Áp lực trước đồng USD mạnh
Trước áp lực từ đồng USD mạnh, thời gian qua, tỷ giá USD/VND dồn dập lên đỉnh cao mới trên cả thị trường ngân hàng, thị trường tự do và cả tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước đưa ra.
Như hôm 19/4/2023, Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm ở mức 24.260 đồng/USD - kỷ lục mới. So với đầu năm, tỷ giá này tăng 394 đồng, tương đương tăng 1,65%.
Trên hệ thống ngân hàng, tỷ giá USD/VND tăng mạnh hơn. Tỷ giá tại Vietcombank lập kỷ lục cao mới khoảng chục phiên liên tiếp và ghi nhận giá bán ra hôm 19/4 ở mức 25.473 đồng/USD, tổng cộng tăng 1.053 đồng so với cuối năm ngoái, tương đương mức tăng 4,31%. Trên thị trường tự do, tỷ giá USD/VND cũng lập kỷ lục cao mới: 25.680 đồng (mua vào) và 25.760 đồng (bán ra), tăng khoảng 4% so với hồi đầu năm.
Tỷ giá USD/VND tăng mạnh trong những tháng đầu năm 2024
“Tính từ đầu, năm đồng Việt Nam mất giá khoảng 4,9% so với đồng USD. Đây là mức tăng rất đáng quan tâm”, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nhấn mạnh.
Theo ông Tú, dù đồng Việt Nam mất giá tương đối cao song đây là tình trạng chung ở nhiều quốc gia, thậm chí là tại các nền kinh tế phát triển phải đối mặt việc tỷ giá biến động mạnh như đồng Bath mất giá 7,13%, đồng Yên Nhật mất giá 9,69%, đồng Won Hàn Quốc mất giá 7,71%, ngay cả Euro cũng mất 3,58%…
“Hàng loạt đồng tiền đang chịu áp lực trước đồng USD, ngay cả với những nước có nền kinh tế mạnh”, Phó Thống đốc khẳng định.
Nói thêm về việc áp lực tỷ giá, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) nhấn mạnh, DXY - chỉ số phản ánh sức mạnh của đồng USD trên thị trường quốc tế, tăng rất nhanh trong hơn 3 tháng đầu năm khi tăng hơn 5%. Theo ông Quang, đây là mức tăng rất nhanh trong vòng 3 tháng, dẫn đến áp lực đối với các đồng tiền trên thế giới, ngay cả với những ngoại tệ mạnh như Yên Nhật hay Euro.
Giải thích lý do về việc tỷ giá tăng cao trước áp lực của đồng USD, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết một trong những nguyên nhân chính nằm ở chính sách nâng giá đồng USD của Chính phủ Mỹ. Đặc biệt là FED chưa có dấu hiệu hạ lãi suất cũng như nới lỏng chính sách tiền tệ. Điều này khiến cho những kỳ vọng, đánh giá của thị trường đều không thành hiện thực trong mấy tháng đầu năm từ đó ảnh hưởng lớn đến tỷ giá của các nước, trong đó có Việt Nam.
“Tình hình kinh tế, địa chính trị thế giới diễn biến phức tạp. Cùng với đó là sự biến động của giá vàng, giá xăng dầu… đã những yếu tố khác tác động đến tỷ giá của các nước. Kinh tế Việt Nam với độ mở cao, khiến tác động tiêu cực lên tỷ giá là điều không tránh khỏi”, ông Tú nói.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú khẳng định trong trường hợp cần thiết, Ngân hàng Nhà nước sẽ sử dụng dự trữ ngoại hối để can thiệp nhằm đảm bảo tỷ giá như mục tiêu đặt ra
Bên cạnh đó là chính sách duy trì lãi suất thấp trong thời gian qua để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân. Dù vẫn duy trì được tỷ lệ lạm phát trong tầm kiểm soát nhưng lãi suất thấp cũng khiến cho tỷ giá bị đẩy lên.
“Chính sách lãi suất thấp phần nào tác động đến tỷ giá, nhất là thị trường liên ngân hàng khi tạo ra chênh lệch âm - tức lãi suất đồng Việt Nam thấp hơn lãi suất đồng ngoại tệ”, Phó Thống đốc cho biết
Cuối cùng, nhu cầu ngoại tệ của các doanh nghiệp trong quý I tăng cao để phục vụ nhập khẩu sắt thép xăng, dầu, nguyên vật liệu… Đây là tín hiệu tốt cho tăng trưởng song cũng gây áp lực lên tỷ giá.
“Trung hoà” VND dư thừa
Về quan điểm điều hành, Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định quản lý tỷ giá cần "đảm bảo ổn định nhưng không cố định, lên xuống phù hợp, tránh tác động của thế giới, giảm chấn tác động, tạo sự cân đối hài hòa". Phó Thống đốc cho biết nguồn dự trữ ngoại hối hiện nay đảm bảo được vai trò quản lý cũng như mục tiêu về tỷ giá trong thời gian tới.
“Ngân hàng Nhà nước đã theo sát và dùng các công cụ, biện pháp, nhất là sử dụng tỷ giá trung tâm để điều phối trung, làm sao để tỷ giá lên xuống phù hợp tình hình chung. Đảm bảo cân đối giữa cung và cầu của nền kinh tế, đảm bảo yếu tố khách quan cũng như mục tiêu trong ổn định tỷ giá”, ông Tú nói và nhấn mạnh trong trường hợp cần thiết sẽ sử dụng dự trữ ngoại hối để can thiệp nhằm đảm bảo tỷ giá như mục tiêu đặt ra.
Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) nhấn mạnh các ngoại tệ mạnh như Yên Nhật hay Euro đều đang chịu áp lực mạnh từ đồng USD
Nói rõ hơn về các giải pháp từ Ngân hàng Nhà nước, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ cho biết từ tháng 3 khi chỉ số DXY tăng cao, Ngân hàng Nhà nước đã nhanh chóng trung hòa lượng tiền VND khá dư thừa trên thị trường liên ngân hàng để giảm bớt áp lực với đồng USD. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đã liên tục phát hành tín phiếu để hút bớt tiền đồng Việt Nam, qua đó giảm bớt áp lực lên tỷ giá. Khiến tỷ giá biến động trong ngưỡng cho phép trong khả năng quản lý của Ngân hàng Nhà nước.
Khi nhưng áp lực tỷ giá tiếp tục tăng cao, Ngân hàng Nhà nước đã ngay lập tức những biện pháp mạnh mẽ hơn. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã công bố công khai phương án can thiệp ngoại tệ trên website của Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ công khai bán can thiệp ngoại tệ cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm để chuyển trạng thái ngoại tệ về 0, với mức bán tỷ giá can thiệp là 25.450 đồng.
"Đây là biện pháp rất mạnh mẽ của Ngân hàng Nhà nước để giải tỏa tâm lý thị trường, đảm bảo nguồn ngoại tệ thông suốt, đảm bảo đầy đủ nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của nền kinh tế", ông Quang cho biết.
Ảnh 2: Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện hàng loạt các biện pháp với cường độ mạnh tỷ giá trong tầm kiểm soát
Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định trong trường hợp cần thiết, Ngân hàng Nhà nước sẽ sử dụng dự trữ ngoại hối để can thiệp nhằm đảm bảo tỷ giá như mục tiêu đặt ra.
“Ngân hàng Nhà nước đã sẵn sàng bật chế độ can thiệp ngoại tệ khi tỷ giá bất lợi”, Phó thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh cho biết.
Ngày 23/4, Ngân hàng Nhà nước vừa có một loạt động thái như phát hành tín phiếu, sử dụng thêm kênh tín phiếu trên thị trường mở (OMO), điều tiết thanh khoản, lãi suất thị trường liên ngân hàng để ổn định thị trường trước đà tăng nóng của tỷ giá.
Theo đó, Ngân hàng Nhà nước cho 9 thành viên vay gần 36.000 tỷ đồng thông qua kênh OMO với kỳ hạn 14 ngày với mức lãi suất trúng thầu tăng lên 4,25%/năm thay vì 4%/năm trong thời gian qua.
Ngoài ra, khoản vay qua kênh OMO hôm 16/4 (kỳ hạn 7 ngày) cũng đáo hạn với tổng giá trị gần 12.000 tỷ đồng, từ đó hút về số tiền tương ứng.
Cũng trong phiên hôm nay, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục phát hành 2.150 tỷ đồng tín phiếu với kỳ hạn 28 ngày, lãi suất 3,73%/năm. Có 3 thành viên tham gia và 2 thành viên trúng thầu. Đồng thời lô tín phiếu phát hành ngày 26/3 đáo hạn, theo đó Ngân hàng Nhà nước bơm trở lại thị trường 3.700 tỷ đồng. Trước đó, Ngân hàng Nhà nước cũng đã hút về 100.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!