Thảo luận về Luật Chứng khoán tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, đại biểu Nguyễn Phi Thường (đoàn TP Hà Nội) băn khoăn về cổ phiếu "trà đá" trên thị trường chứng khoán ở cả Hà Nội và TP.HCM. Theo đại biểu của đoàn TP Hà Nội, hiện nay rất nhiều mã chứng khoán mất thanh khoản, giá cả nhiều năm không vượt nổi mệnh giá, gọi là cổ phiếu peny, cổ phiếu rác hay là cổ phiếu "trà đá" vì giá tương đương với cốc trà đá vài nghìn đồng.
"Trên sàn Thành phố Hồ Chí Minh có cả trăm cổ phiếu đang niêm yết có giá dưới mệnh giá nguyên do là kết quả kinh doanh bết bát cộng thêm việc liên tục phát hành cổ phiếu khiến nhà đầu tư mất niềm tin, nhưng đây lại là những mã chứng khoán yêu thích của các đội lái (những người chuyên làm giá cổ phiếu - PV), khi giá có thể tăng trần hoặc sàn liên tục mà không rõ lý do", đại biểu Nguyễn Phi Thường nêu thực trạng.
Đại biểu Thường cho biết thêm: "Trên sàn Hà Nội và sàn Upcom, số lượng cổ phiếu loại này còn lớn gấp nhiều lần với trên dưới 500 cổ phiếu. Với cổ phiếu loại này, nhà đầu tư mua bao nhiêu cũng không có quyền lợi gì, cổ tức hàng năm chia cũng toàn là giấy, chỉ chủ doanh nghiệp quan tâm đến lướt sóng, tạo sóng với những dự án "bánh vẽ". Ngoài ra, còn có hàng trăm cổ phiếu không có giao dịch. Đây chính là nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Việt Nam có thanh quản thấp so với số lượng cổ phiếu niêm yết".
Tại Nghị trường, đại biểu Thường đề nghị: "Cần phải cuộc cải tổ thị trường chứng khoán Việt Nam thực sự, siết lại các quy định, tiêu chuẩn niêm yết, quyết liệt loại bỏ các cổ phiếu không đủ tiêu chí khỏi sân chơi, không để ảnh hưởng đến thị trường, giảm rủi ro, mang lại niềm tin cho nhà đầu tư".
Thao túng giá chứng khoán?
Ngoài lo ngại về cổ phiếu "trà đá", đại biểu Nguyễn Phi Thường cũng băn khoăn về vấn đề thao túng giá chứng khoán.
Đại biểu Thường cho hay, sàn upcom là sàn không có tiêu chuẩn xét duyệt hồ sơ, cổ phiếu đủ điều kiện đại chúng thì đăng ký lên sàn giao dịch. Khác với sàn upcom, sàn niêm yết là sàn có tiêu chuẩn để doanh nghiệp niêm yết lên sàn, hồ sơ doanh nghiệp phải qua tư vấn công ty chứng khoán, kiểm toán của công ty kiểm toán, phê duyệt niêm yết của Sở Giao dịch chứng khoán; nhiều khâu giám sát, thẩm định như vậy nhưng sàn niêm yết có rất nhiều cổ phiếu rác. Luật Chứng khoán sửa đổi lần này phải chặn được hiện tượng trên.
"Trong số hàng trăm doanh nghiệp đó, có doanh nghiệp vì kinh doanh khó khăn, lụi tàn khi lên sàn; nhưng tôi muốn đề cập những doanh nghiệp lên sàn để trục lợi, kịch bản là doanh nghiệp tăng vốn "khủng" trước khi lên sàn sau đó tán cổ phiếu cho đủ 100 cổ đông, đủ điều kiện đại chúng, thực hiện một số kỹ thuật làm đẹp báo cáo tài chính rồi thuê tư vấn làm thủ tục lên sàn. Khi chào sàn cổ phiếu giao dịch sôi động với mức giá cao, nhưng một thời gian sau, đội lái biến mất thì thanh quản rơi dần, đà rơi của giá cổ phiếu và thanh quản là mất mát tiền bạc của hàng ngàn nhà đầu tư", đại biểu đoàn TP Hà Nội nói.
Theo đó, đại biểu Thường đề xuất: "Nền tảng pháp lý hiện nay không ngăn được hiện tượng này, Luật Chứng khoán (sửa đổi) cần hết sức quan tâm, xử lý, đồng thời bổ sung trách nhiệm của tư vấn kiểm toán xét duyệt hồ sơ lên sàn. Thông lệ quốc tế, tổ chức tư vấn phát hành và bảo lãnh phát hành có trách nhiệm lớn trong chào bán, phát hành chứng khoán, đặc biệt là nội dung, tính chính xác, trung thực của bản cáo bạch và phải thực hiện soát xét đặc biệt bản cáo bạch này".
Cùng với việc đồng tình với tiếp cận của dự thảo luật nhằm nâng cao chất lượng hàng hóa, chuẩn mực thông lệ quốc tế để thu hút được vốn ngoại, nâng thị trường chứng khoán từ cận biên lên thị trường mới nổi, đại biểu Thường cho rằng cần có lộ trình, và đề nghị trước mắt xử lý với các cổ phiếu trong rổ cổ phiếu vn30, kiểm toán cần các công ty kiểm toán thuộc Bigfour, báo cáo nên có thêm báo cáo tiếng Anh để thu hút nhà đầu tư nước ngoài.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!