Theo lịch vào ngày 24/11, Quốc hội sẽ biểu quyết về cơ chế đặc thù cho TP.HCM. Theo nội dung đề xuất, về quản lý tài chính ngân sách, TP được quyền đưa ra một số loại thuế phí không nằm trong quy định của các luật hiện hành. Đáng chú ý nhất là TP.HCM sẽ có quyền thí điểm thu thuế tài sản, và đây cũng là điểm còn khiến nhiều người băn khoăn.
Thuế tài sản, được hiểu là thuế đánh lên bất động sản. Người sở hữu nhà, đất sẽ phải chịu một mức thuế suất hàng năm. Sở hữu càng nhiều bất động sản, sẽ phải đóng càng nhiều thuế, thu như thế nào, mức thu bao nhiêu sẽ do TP.HCM xây dựng thí điểm. Nếu cơ chế đặc thù được thông qua, số tiền thu được, thành phố sẽ đầu tư lại vào hạ tầng.
Hiểu nôm na là thay vì chỉ đóng tiền để làm sổ hồng, sổ đỏ cho tài sản là nhà đất như hiện nay, người sở hữu bất động sản tại TP.HCM sẽ phải đóng thuế tài sản hàng năm, thêm một khoản tiền đóng, thêm không ít băn khoăn.
Trên thực tế, khi ngân sách có thêm nguồn tiền, người dân thành phố cũng sẽ được hưởng lợi trực tiếp do hạ tầng được đầu tư, nâng cấp. Và quan trọng hơn, thuế tài sản đánh vào bất động sản, sẽ giúp hạn chế tình trạng đầu cơ. Một con số rất đáng lưu ý, đó là giá nhà tại TP.HCM từng được xếp hạng trong nhóm 10 thành phố đắt đỏ nhất châu Á.
Những nơi áp dụng thuế tài sản thường có cơ sở dữ liệu chuẩn xác về bất động sản, được cập nhật liên tục về biến động, có hệ thống đo đạc và định giá bất động sản khoa học hợp lý, có hệ thống chứng minh thu nhập và nguồn gốc tài sản. Những cơ sở này, TP.HCM đang rất thiếu. Do vậy, nếu được Quốc Hội thông qua, lộ trình thí điểm loại thuế này ắt hẳn không hề dễ dàng.
Nhưng cụ thể là TP.HCM sẽ thu được bao nhiêu từ nguồn thuế bất động sản? Ở một số thành phố có nét tương đồng như TP.HCM, mức thuế thu từ bất động sản bình quân tương đương từ 0,4 – 0,7% GDP, nhiều nhất là 1% GDP.
Nếu theo công thức này, với mức GDP TP.HCM đạt khoảng 1 triệu tỷ đồng hiện nay, số thuế thu được sẽ vào khoảng 10 ngàn tỷ đồng/năm. Con số này cao gấp 50 lần so với mức thu liên quan đến nhà đất trên địa bàn thành phố hiện nay, chỉ khoảng hơn 200 tỷ đồng.
Chưa bàn tới con số, thu thuế bất động sản hàng năm cũng đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng, như một công cụ hữu hiệu để điều tiết thị trường.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!