Báo cáo mới đây của công ty nghiên cứu McKinsey Global Institute cho biết, tổng giá trị tài sản ròng của Trung Quốc đã đạt 120.000 tỷ USD vào năm 2020, vượt 89.000 tỷ USD của Mỹ khi thị trường bất động sản "tăng nhiệt" đẩy giá trị nhà đất đi lên.
Báo cáo của McKinsey gồm 10 quốc gia chiếm 60% tổng thu nhập của thế giới, trong đó còn bao gồm Pháp, Đức, Canada, Australia, Anh, Mexico và Thụy Điển. McKinsey lưu ý tổng giá trị tài sản ròng của nhóm này đã tăng từ 200.000 tỷ USD lên 510.000 tỷ USD.
Khu tài chính Lujiazui ở Thượng Hải, Trung Quốc. (Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg)
Giá trị tài sản ròng của Trung Quốc (giá trị của tổng tài sản trừ đi nợ phải trả) đã tăng 17 lần từ mức 7.000 tỷ USD cách đây hai thập niên. Quốc gia này chiếm 23% tổng giá trị tài sản ròng toàn cầu vào năm 2020, trong khi Mỹ chiếm 17%, tiếp theo là Nhật Bản với mức 7% và giá trị 35.000 tỷ USD.
Cũng theo báo cáo, tổng giá trị tài sản ròng của Trung Quốc trong năm 2020 bằng 130% tổng giá trị tài sản ròng của Mỹ.
Nguyên nhân chính làm gia tăng nhanh giá trị tài sản ròng tại Trung Quốc là do giá bất động sản tăng cao. Theo bộ phận nghiên cứu và phát triển của công ty dịch vụ bất động sản E-House, hiện giá nhà trung bình ở 50 thành phố lớn của nước này cao gấp 13 lần so với mức thu nhập trung bình. Con số này lớn hơn gấp 10 lần so với năm 2015.
Với niềm tin rằng giá bất động sản không sụt giảm đã ăn sâu vào tâm trí người dân Trung Quốc, giá nhà trung bình ở nước này đã tăng gấp 5 lần trong suốt 20 năm qua. Mức tăng trung bình tổng thể đối với 10 quốc gia trong giai đoạn này là 200%.
Bên cạnh đó, Trung Quốc không có một loại thuế tài sản cố định hoặc thuế thừa kế thống nhất. Chi phí sở hữu bất động sản thấp đã khiến người dân không muốn bán lại tài sản của họ, qua đó đẩy giá lên cao hơn.
Đây là lần thứ 2 Mỹ bị một quốc gia trên thế giới soán ngôi. Trước đó, năm 1990, tỷ trọng của Nhật Bản trong tổng tài sản ròng thế giới đạt 23%, hơn mức 22% của Mỹ vào năm đó. Tuy nhiên đây cũng là thời điểm gần kết thúc bong bóng bất động sản của Nhật Bản, vốn đã đẩy giá lên cao đến mức các nhà quan sát thời đó nhận xét rằng "giá bất động sản khu vực trung tâm Tokyo đủ để mua toàn bộ nước Mỹ".
Vào năm 1990, giá trị tài sản ròng của Nhật Bản cũng cao gấp 8,3 lần tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tương tự mức 8,2 lần của Trung Quốc vào năm 2020.
Trung Quốc cũng đã thực hiện các biện pháp kiềm chế đầu cơ bất động sản khi người dân phản ánh về giá nhà chung cư cao ở các thành phố. Tại Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương (diễn ra từ ngày 8 - 10/12) Trung Quốc đã phát đi tín hiệu về kế hoạch sửa đổi các hạn chế đầu tư bất động sản.
Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, việc thắt chặt thị trường đột ngột có thể làm rung chuyển hệ thống tài chính và gây ra tình trạng trì trệ kinh tế trong thời gian dài.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!