Sau khi nhanh chóng lớn mạnh trong nhiều năm và thu về những khoản tiền khổng lồ khi nền kinh tế Trung Quốc ở giai đoạn bùng nổ, Evergrande hiện đang chìm trong nợ nần với khoản nợ lên tới hơn 300 tỷ USD.
Tuần qua, tập đoàn bất động sản hàng đầu Trung Quốc đã lần thứ 2 lên tiếng cảnh báo các nhà đầu tư rằng mình có thể vỡ nợ.
Thứ 3 vừa rồi, Evergrande cho biết, doanh số bán bất động sản của công ty có thể sẽ tiếp tục giảm sâu trong tháng Chín sau khi sụt giảm trong nhiều tháng. Điều này khiến tình hình dòng tiền càng trở nên tồi tệ hơn.
Tuần trước, hãng tín nhiệm Fitch đã hạ xếp hạng của Evergrande từ CCC+ xuống CC - mức cho thấy rủi ro vỡ nợ rất cao. Tính từ đầu năm, giá cổ phiếu của Evergrande cũng đã mất đến 80% giá trị.
Sự sụp đổ của Evergrande sẽ là thử thách lớn nhất mà hệ thống tài chính của Trung Quốc phải đối mặt trong nhiều năm
Mark Williams, kinh tế trưởng khu vực châu Á tại Capital Economics
Theo Reuters, hiện một số ngân hàng ở Hong Kong (Trung Quốc) trong đó có HSBC và Standard Chartered, đã từ chối gia hạn các khoản vay mới cho người mua hai dự án khu dân cư chưa hoàn thành của Evergrande.
Evergrande lớn đến cỡ nào?
Theo CNBC, Evergrande có mặt ở khắp mọi nơi tại Trung Quốc. Hoạt động kinh doanh chính tập đoàn này là là bất động sản và hiện Evergrande công ty bất động sản lớn thứ hai Trung Quốc, tính theo doanh số bán hàng.
Evergrande sở hữu hơn 1.300 dự án bất động sản tại hơn 280 thành phố ở Trung Quốc.
Chi nhánh quản lý dịch vụ bất động sản của công ty tham gia vào gần 2.800 dự án trên hơn 310 thành phố ở Trung Quốc.
Một dự án bất động sản được Evergrande phát triển tại Lạc Dương, Trung Quốc (Ảnh: Reuters)
Công ty có 7 đơn vị thành viên hoạt động trong nhiều lĩnh vực, bao gồm xe điện, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, sản phẩm tiêu dùng, sản xuất video và truyền hình và thậm chí kinh doanh một công viên giải trí.
Theo trang web của công ty, Evergrande có khoảng 200.000 nhân viên, nhưng gián tiếp tạo ra hơn 3,8 triệu việc làm mỗi năm.
Evergrande lâm nguy, ai bị ảnh hưởng?
Các ngân hàng
Chuyên gia Mark Williams của Capital Economics cho biết, ngân hàng sẽ là một trong những ngành đầu tiên bị ảnh hưởng nếu có bất kỳ tác động nào từ lĩnh vực bất động sản ở Trung Quốc.
Trong thông báo ngày 14/9, hãng xếp hạng tín nhiệm Fitch cho rằng nếu Evergrande không trả được nợ thì tình trạng phân cực tín dụng sẽ trở nên sâu sắc hơn trong nhóm các công ty xây dựng nhà ở và dẫn tới "những cơn gió ngược" cho các ngân hàng nhỏ.
Fitch cũng cảnh báo, không loại trừ khả năng các ngân hàng còn phải chịu những nguy cơ gián tiếp từ những nhà cung cấp đang bị Evergrande nợ tiền.
Người mua nhà và nhà đầu tư
Theo Reuters, đầu tuần này, khoảng 100 nhà đầu tư đã có mặt tại trụ sở chính của Evergrande ở Thâm Quyến, yêu cầu hoàn trả các khoản nợ, gây ra một khung cảnh khá hỗn loạn. Điều này cho thấy độ nghiêm trọng của vấn đề.
Các chuyên gia cũng lo ngại, cuộc khủng hoảng nợ của Evergrande sẽ "lây lan" sang các công ty phát hành nợ với lợi suất cao khác của Trung Quốc. Chỉ số trái phiếu phát hành bằng đồng USD với lợi suất cao của Trung Quốc đã giảm xuống 374,646 vào sáng 16/9, đánh dấu mức thấp nhất kể từ ngày 14/4/2020.
Biểu đồ cho thấy sự lao dốc của cổ phiếu Evergrande trên sàn chứng khoán tại Hong Kong (Trung Quốc)
Các nhà cung cấp
Sự sụp đổ của Evergrande cũng có thể ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp khác nếu các nhà cung cấp không được trả tiền.
Theo đánh giá của S&P Global Ratings, Evergrande có thể đang "cố gắng thuyết phục" các nhà cung cấp và nhà thầu của mình chấp nhận các tài sản để thanh toán trong nỗ lực duy trì tiền mặt để hoàn trả các khoản vay.
Trong một báo cáo hồi tháng 8, S&P ước tính trong 12 tháng tới, Evergrande sẽ có hơn 240 tỷ nhân dân tệ (37,16 tỷ đô la) tiền nợ từ hóa đơn và các khoản khác phải cho các nhà thầu. Trong đó, khoảng 100 tỷ Nhân dân tệ sẽ đến hạn thanh toán trong năm nay.
Skshu Paint, một nhà cung cấp sơn cho Evergrande, cho biết, đại gia bất động sản đã hoàn trả một phần nợ của mình bằng tài sản. Tuy nhiên, ở thời điểm thanh toàn, các tài sản này chưa hoàn thành.
Evergrande có quá lớn để sụp đổ?
Theo các nhà phân tích, Chính phủ Trung Quốc có thể sẽ can thiệp vì quy mô của Evergrande rất lớn.
Dan Wang, chuyên gia tại Ngân hàng Hang Seng cho biết, Evergrande là một nhà phát triển bất động sản quan trọng. Bất kỳ điều gì xảy ra với nó đều là những diễn biến quan trọng.
Tôi tin rằng sẽ có một số biện pháp hỗ trợ từ Chính phủ hoặc thậm chí là ngân hàng trung ương nhằm cứu trợ Evergrande
Dan Wang, chuyên gia tại Ngân hàng Hang Seng
Tuy nhiên, một số nhà phân tích thì cho rằng, tái cấu trúc là khả năng cao hơn.
"Khả năng xảy ra lớn nhất bây giờ là tái cấu trúc có quản lý, trong đó các công ty bất động sản khác có thể tiếp quản các dự án chưa hoàn thành của Evergrande để đổi lấy một phần quỹ đất", ông Mark Williams nhận định.
Cũng theo, ông Williams, nhiều khả năng chính phủ sẽ ưu tiên người mua nhà và ngân hàng hơn các bên khác.
"Ưu tiên chính của các nhà hoạch định chính sách sẽ là những hộ gia đình đã bàn giao tiền đặt cọc ở những dự án chưa xây xong", ông Williams nói thêm.
PBoC vừa bơm 14 tỷ USD vào hệ thống tài chính
Trong một động thái mới nhất, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) vừa bơm khoảng 90 tỷ Nhân dân tệ (hơn 14 tỷ USD) vào hệ thống tài chính nước này.
Đây là động thái bơm tiền lớn nhất của PBoC kể từ tháng 2 đến nay. Theo các chuyên gia, động thái này nhằm đáp ứng nhu cầu thanh khoản tăng cao của các ngân hàng trong giai đoạn cuối quý III, cũng như của người dân trước kỳ nghỉ lễ Quốc khánh đầu tháng 10 tại Trung Quốc.
Đồng thời, đây cũng được xem là tín hiệu hỗ trợ thị trường trong bối cảnh nền kinh tế nước này có dấu hiệu chững lại và các lo ngại gia tăng từ cuộc khủng hoảng nợ của tập đoàn bất động sản lớn thứ hai Trung Quốc Evergrande.
Tập đoàn bất động sản lớn thứ hai Trung Quốc Evergrande được Xu Jiayin thành lập vào năm 1996. Ông này đã trở thành người giàu nhất Trung Quốc trong thời kỳ bùng nổ thị trường bất động sản của nước này vào những năm 1990.
Xu Jiayin đã đổ tiền vào các dự án phát triển hàng loạt ở các thành phố mới, huy động được 9 tỷ USD trong đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) hồi năm 2009 tại Hong Kong (Trung Quốc)
Song hoạt động của Evergrande bắt đầu đi xuống khi Chính phủ Trung Quốc áp đặt "3 lằn ranh đỏ" mới đối với lĩnh vực bất động sản vào tháng 8/2020. Diễn biến đó buộc tập đoàn này phải bán bớt các bất động sản với mức chiết khấu ngày càng cao, dẫn tới thua lỗ nặng nề.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!