Làn sóng bài Hồi giáo gia tăng tại Australia sau thảm kịch khủng bố ở Bondi

Một cuộc biểu tình chống bài Hồi giáo tại Australia (Ảnh: Snehargho Ghosh/Al Jazeera)

Vụ tấn công khủng bố nghiêm trọng xảy ra tại bãi biển Bondi ở Sydney hôm 14/12, khiến 16 người thiệt mạng, đã gây rúng động dư luận Australia và quốc tế. Hành động bạo lực nhằm vào cộng đồng Do Thái đang tổ chức lễ Hanukkah nhanh chóng bị lên án mạnh mẽ. Tuy nhiên, những diễn biến sau đó cho thấy một thực tế đáng lo ngại khác - làn sóng bài Hồi giáo (Islamophobia) bùng phát mạnh mẽ trên khắp Australia, đặt ra thách thức lớn đối với các tuyên bố lâu nay của quốc gia này về sự khoan dung và chủ nghĩa đa văn hóa.

Theo các nguồn tin địa phương, bất chấp việc Ahmed al-Ahmed, một công dân Australia gốc Syria, đã dũng cảm khống chế kẻ tấn công, cứu sống nhiều người và được dư luận ca ngợi như biểu tượng của tinh thần nhân ái và đoàn kết, cộng đồng Hồi giáo vẫn trở thành mục tiêu của hàng loạt hành vi thù hận. Nhiều thánh đường Hồi giáo và nghĩa trang của người Hồi giáo từ Perth đến Sydney bị phá hoại, xúc phạm nghiêm trọng.

Giới quan sát cho rằng vụ việc tại Bondi chỉ là "chất xúc tác" làm bộc lộ sâu sắc hơn tình trạng thù ghét người Hồi giáo vốn đã tồn tại lâu dài trong xã hội Australia. Trước đó, nước này từng nhiều lần chứng kiến các phát ngôn và hành động mang tính phân biệt đối xử từ các nhóm cực hữu, thậm chí từ một số chính trị gia. Sau vụ xả súng tại nhà thờ Hồi giáo ở Christchurch (New Zealand) năm 2019, dù thủ phạm là công dân Australia, một số nghị sĩ vẫn đổ lỗi cho người Hồi giáo và chính sách nhập cư.

Kể từ sau các diễn biến tại Trung Đông năm 2023, các hành vi bài Hồi giáo tại Australia có xu hướng gia tăng rõ rệt. Riêng bang New South Wales ghi nhận mức tăng hơn 1.300% các vụ quấy rối, phá hoại, phát tán thông tin thù ghét và phân biệt đối xử nhằm vào người Hồi giáo. Xu hướng này lan rộng ra nhiều bang khác trong giai đoạn 2023 - 2024.

Sau vụ xả súng tại Bondi, tình hình càng trở nên căng thẳng. Tại Sydney, một nghĩa trang Hồi giáo bị ném đầu lợn, trong khi một nhà thờ Hồi giáo ở Queensland bị vẽ đầy biểu tượng phát xít và khẩu hiệu thù hận. Các vụ việc đã gây phẫn nộ trong dư luận, buộc chính phủ liên bang Australia phải tuyên bố tăng cường các biện pháp pháp lý, trong đó mở rộng khái niệm phát ngôn thù ghét và áp dụng hình phạt nghiêm khắc hơn.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng các biện pháp này vẫn chưa đủ mạnh. Các tổ chức và cá nhân cực đoan với tư tưởng bài Hồi giáo tiếp tục hoạt động công khai, lan truyền thuyết âm mưu và kích động thù hận mà chưa bị xử lý triệt để. Truyền thông cũng bị chỉ trích vì đôi khi khuếch đại các luận điệu sai lệch, quy chụp cộng đồng Hồi giáo.

Chính phủ của Thủ tướng Anthony Albanese đang đối mặt với bài toán khó giữa bảo vệ tự do ngôn luận và ngăn chặn kích động thù ghét. Trong bối cảnh đó, làn sóng bài Hồi giáo tiếp tục phủ bóng lên xã hội Australia, làm dấy lên câu hỏi về mức độ thực chất của cam kết đa văn hóa và chung sống hòa bình tại quốc gia này.