Chiều 20/3, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã có thông cáo báo chí chính thức phản đối quyết định thiếu công bằng của Bộ Thương mại Hoa Kỳ và đang xem xét tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để khiếu kiện lên Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ trong thời gian sớm nhất.
Theo VASEP, thực tế chứng minh các doanh nghiệp Việt Nam không bán phá giá cá tra. VASEP cho rằng kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 13 thể hiện sự không công bằng, mang tính áp đặt và vô lý đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
Hiệp hội Cá tra Việt Nam cho rằng một trong những nội dung của đợt rà soát, dẫn đến áp thuế lần thứ 13 đề cập đến là cáo buộc toàn ngành cá tra tham gia vào việc phá vỡ các điều khoản liên quan đến chống bán phá giá. Trong đó, có việc cung cấp thông tin không chính xác về độ ẩm của cá tra phi lê.
Không những vậy, DOC đã dùng mức thuế tính theo các yếu tố bất lợi có sẵn để tính mức thuế trung bình cho các công ty được hưởng thuế suất riêng rẽ khác, trong khi các công ty này đã cung cấp đầy đủ hồ sơ dữ liệu theo đúng thời hạn và yêu cầu. Đây là một việc chưa có tiền lệ, thể hiện sự áp đặt chủ quan, thiếu cơ sở của DOC trong quá trình xem xét.
Với kết quả cuối cùng của kỳ 13, có 2 doanh nghiệp phải chịu mức thuế cao nhất từ trước đến nay với 7,74 USD/kg. Ngoài 2 doanh nghiệp này, có 9 doanh nghiệp Việt Nam nằm trong nhóm bị áp thuế riêng biệt dao động từ 3,87 USD/kg. Còn lại, những doanh nghiệp không tham gia vào vụ kiện phải chịu mức thuế chung toàn quốc là 7,74 USD/kg.
"Nếu dựa vào mức thuế này, các doanh nghiệp Việt Nam khó có thể xuất khẩu cá vào thị trường Mỹ. Đây là yếu tố hết sức bất lợi" - ông Võ Đông Đức - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần XNK thủy sản Cần Thơ nói.
Không chỉ gặp khó khăn về việc tăng thuế chống bán phá giá, kể từ đầu tháng 8/2017, các nhà chức trách Mỹ còn áp dụng quy định kiểm tra gắt gao về chất lượng sản phẩm cá tra.
Như vậy, dù Mỹ là thị trường nhập khẩu cá tra lớn của Việt Nam với khoảng 22% thị phần nhưng với những rào cản bất hợp lý đã khiến xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong năm 2017 giảm khoảng 11% so với năm 2016.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho rằng quyết định trên của DOC đã đi ngược lại tiến trình tự do thương mại. Ngoài việc ảnh hưởng đến doanh nghiệp xuất khẩu và nông dân trong nước, quyết định trên còn khiến người tiêu dùng Mỹ ngày càng khó tiếp cận với sản phẩm cá tra có chất lượng và giá bán phù hợp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!