Tại phiên chất vấn tại Quốc hội vào sáng nay (9/6), đặt câu hỏi về vấn đề độc quyền sản xuất vàng miếng, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Phương Thủy (đoàn Hà Nội) cho rằng, phải chăng việc độc quyền một thương hiệu vàng SJC là nguyên nhân dẫn tới giá vàng miếng tăng cao?
“Bởi cùng là vàng miếng, cùng đúc như vậy, chỉ là không phải thương hiệu vàng SJC thì có giá thấp hơn không. Ví dụ như vàng miếng của Bảo Tín Minh Châu ngày hôm nay có giá 54,5 triệu/lượng. Xét về mặt giá thành và mặt bằng giá thế giới, liệu chênh lệch này quá lớn?”, bà Thủy đặt vấn đề.
Vàng SJC mua cao, bán cao
Về vấn đề này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho hay, SJC là thương hiệu được người dân ưa chuộng từ trước khi Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được ban hành.
"Trước đây thị trường vàng có nhiều tồn tại, hạn chế, gây bất ổn cho kinh tế vĩ mô. Từ khi Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được ban hành, các chính sách quản lý nhà nước được thực hiện hiệu quả, nhiều năm nay thị trường tiền tệ ngoại hối ổn định, giúp Việt Nam được nâng hạng theo các đánh giá quốc tế", bà Hồng nói.
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trong Nghị định 24, có chính sách Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng. Tại thời điểm đó, SJC là thương hiệu chiếm trên 90% thị trường, nên qua phân tích đánh giá chi phí, lợi ích, Ngân hàng Nhà nước quyết định sản xuất vàng miếng nhưng thuê SJC gia công dưới sự quản lý chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước. Tuy SJC giá cao nhưng là mua cao, bán lại cao. Các thương hiệu khác thường mua thấp, bán thấp.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh vàng SJC tuy giá cao nhưng là mua cao, bán lại cao. Các thương hiệu khác thường mua thấp, bán thấp
Ghi nhận ý kiến của đại biểu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ rà soát, đánh giá kỹ vấn đề này trong tổng kết, đánh giá việc thực hiện Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.
"Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng và lựa chọn thuê SJC sản xuất. Trong quá trình tổng kết, đánh giá Nghị định 24 trong thời gian tới, chúng tôi sẽ nghiên cứu, lắng nghe ý kiến của các đại biểu. Đồng thời cũng sẽ xin ý kiến rộng rãi để lựa chọn nhiều thương hiệu khác cùng sản xuất vàng miếng hay là một thương hiệu của Ngân hàng Nhà nước.
Lúc đó chúng tôi sẽ đánh giá, phân tích tác động và xin ý kiến chắc chắn sẽ xin ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nêu rõ.
Chuẩn bị các phương án sẵn sàng can thiệp nếu cần thiết
Cũng theo bà Hồng, từ năm 2012, thực hiện Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng và đặc biệt từ năm 2014 trở lại đây, Ngân hàng Nhà nước không nhập vàng về để sản xuất vàng miếng. Điều này dẫn đến nguồn cung vàng trong nước đã bị giảm. Trong khi một phần vàng đã được chuyển sang sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.
"Với biến động giá vàng thế giới như vậy, nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng niêm yết giá rất lo về các rủi ro xảy ra, đó là lý do họ niêm yết giá rất cao", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nói, đồng thời khẳng định, thực tế giá vàng mua và giá vàng bán của các doanh nghiệp thường chênh lệch khoảng 1-1,5 triệu đồng/lượng.
Thế nhưng, với SJC mua cao, bán cao; các thương hiệu khác mua thấp, bán thấp. Ngân hàng Nhà nước cũng đã chuẩn bị các phương án sẵn sàng can thiệp nếu cần thiết.
"Qua đánh giá, thời gian vừa qua, người dân không mua vàng miếng nhiều. Theo số liệu bán ròng, khi giá vàng lên cao, người dân chủ yếu mang đi bán để lấy tiền", bà Hồng khẳng định.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!