Phim "Chuyện của Pao" trên sóng VTV
Thưa ông, hiện nay một số ý kiến cho rằng Đài truyền hình Việt Nam và các Đài địa phương có tỷ lệ phim ngoại lấn át phim nội. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
- Theo quy định tỷ lệ chiếu phim Việt Nam với phim nước ngoài trên truyền hình ít nhất phải chiếm 30% thì phần lớn các Đài địa phương đều không đạt được chỉ tiêu. Riêng đối với Đài truyền hình Việt Nam, tháng 7/2012, Bộ Thông tin truyền thông đã thanh tra và kết luận tỷ lệ phim Việt Nam chiếu trên các kênh quảng bá của VTV đạt khoảng 47%.
Hệ lụy của sự chênh lệch của phim ngoại trên sóng truyền hình có ảnh hưởng như thế nào, thưa ông?
- Cuộc chiến giữa phim nội với phim ngoại là vấn đề không của riêng Việt Nam. Kể cả các nước có nền điện ảnh phát triển như Pháp, Nhật Bản cũng phải đối đầu với làn sóng phim Mỹ, Hàn Quốc. Ảnh hưởng của nó là đương nhiên vì phim là văn hóa nên nó sẽ tác động đến lối sống, suy nghĩ... Nếu như không đẩy phim ảnh Việt lên được thì phim ảnh ngoại sẽ lấn tới và giá trị văn hóa của dân tộc bị mai một đi. Điều đó ai cũng nhận thấy và quan trọng nhất là giải pháp để đưa phim Việt thật sự có vị trí.
Tuy nhiên, so với 5 năm trước thì phim Việt đã có vị trí hơn rất nhiều trên sóng truyền hình. Nếu trước kia toàn bộ phim Việt lép vế, các hãng phim điện ảnh chỉ sản xuất một năm khoảng chục phim trở lại, phim truyền hình thì èo uột... thì cho đến lúc này, trên sóng các Đài truyền hình lớn phim Việt đang chiếm vị trí số 1.
Để đạt được tỷ lệ 47% phim Việt trên sóng, Đài truyền hình Việt Nam đã chú trọng và thực hiện những điều gì, thưa ông?
- Nhiều năm trở lại đây Đài truyền hình Việt Nam đã hết sức chú ý đầu tư để phát triển phim Việt. Cho đến lúc này, tất cả khung giờ có tỷ lệ người xem cao nhất của VTV như: 20h trên VTV1, 21h trên VTV3, 19h45 trên VTV6 đều dành cho phim Việt Nam. Bên cạnh những phim dài tập, từ năm 2011 Đài truyền hình Việt Nam đã bắt đầu dành khung phim cuối tuần để chiếu các phim điện ảnh bao gồm: Phim kinh điển nước ngoài, phim điện ảnh Việt Nam xuất sắc và phim do Đài truyền hình Việt Nam sản xuất.
Để thực hiện tăng phim Việt Nam nhiều thì bên cạnh khối lượng sản xuất của VFC - Trung tâm sản xuất phim Đài truyền hình Việt Nam, VTV cũng liên kết sản xuất với công ty truyền thông, các hãng phim ở bên ngoài để đặt hàng sản xuất. Tuy nhiên, Đài truyền hình Việt Nam kiểm soát chặt chẽ từ đề cương kịch bản cho đến kịch bản chi tiết, phương án sản xuất và duyệt phim.
Tính trung bình mỗi năm, Đài truyền hình Việt Nam sản xuất và phát sóng trên 500 tập phim của VFC, còn xã hội hóa bên ngoài khoảng 1500 đến 2000 tập phim. Không chạy theo số lượng, trong quá trình sản xuất và đặt hàng phim, VTV đặt tiêu chí chất lượng lên hàng đầu.
Một số khán giả cũng phản hồi VTV chiếu phim nước ngoài đa phần là phim của Hàn Quốc và Trung Quốc, điều này có đúng không, thưa ông?
- Đánh giá về việc chiếu phim nước ngoài nhiều hay ít thì nó có mấy việc cần đánh giá. Trước hết về số liệu thì thanh tra đã có kết luận. Thứ hai là bố trí khung phim. Tất cả các phim giờ Vàng của VTV đều chiếu phim Việt. Trong các khung giờ phim nước ngoài khác bên cạnh các phim Hàn Quốc và Trung Quốc hiện nay đang chiếm tỷ lệ cao thì cũng có các phim của nước khác.
Khung phim điện ảnh cuối tuần trên VTV1, nơi để dành cho những phim điện ảnh chất lượng cao thì phim được chọn từ rất nhiều nước. Việc cho chiếu những phim điện ảnh Việt Nam xuất sắc như Chuyện của Pao, Mùa len trâu vừa qua nhận được sự đánh giá cao của dư luận. VTV đang tiếp tục có sự điều chỉnh để có được phim từ nhiều nền văn hóa khác nhau, làm đa dạng hóa nguồn phim nước ngoài nhưng vẫn phù hợp với thẩm mỹ của khán giả Việt Nam.
Vậy trong thời gian tới, VTV có tính tới việc tăng thời lượng phim Việt và giảm phim ngoại không, thưa ông?
- Tất nhiên VTV chưa vừa lòng với tỷ lệ phim Việt Nam hiện nay đang chiếu và đang tiếp tục có biện pháp đẩy mạnh sản xuất phim trong nước. Từ tháng 10 này, VTV giảm bớt khung 11h phim nước ngoài trên VTV1 để dành cho các chương trình chính luận, sang năm sẽ tăng thêm khung phim Việt Nam trên VTV3 và bố trí một tháng có 4 buổi phim điện ảnh cuối tuần trên VTV1 vào chủ nhật. Để chiếu những phim kinh điển của thế giới, phim điện ảnh Việt Nam xuất sắc và phim do Đài truyền hình Việt Nam sản xuất.
Doanh thu của Đài từ phim chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu của Đài?
- Đài truyền hình Việt Nam khi duyệt phim và mua phim quan tâm đến nội dung là hàng đầu chứ không đặt quá nặng vấn đề kinh phí. Tất nhiên là phim có nội dung tốt, hay thì sẽ thu hút được khán giả. Trên cơ sở đó mới có quảng cáo để bù đắp chi phí. Cơ chế hiện nay của Đài là tự chủ về mặt tài chính nhưng vẫn phải đảm bảo đúng đường lối tuyên truyền. Phim hiện giờ không chiếm chủ yếu nguồn thu của Đài.
Hiện nay, tỷ lệ cơ cấu nguồn thu từ phim thấp hơn so với trước nhưng Đài vẫn tiếp tục đầu tư lớn để mua bản quyền hoặc sản xuất. Một tập phim có thể bỏ ra hàng trăm triệu hay tiền tỷ nếu có nội dung tốt.
Vân, xin cảm ơn ông!