Sau giai đoạn khởi động với tuyến Metro số 1, TP Hồ Chí Minh đang bước vào giai đoạn tăng tốc phát triển mạng lưới đường sắt đô thị. Theo Ban quản lý Đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh, trọng tâm hiện nay là chuẩn bị khởi công Metro số 2, đồng thời đẩy mạnh công tác chuẩn bị đầu tư các tuyến còn lại theo quy hoạch, tạo nền tảng cho hệ thống giao thông công cộng khối lượng lớn trong tương lai.
Metro số 2 – dự án bản lề của giai đoạn mới
Tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) được xác định là dự án then chốt trong giai đoạn tăng tốc. Tuyến có tổng chiều dài hơn 11 km, trong đó phần lớn đi ngầm, tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 57.000 tỷ đồng từ ngân sách Thành phố. Đây là tuyến metro đầu tiên áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù theo nghị quyết mới của Quốc hội, đồng thời có yêu cầu kỹ thuật phức tạp do đi qua khu vực đô thị đông dân.
Đến nay, công tác bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng đã hoàn thành 100%. Các hạng mục di dời hạ tầng kỹ thuật dự kiến hoàn tất vào đầu năm 2026. TP Hồ Chí Minh đang hoàn thiện các thủ tục điều chỉnh dự án, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, lựa chọn nhà thầu EPC và chuẩn bị thiết kế triển khai sau FEED, hướng tới mục tiêu khởi công toàn tuyến vào giữa tháng 1/2026.
Một điểm nhấn đáng chú ý của Metro số 2 là việc lựa chọn công nghệ vận hành hoàn toàn tự động ở mức cao nhất (GoA4), không có lái tàu. Việc áp dụng tiêu chuẩn châu Âu, đồng thời bảo đảm phù hợp với quy chuẩn Việt Nam, được kỳ vọng sẽ nâng cao năng lực vận hành, tăng tính an toàn và bảo đảm khả năng kết nối đồng bộ với các tuyến metro khác trong tương lai.
Chuẩn bị đầu tư hàng loạt tuyến mới
Cùng với Metro số 2, TP Hồ Chí Minh đang triển khai công tác chuẩn bị đầu tư đối với 9 tuyến đường sắt đô thị khác đã được giao nhiệm vụ cho Ban Quản lý Đường sắt đô thị. Trong đó, 7 tuyến nằm trong danh mục quy hoạch phát triển mạng lưới metro của Thành phố, kết nối các khu vực trung tâm với các hướng Đông, Tây, Nam và Bắc, mở rộng không gian phát triển đô thị.
Ngoài ra, hai tuyến metro kết nối vùng, gồm tuyến từ Bình Dương đến Suối Tiên và tuyến từ Thủ Dầu Một vào TP Hồ Chí Minh, cũng đang được nghiên cứu, nhằm tăng cường liên kết vùng và giảm áp lực giao thông đường bộ tại các cửa ngõ.
Theo kế hoạch, giai đoạn 2026–2027 sẽ tập trung hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế FEED cho các dự án. Giai đoạn 2027–2028 thực hiện công tác bồi thường, tái định cư, tạo mặt bằng sạch. Các dự án dự kiến được triển khai xây dựng trong giai đoạn 2027–2035, tùy theo tính chất và nguồn lực của từng tuyến.
Thu hút khu vực tư nhân tham gia đầu tư
Trong bối cảnh chủ trương phát triển kinh tế tư nhân được nhấn mạnh, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đã bày tỏ quan tâm đến các dự án metro tại TP Hồ Chí Minh, đặc biệt là những tuyến có tiềm năng khai thác cao. Một số đoạn tuyến như Metro số 4, Metro số 5, các nhánh kết nối Thủ Thiêm và tuyến Metro số 3 đang được nghiên cứu theo hình thức hợp tác công – tư.
Thành phố xác định rõ nguyên tắc tách bạch giữa đầu tư công và đầu tư tư nhân, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật, đồng thời tạo môi trường minh bạch để thu hút nguồn lực xã hội tham gia phát triển hạ tầng giao thông.
Việc Metro số 1 đi vào vận hành ổn định được xem là bước khởi đầu quan trọng, tạo tiền đề về tổ chức, nhân lực và kinh nghiệm quản lý. Trên nền tảng đó, giai đoạn tăng tốc hiện nay tập trung vào mở rộng mạng lưới, nâng cao trình độ công nghệ và từng bước hình thành hệ thống đường sắt đô thị đóng vai trò xương sống trong vận tải hành khách công cộng.
Khi các tuyến metro tiếp theo được triển khai đồng bộ, TP Hồ Chí Minh kỳ vọng sẽ từng bước giảm áp lực giao thông đường bộ, cải thiện môi trường đô thị và nâng cao chất lượng sống của người dân, hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững trong dài hạn.
Bình luận (0)