Ngân hàng Nhà nước đang lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung một số quy định của Thông tư số 36 về các tỷ lệ, giới hạn an toàn trong hoạt động ngân hàng. Trong đó, có 2 nội dung đáng chú ý đó là: giảm tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, đồng thời tăng hệ số rủi ro đối với các khoản cho vay kinh doanh bất động sản. Xu hướng thận trọng hơn khi cho vay bất động sản đã là kinh nghiệm xương máu sau cơn sốt bất động sản những năm 2006-2007. Những sửa đổi lần này tiếp tục duy trì cánh cửa mở cho vay bất động sản nhưng sẽ kiểm soát ra vào chặt chẽ hơn.
Hiện nay, cứ 10 đồng cho vay bất động sản, ngân hàng buộc phải trích thêm 5 đồng để dự phòng rủi ro. Tức là hệ số rủi ro 50%. Tuy nhiên theo dự thảo lần này, loại hình bất động sản khác nhau phải có mức độ rủi ro khác nhau.
Ví dụ, căn nhà có giá dưới 2 tỷ đồng. Thông thường ngân hàng cho vay tối đa 70% - 80%, tức là hạn mức cho vay dưới 1,5 tỷ đồng. Hoặc nhà ở xã hội, nhà ở do Chính phủ hỗ trợ. Hệ số rủi ro 50%- không thay dổi so với hiện nay.
Tuy nhiên, hệ số rủi ro tăng gấp 3 (150%) khi khoản vay lên tới 3 tỷ đồng. Phải trích nhiều tiền hơn để dự phòng, ngân hàng sẽ thận trọng hơn khi bỏ vốn vay.
Việc nâng hệ số rủi ro với lĩnh vực bất động sản được cho là sức ép cần thiết với các ngân hàng thời điểm này. Bởi thời hạn đáp ứng tỷ lệ an toàn vốn theo tiêu chuẩn quốc tế Basel II từ 1/1/2020 theo thông tư 41 năm 2016 của Ngân hàng Nhà nước đã cận kề.
Việc thận trọng hơn khi mở van tín dụng bất động sản là một bước trong lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn. Do đó, để trong dự thảo thông tư lần này cũng đưa ra 2 mốc thời gian: giảm từ mức 45% hiện nay xuống còn 30% vào năm 2021 hay 2022?
Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng, việc tính toán mức độ rủi ro thậm chí còn phải kỹ hơn nữa để phù hợp với từng giai đoạn. Điều này không thể chỉ trông chờ vào ngân hàng mà còn liên quan đến nhiều Bộ, ngành để phân chia mục đích sử dụng của các loại hình bất động sản mới liên tục xuất hiện trên thị trường.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!