Tờ Tạp chí Kinh doanh ra tại Bồ Đào Nha ngày 15/4 dành tới 3 trang phân tích biến động giá cả từ đầu năm tới nay của các nông sản chủ chốt. Trong danh sách tờ báo này liệt kê, cà phê, cacao, bơ động vật, nước cam, đường, lúa mỳ, gạo và dầu cọ thì gạo khác biệt hẳn với mức tăng tới 10%. "Lượng gạo bán ra bị hạn chế đang đẩy giá lên cao". Theo bài báo, "giá gạo tăng trên thị trường thế giới do nguồn cung giảm và nguy cơ chuỗi cung ứng toàn cầu có thể rối loạn" khi dịch bệnh tiếp tục kéo dài.
Nguồn cung gạo suy giảm tuy nhiên thế giới không hề thiếu gạo, thậm chí "Tổng sản lượng gạo còn đang ở mức cao kỷ lục" như đầu đề bài trên tờ Tiếng vang của Pháp ra giữa tuần trước. Bài báo viết: "Khác với lúa mì là ngũ cốc rất nhiều nước trồng được, thị trường gạo rất hẹp, chỉ có một vài nước xuất khẩu gạo", nên "một tuyên bố ngắn hay một xáo trộn nhỏ cũng lập tức tác động tới giá gạo".
Bài báo viết: "Việt Nam tạm ngưng xuất khẩu gạo và Ấn Độ do dịch bệnh nên không kịp vận chuyển gạo tới cảng biển" đã đẩy giá gạo vọt lên theo chiều thẳng đứng. Biểu đồ từ đầu tháng 3 cho tới ngày 8/4 cho thấy, trong mấy ngày, một tấn gạo đã tăng từ 450 USD/tấn lên tới 579 USD/tấn. Theo bài báo "Thái Lan đã hưởng trọn cơ hội tuyệt vời này", "giá gạo Thái 5% tấm đã tăng 30% tính từ đầu năm nay". Tờ báo Pháp dự đoán: "Nhu cầu gạo sẽ còn tiếp tục ở mức cao nhưng chỉ là trong ngắn hạn".
Nhiều nước có gạo xuất khẩu đang cố gắng tận dụng thời điểm giá gạo còn cao. Tờ El País trong bài báo "Liên minh châu Âu đang nhập khẩu thêm nhiều gạo Uruguay" có trích lời Chủ tịch Hiệp hội trồng lúa Uruguay rằng "Lúc này, chúng tôi đang có lợi thế so với các nước khác ở châu Á", nhất là "Trên thế giới, Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất, đã ngưng xuất khẩu để đảm bảo lương thực trong nước, làm giảm nguồn cung gạo trên thị trường". Uruguay còn cho rằng thời điểm này bán được gạo là "thuận tiện đủ đường vì có thể làm rỗng được các kho gạo vào cuối tháng Tư, vừa kịp chuẩn bị đón gạo mới của vụ mùa sắp tới" và vụ lúa sắp tới sẽ được mùa. Hiệp hội trồng lúa Uruguay "ước tính năng suất sẽ cao hơn mức trung bình hàng năm 8,4 tấn lúa/ha".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!