Thời điểm này, người tiêu dùng đã có thể được thưởng thức những quả vải đầu mùa hay còn gọi là vải sớm từ Đăk Lăk, Hải Dương, Quảng Ninh. Thế nhưng ở thủ phủ vải Bắc Giang, khoảng 2 tuần nữa các vùng trồng vải sớm mới bước vào vụ thu hoạch nhưng năm nay bà con nhà vườn kém vui bởi vải sớm "được giá" nhưng lại "mất mùa". Riêng vải sớm của Bắc Giang năm nay dự kiến cũng bị giảm hơn 15%, còn khoảng 50.000 tấn.
Nhà ông Bùi Đức Hiền (xã Phúc Hòa, Tân Yên, Bắc Giang) có diện tích trồng vải sớm là 2 ha. Những năm trước, vườn vải cho thu hoạch đạt khoảng từ 25 - 30 tấn. Ông Hiền cho biết, gần 30 năm trồng vải, ông thấy chưa năm nào các vùng trồng vải mất mùa đồng loạt, sản lượng giảm nhiều như năm nay.
"Năm 2022 - 2023 được mùa, chúng tôi được 12 - 15 tấn/ha. Riêng năm 2024 này, do thời tiết khắc nghiệt nên sản lượng giảm, chúng tôi đánh giá chỉ còn được 10 - 11 tấn/ha", ông Hiền nói.
Thời điểm này, người tiêu dùng đã có thể được thưởng thức những quả vải đầu mùa hay còn gọi là vải sớm. (Ảnh minh họa - Ảnh: VOV)
Vùng vải sớm xuất khẩu của Hợp tác xã sản xuất và tiêu thụ vải Phúc Hoà, diện tích 10 ha đã được cấp mã số vùng trồng và trồng theo tiêu chuẩn Global Gap. Đại diện Hợp tác xã cho biết, vụ vải 2023, sản lượng đạt 150 tấn, tuy nhiên tỷ lệ đậu quả năm nay chỉ đạt 70%.
Theo lãnh đạo Ủy ban Nhân dân huyện Tân Yên, do nhiều huyện trong tỉnh bị mất mùa nên năm nay lượng doanh nghiệp dồn về mua vải ở Tân Yên tăng nhiều hơn những năm trước. Các vườn vải có mã số vùng trồng, đạt tiêu chuẩn được xuất khẩu đi các thị trường Trung Quốc, Mỹ, Úc, Nhật Bản, EU…
Ông A Chiển - Thương lái Trung Quốc cho biết: "Vụ vải năm nay mẫu mã quả đẹp. Năm ngoái thì thu mua khoảng 200 - 300 tấn. Năm nay thì dự kiến không được nhiều lắm, tuỳ vào tình hình lúc thu hoạch thì mới tính được".
Ông Bùi Huy Nghĩa - Thương lái tại Bắc Giang cho hay: "Thị trường tiêu thụ rất lớn, số lượng ra thì ít nên các điểm cân phải cạnh tranh nhau về giá, mọi thứ. Qua đi khảo sát ở Hải Dương thì vải còn xanh nhưng mà đầu mùa nên giá khoảng 60.000 - 65.000 đồng/kg vải sớm. Tại Tân Yên, chúng tôi dự đoán giá khoảng 40.000 - 45.000 trở lên".
Chỉ còn khoảng 2 tuần nữa là các vùng trồng vải sớm của Bắc Giang bước vào vụ thu hoạch. Hiện các tổ hợp tác, nhà vườn đang tập trung chăm sóc vải để giữ sản lượng và chất lượng quả với mong muốn giá cao sẽ bù đắp lại sản lượng hao hụt.
Bắc Giang điều chỉnh phương án xuất khẩu vải thiều
Tiếp sau vải sớm, sang tháng 6, tháng 7 là đến kì thu hoạch vải chính vụ. Dự kiến sản lượng của vải chính vụ năm nay của Bắc Giang cũng bị giảm mạnh. Nếu như năm ngoái tổng sản lượng vải của tỉnh là khoảng 200.000 tấn thì theo ước chừng của các nhà vườn và ngành chuyên môn, năm nay phải giảm ít nhất một nửa, do thời tiết mưa nhiều làm hoa rụng, quả non rụng rất nhiều. Với sản lượng giảm mạnh thì tỉnh Bắc Giang sẽ cần có những điều chỉnh để cân đối lượng hàng xuất khẩu.
Khi lượng đậu quả đã ổn định, ngành nông nghiệp tỉnh Bắc Giang đang khảo sát và thu thập dữ liệu thực tế tại 130 mã số vùng trồng đã được Trung Quốc chấp thuận. Nếu vùng trồng nào không đạt sản lượng sẽ điều tiết tăng thêm sản lượng từ các mã vùng trồng có tỉ lệ đậu quả cao với phương trâm, ưu tiên xuất khẩu để gia tăng giá trị.
Dự kiến sản lượng của vải chính vụ năm nay của Bắc Giang cũng bị giảm mạnh. Ảnh minh họa - Ảnh: TTXVN.
Bắc Giang tiếp tục duy trì hoạt động một cơ sở xông hơi khử trùng, đóng gói tại chỗ và liên kết với 3 cơ sở xông hơi khử trùng ngoài tỉnh đảm bảo phục vụ nhu cầu xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản. Về cơ sở đóng gói đảm bảo tiêu chuẩn, tỉnh sẽ tập trung quản lý chặt chẽ 39 cơ sở đóng gói. Nhất là tại Lục Ngạn nơi có nhiều cơ sở đóng gói nhất với 34 cở sở. Huyện này cũng đã chuẩn bị các dịch vụ hậu cần đảm bảo điều kiện phục vụ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
Bên cạnh các hội chợ xúc tiến tiêu thụ vải thiều, Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang sẽ phối hợp với ngành văn hóa tổ chức tour du lịch Bắc Giang mùa vải chín với 2 thời điểm. Vụ vải chín sớm ở huyện Tân Yên, và mùa vải chính vụ tại huyện Lục Ngạn.
Dự kiến, UBND tỉnh Bắc Giang sẽ tổ chức Hội nghị giao thương trực tuyến với tỉnh Vân Nam, Quảng Tây (Trung Quốc) để tháo gỡ những khó khăn, thúc đẩy tiêu thụ vải thiều trước khi bước vào chính vụ.
Kết nối tiêu thụ vải thiều Hải Dương
Còn tại vùng trồng vải thiều Hải Dương, tỉnh này duy trì hơn 8.800 ha trồng vải. Cũng do thời tiết không thuận lợi, dự kiến sản lượng vải năm nay cũng chỉ đạt 40.000 - 45.000 tấn. Tại vùng trồng trọng điểm là huyện Thanh Hà, khả năng kim ngạch xuất khẩu vải thiều toàn huyện dự kiến cũng sẽ chỉ bằng 70 - 80% năm ngoái. Ngay từ đầu vụ vải, địa phương đã chủ động các phương án kết nối trong tiêu thụ.
Sở Công Thương tỉnh Hải Dương và UBND huyện Thanh Hà vừa ký kết hợp tác tiêu thụ vải giữa các hợp tác xã, hộ sản xuất và doanh nghiệp. Phương châm của Hải Dương trong chiến lược tiêu thụ vải năm nay là "đa dạng hóa thị trường xuất khẩu song song với giữ vững thị trường trong nước".
Huyện Thanh Hà cũng đã xây dựng kế hoạch xúc tiến thương mại tại nhiều tỉnh, thành phố, tập trung phối hợp với trung tâm, siêu thị lớn tại các thành phố tập trung dân cư, khu công nghiệp; tổ chức Tuần lễ vải thiều Thanh Hà tại Hà Nội; lập đoàn xúc tiến thương mại sản phẩm vải thiều tại một số địa phương, cửa khẩu...
Vụ vải năm 2024, Hải Dương có 120 ha của 12 vùng trồng vải đủ điều kiện xuất khẩu vào thị trường cao cấp, tăng một vùng với diện tích 10 ha so với vụ vải năm 2023. Sản lượng vải ở 12 vùng này ước đạt gần 1.500 tấn. Đây đều là những vùng trồng vải sớm theo tiêu chuẩn GlobalGAP. Trong đó, khoảng 10% xuất khẩu đi các thị trường cao cấp như Nhật Bản, Anh, Mỹ, Australia.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!