Trong đông y, chứng trạng của bệnh gan nhiễm mỡ nằm rải rác trong các bệnh huyễn vựng, đờm ẩm, đầu thống, ma mộc, hung tý... có căn nguyên từ cholesterol cao. Tác nhân dẫn đến điều này do:
- Dung nạp vào cơ thể quá nhiều đồ ngọt, chất béo, rượu bia... khiến cho tỳ tạng không đủ sức vận hóa hết, mỡ đọng lại sinh ra bệnh.
- Tổn thương tình chí khiến khí huyết ứ, can khí uất trệ lấn sang và làm tổn thương tỳ vị. Do tỳ mất chức năng vận hóa nên lượng mỡ không chuyển hóa được tụ lại và sinh ra bệnh.
- Ăn quá nhiều đồ lạnh, sống làm hại tỳ, khiến tỳ không đủ sức vận hóa thủy thấp cũng như chất dinh dưỡng. Hệ lụy của điều ấy là thủy thấp và dưỡng chấp đọng lại sinh ra béo phì, gan nhiễm mỡ.
- Suy hư thận khí ở người lớn tuổi nên không đủ sức vận hóa, làm cho dưỡng chấp đọng lại sinh ra gan nhiễm mỡ.
- Đờm ngưng huyết kết làm cho lượng mỡ chuyển hóa thất thường rồi tụ lại thành trọc tà, làm tăng cholesterol.
Do Đông y quan niệm gan nhiễm mỡ chia ra thành các thể lâm sàng khác nhau nên việc trị bệnh cũng cần căn cứ trên phân loại này.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa trị phổ biến được các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Medlatec chia sẻ:
Thể đàm ứ trở lạc, can khí uất kết
Biểu hiện của bệnh: tức ngực, khó chịu, đau tức hạ sườn phải, mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, xung mỹ bí ẩn, lưỡi màu rêu hoặc đỏ sẫm, gan sưng to.
Pháp trị liệu: sơ can lý khí hóa đàm.
Thuốc điều trị: đem các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ thuộc bài sài hồ sơ can thang gia vị sắc uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: chỉ xác 8g, sài hồ 12g, cam thảo 6g, bạch thược 12g, xuyên khung 8g, thanh bì 8g, hương phụ 8g, bạch truật 12g, phục linh 12g.
Thể đàm thấp trở trệ
Biểu hiện của bệnh: da tối sạm, hạ sườn phải đầy chướng, mệt mỏi, cơ thể nặng nề đau nhói vùng gan, bụng căng đầy dò gan ở bờ sườn phải to.
Pháp trị liệu: hoạt huyết, thông kinh lạc, hóa đàm.
Thuốc điều trị: đem các bài thuốc thuộc bài Nhị trần thang hợp Bình vị tán sắc uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: cam thảo sao 4g, trần bì 8g, thương truật 12g, hậu phác 12g, bán hạ chế 12g, bạch linh 16g.
Thể thấp nhiệt trở trệ
Biểu hiện của bệnh: khô miệng đắng họng, hạ sườn phải trướng đầy khó chịu, mắt khô, da vàng hoặc sạm, ăn uống kém, nước tiểu vàng, tiêu hóa khó.
Pháp trị liệu: nhuận gan giải uất
Thuốc điều trị: đây là bài thuốc đại sài hồ thang gồm các dược liệu: sài hồ 8g, chỉ thực 12g, bạch thược 12g, hoàng cầm 8g, bán hạ chế 12g, đại hoàng 3g, đại táo 3 quả, sinh khương 3 lát. Tất cả đem sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Thể tỳ hư thấp trệ
Biểu hiện của bệnh: mệt mỏi, hay ra mồ hôi, đoản khí ăn kém, chất lưỡi nhợt bệu, đại tiện nát, mạch hư nhược.
Pháp điều trị: táo thấp hóa trọc, kiện tỳ ích khí.
Thuốc điều trị: sắc các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ trong bài sâm linh bạch truật thang uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: hoài sơn 12g, đẳng sâm 12g, bạch truật 16g, ý dĩ nhân 12g, phục linh 12g, biển đậu 12g, cát cánh 8g, liên nhục 12g, cam thảo 6g, sa nhân 8g.
Thể can tỳ lưỡng hư
Biểu hiện: bụng đầy trướng, đau âm ỉ hạ sườn phải, người mệt mỏi, váng đầu, ăn uống kém, bụng lạnh, đại tiện phân không thành khuôn, chân tay không có lực.
Pháp trị liệu: dưỡng can lý khí, ôn bổ tỳ dương.
Thuốc điều trị: sắc các vị thuốc sau uống mỗi ngày 1 thang: hậu phác 12g, hoàng kỳ 10g, bạch truật 12g, bán hạ chế 12g, đương quy 12g, bạch thược 12g, sinh khương 3 lát, sài hồ 10g, trạch tả 10g, chích cam thảo 4g.
Thể huyết ứ khí trệ
Biểu hiện: thường gặp ở người bị viêm gan mãn, thể chất âm hư hỏa vượng, đái tháo đường với các biểu hiện ăn kém, mạch tế sáp, mệt mỏi, lưỡi tím kèm theo ban xuất huyết, đau tức hạ sườn.
Pháp trị liệu: hoạt huyết hóa ứ, nhu can lý khí.
Thuốc điều trị: sắc bài thuốc huyết phủ trục ứ thang uống 1 thang/ ngày gồm các dược liệu: đào nhân 12g, sài hồ 8g, chỉ xác 8g, đương quy 12g, cát cánh 8g, sinh đại hoàng 6g, ngưu tất 12g, hồng hoa 8g, xuyên khung 8g, xích thược 12g, cam thảo 4g.
Trong quá trình thực hiện các bài thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ, người bệnh nên hạn chế sử dụng các đồ ăn chứa chất béo, mỡ động vật, nói không với chất kích thích và đồ uống có cồn, tăng cường ăn rau xanh và trái cây tươi. Đặc biệt, các loại rau quả có vị chua rất nên ăn bởi chúng giúp cải thiện tăng tiết dịch mật cũng như chức năng gan, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Nam bệnh nhân 51 tuổi (Long An) phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau khi bị rắn lục đuôi đỏ cắn.
VTV.vn - Trong những ngày mùa Đông, việc bồi dưỡng cơ thể bằng chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, nâng cao khả năng miễn dịch là điều vô cùng quan trọng.
VTV.vn - Khối u tuyến tùng lớn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều chức năng quan trọng của não, khiến bệnh nhi bị hôn mê sâu đã 10 ngày, chỉ nằm trên cáng khi chuyển viện.
VTV.vn - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa can thiệp mạch chi dưới thành công trường hợp bệnh nhân nữ 87 tuổi vì đau liên tục cẳng bàn chân phải.
VTV.vn - Ngày 27/12, Sở Y tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết đã có kết luận các trường hợp ngộ độc rượu tại quán bánh canh cá lóc K.Q.T. (Phường 11, TP Vũng Tàu) xảy ra ngày 21/12.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có công văn về việc tăng cường công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng ngừa ngộ độc thực phẩm đối với các sản phẩm rượu.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP Hồ Chí Minh) vừa cứu sống trường hợp bệnh nhi 18 tháng tuổi, hóc dị vật đường thở là hạt lạc.
VTV.vn - Nhóm trẻ từ 6 đến dưới 9 tháng tuổi có tỷ lệ mắc sởi cao cao thứ hai, sau nhóm trẻ từ 1-5 tuổi, Sở Y tế Hà Nội đã có kiến nghị tiêm vaccine sởi cho nhóm trẻ này.
VTV.vn - Biến chứng võng mạc đái tháo đường là một trong những biến chứng của bệnh tiểu đường, nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực, mù loà ở Việt Nam và trên thế giới.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi vừa gắp dị vật trong phế quản cho một bệnh nhân nam 56 tuổi, sau một thời gian dài điều trị viêm phổi mà không cải thiện.
VTV.vn - Đi khám vì đau tức vùng thắt lưng, người đàn ông được các bác sĩ phát hiện có khối u ở sau phúc mạc.
VTV.vn - Khi trẻ bị tiêu chảy cấp, việc sử dụng Oresol không đúng cách có thể gây tác dụng phụ và làm trầm trọng thêm tình trạng của trẻ.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng tiếp nhận 2 bệnh nhân có hành vi tự gây thương tích trong tình trạng nặng nề: 1 bệnh nhân tự đâm vào vùng bụng, đầu; 1 bệnh nhân tự cắt cổ.
VTV.vn - Khi các bệnh viện tuyến đầu đang trong tình trạng quá tải thì Y tế dự phòng đang trở thành mối quan tâm lớn trong xã hội và thị trường ngành sức khỏe
VTV.vn - Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ vừa thực hiện cứu sống một trường hợp trẻ sơ sinh bị tổn thương não do bị ngạt khi sinh bằng phương pháp hạ thân nhiệt chỉ huy.