhiên, như những gì được phanh phui vào năm 2015, thành công và danh tiếng của Holmes và Theranos được xây dựng bằng những lời nói dối. Tháng 10/2015, tờ Wall Street Journal đăng một bài báo vạch trần trụi sự thật về "kỳ lân giấy Theranos": thiết bị thử máu không hiệu quả và công ty che đậy bằng cách giả mạo kết quả thử nghiệm và sử dụng sản phẩm khác (đã xuất hiện trên thị trường) của công ty khác rồi nhận kết quả về mình. Những hợp đồng liên tục bị chấm dứt, trong khi giới đầu tư thay nhau đưa vụ việc ra tòa. Con cưng của Silicon, nữ CEO Holmes bị kết tội lừa đảo hình sự.
NHỮNG GIẤC MƠ KHÔNG CÓ LÃI
Startup dụng cụ thể hình Peloton IPO ngày 26/9 và lập tức giá cổ phiếu của hãng sụt 11% trong ngày giao dịch đầu tiên. Giá trị vốn hóa của Peloton lập tức giảm từ 8,1 tỷ USD xuống còn 7,2 tỷ USD. Trong Quý II/2019, Peloton đã đốt của nhà đầu tư 202 triệu USD. Các nhà đầu tư quan sát và quay đầu bởi biết rằng các công ty này dù được định giá quá cao lại hoàn toàn không có khả năng có lãi, ít nhất là trong tương lai gần.
NHỮNG CÁI TÊN QUEN THUỘC
Những cái tên quen thuộc như Uber và Lyft đều không thể chứng thực được tiềm năng tăng trưởng như những gì ban lãnh đạo hứa hẹn. Uber từng được định giá tới 74 tỷ USD trước IPO và giờ đây, giá trị vốn hóa của nó chỉ vào khoảng 54 tỷ USD.
Lyft cũng từng được định giá 15 tỷ USD và giờ giá trị vốn hóa của nó chỉ vào khoảng 12 tỷ USD. Nói về những trường hợp này, nhà đầu tư đã dùng từ "thổi phồng giá trị".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!