Các luật sư bào chữa đã tham gia tranh luận, phân tích nhiều luận điểm, luận cứ nhằm giảm nhẹ mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo. Trong đó, các luật sư tập trung phân tích xoay quanh bối cảnh phạm tội và nhận thức của nhiều bị cáo cho rằng việc nhận tiền được coi là hành động cảm ơn của Công ty Cổ phần công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) sau khi kinh doanh có hiệu quả.
Trình bày tại Tòa, luật sư bào chữa của bị cáo Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hải Dương) đã nhất trí với quan điểm của đại diện Viện Kiểm sát truy tố bị cáo Tuyến về tội "Nhận hối lộ" và đồng tình với bản luận tội của đại diện Viện Kiểm sát khi cho rằng bị cáo Tuyến đã khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải, trong giây phút không làm chủ được bản thân, trước sự cám dỗ của đồng tiền đã khiến bị cáo Tuyến bị sa ngã… Tuy nhiên, luật sư cũng đề nghị Hội đồng Xét xử cân nhắc bối cảnh phạm tội của các bị cáo trong giai đoạn dịch bệnh nguy cấp để xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Tuyến.
Tương tự, luật sư Nguyễn Văn Tú, bào chữa cho bị cáo Nguyễn Huỳnh (cựu Phó Trưởng phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) cũng đề nghị Hội đồng xét xử xem xét hoàn cảnh phạm tội của bị cáo Nguyễn Huỳnh xảy ra khi dịch bệnh đang cao điểm, có những thủ tục, công việc triển khai chưa từng có tiền lệ. Bản thân bị cáo Huỳnh khi nhận tiền từ Phan Quốc Việt (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Việt Á) đều cho rằng đây là tiền cảm ơn của Việt sau khi bán test xét nghiệm có hiệu quả, mà trước đó không ép buộc hay có thỏa thuận Việt phải đưa tiền cho bị cáo Huỳnh. Luật sư mong muốn Hội đồng Xét xử xem xét cho bị cáo Nguyễn Huỳnh được giảm nhẹ một phần hình phạt.
Bào chữa cho bị cáo Lê Thị Hồng Xuyên (nhân viên CDC Bình Dương), luật sư cho rằng bị cáo Xuyên chỉ là nhân viên xét nghiệm, lúc nhận quà của Công ty Việt Á, bị cáo không biết trong đó có tiền. Sau khi biết trong gói quà có tiền, bị cáo Xuyên đã tìm lại cách để trả lại nhưng chưa kịp trả lại thì xảy ra vụ án này. Bị cáo Xuyên mong Hội đồng Xét xử cân nhắc yếu tố vụ lợi cho bị cáo, bị cáo không cố tình đòi hỏi được nhận tiền để thực hiện hành vi giúp Công ty Việt Á bán test xét nghiệm tại CDC Bình Dương thuận lợi
Theo luật sư bào chữa cho bị cáo Lâm Văn Tuấn (cựu Giám đốc CDC Bắc Giang), thời điểm bị cáo Tuấn thực hiện hành vi phạm tội vào đúng lúc dịch cao điểm nguy cấp nên mọi việc khi đó chỉ mong muốn đưa được test xét nghiệm ra để nhanh chóng phát hiện ra các ca mắc COVID-19, giúp khoanh vùng, dập dịch, nên vậy phải áp dụng cơ chế đặc thù mượn test xét nghiệm trước, tiến hành các thủ tục sau… Do vậy, luật sư đề nghị Hội đồng Xét xử có cách nhìn khoan hồng hơn, nhân văn hơn với các cán bộ CDC trong vụ án này nói chung, với thân chủ của ông nói riêng.
Cáo trạng của Viện Kiểm sát xác định, bị cáo Lâm Văn Tuấn đã thông đồng với Phan Huy (Giám đốc Công ty Dược vật tư y tế Phan Anh - Bắc Giang), Phan Quốc Việt về việc CDC Bắc Giang ứng test xét nghiệm thông qua Công ty Phan Anh để sử dụng trước, hợp thức thủ tục đấu thầu để thanh toán sau. Để hợp thức hồ sơ, Tuấn chỉ đạo nhân viên dưới quyền phối hợp, thông đồng với Công ty Việt Á, các Công ty thẩm định giá để lấy tài liệu, báo giá, ban hành Chứng thư thẩm định giá; ký các tờ trình, dự toán, thủ tục đấu thầu giúp Công ty Phan Anh trúng thầu và được thanh toán theo giá do Công ty Phan Anh đưa ra trái quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước gần 100 tỷ đồng. Tuấn còn được hưởng lợi 5 tỷ đồng do Phan Thị Khánh Vân đưa nhưng khi biết Công ty Việt Á bị điều tra, Tuấn đã chủ động trả lại 2 sổ tiết kiệm với số tiền 5 tỷ đồng.
Phát biểu quan điểm bào chữa cho bị cáo Phạm Xuân Thăng (cựu Bí Thư Tỉnh ủy Hải Dương), luật sư cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát, có nguy cơ lan rộng trên địa bàn, cần có sự kịp thời chỉ đạo của Tỉnh ủy để có phương án phòng chống, dịch bệnh. "Với vai trò đứng đầu cấp ủy nên bị cáo Thăng buộc phải có các chỉ đạo để ngăn chặn, kiểm soát dịch bệnh thời điểm này để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân. Đây cũng là nguyên nhân khách quan dẫn đến hành vi vi phạm của bị cáo", Luật sư nhấn mạnh và đề nghị Hội đồng xét xử xem xét đến bối cảnh của Hải Dương tại thời điểm xảy ra sự việc.
Luật sư phân tích, bị cáo Thăng không quen biết Phan Quốc Việt từ trước, không thỏa thuận, không có động cơ vụ lợi. Cựu Bí thư Thăng cũng không có sự chỉ đạo trực tiếp cho bất kỳ cá nhân nào liên hệ hay thỏa thuận làm việc với bị cáo Phan Quốc Việt.
Ngoài ra, luật sư còn nêu quá trình điều tra, truy tố, xét xử, bị cáo Thăng luôn thành khẩn khai báo về hành vi phạm tội của mình, ăn năn hối cải; tích cực phối hợp với cơ quan điều tra để làm sáng tỏ bản chất vụ án; tích cực, tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả; gia đình có công với cách mạng… Trên cơ sở đó, luật sư bày tỏ mong muốn Hội đồng xét xử cân nhắc giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Phạm Xuân Thăng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!