Trong đông y, chứng trạng của bệnh gan nhiễm mỡ nằm rải rác trong các bệnh huyễn vựng, đờm ẩm, đầu thống, ma mộc, hung tý... có căn nguyên từ cholesterol cao. Tác nhân dẫn đến điều này do:
- Dung nạp vào cơ thể quá nhiều đồ ngọt, chất béo, rượu bia... khiến cho tỳ tạng không đủ sức vận hóa hết, mỡ đọng lại sinh ra bệnh.
- Tổn thương tình chí khiến khí huyết ứ, can khí uất trệ lấn sang và làm tổn thương tỳ vị. Do tỳ mất chức năng vận hóa nên lượng mỡ không chuyển hóa được tụ lại và sinh ra bệnh.
- Ăn quá nhiều đồ lạnh, sống làm hại tỳ, khiến tỳ không đủ sức vận hóa thủy thấp cũng như chất dinh dưỡng. Hệ lụy của điều ấy là thủy thấp và dưỡng chấp đọng lại sinh ra béo phì, gan nhiễm mỡ.
- Suy hư thận khí ở người lớn tuổi nên không đủ sức vận hóa, làm cho dưỡng chấp đọng lại sinh ra gan nhiễm mỡ.
- Đờm ngưng huyết kết làm cho lượng mỡ chuyển hóa thất thường rồi tụ lại thành trọc tà, làm tăng cholesterol.
Do Đông y quan niệm gan nhiễm mỡ chia ra thành các thể lâm sàng khác nhau nên việc trị bệnh cũng cần căn cứ trên phân loại này.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa trị phổ biến được các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Medlatec chia sẻ:
Thể đàm ứ trở lạc, can khí uất kết
Biểu hiện của bệnh: tức ngực, khó chịu, đau tức hạ sườn phải, mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, xung mỹ bí ẩn, lưỡi màu rêu hoặc đỏ sẫm, gan sưng to.
Pháp trị liệu: sơ can lý khí hóa đàm.
Thuốc điều trị: đem các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ thuộc bài sài hồ sơ can thang gia vị sắc uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: chỉ xác 8g, sài hồ 12g, cam thảo 6g, bạch thược 12g, xuyên khung 8g, thanh bì 8g, hương phụ 8g, bạch truật 12g, phục linh 12g.
Thể đàm thấp trở trệ
Biểu hiện của bệnh: da tối sạm, hạ sườn phải đầy chướng, mệt mỏi, cơ thể nặng nề đau nhói vùng gan, bụng căng đầy dò gan ở bờ sườn phải to.
Pháp trị liệu: hoạt huyết, thông kinh lạc, hóa đàm.
Thuốc điều trị: đem các bài thuốc thuộc bài Nhị trần thang hợp Bình vị tán sắc uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: cam thảo sao 4g, trần bì 8g, thương truật 12g, hậu phác 12g, bán hạ chế 12g, bạch linh 16g.
Thể thấp nhiệt trở trệ
Biểu hiện của bệnh: khô miệng đắng họng, hạ sườn phải trướng đầy khó chịu, mắt khô, da vàng hoặc sạm, ăn uống kém, nước tiểu vàng, tiêu hóa khó.
Pháp trị liệu: nhuận gan giải uất
Thuốc điều trị: đây là bài thuốc đại sài hồ thang gồm các dược liệu: sài hồ 8g, chỉ thực 12g, bạch thược 12g, hoàng cầm 8g, bán hạ chế 12g, đại hoàng 3g, đại táo 3 quả, sinh khương 3 lát. Tất cả đem sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Thể tỳ hư thấp trệ
Biểu hiện của bệnh: mệt mỏi, hay ra mồ hôi, đoản khí ăn kém, chất lưỡi nhợt bệu, đại tiện nát, mạch hư nhược.
Pháp điều trị: táo thấp hóa trọc, kiện tỳ ích khí.
Thuốc điều trị: sắc các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ trong bài sâm linh bạch truật thang uống mỗi ngày 1 thang. Thuốc gồm: hoài sơn 12g, đẳng sâm 12g, bạch truật 16g, ý dĩ nhân 12g, phục linh 12g, biển đậu 12g, cát cánh 8g, liên nhục 12g, cam thảo 6g, sa nhân 8g.
Thể can tỳ lưỡng hư
Biểu hiện: bụng đầy trướng, đau âm ỉ hạ sườn phải, người mệt mỏi, váng đầu, ăn uống kém, bụng lạnh, đại tiện phân không thành khuôn, chân tay không có lực.
Pháp trị liệu: dưỡng can lý khí, ôn bổ tỳ dương.
Thuốc điều trị: sắc các vị thuốc sau uống mỗi ngày 1 thang: hậu phác 12g, hoàng kỳ 10g, bạch truật 12g, bán hạ chế 12g, đương quy 12g, bạch thược 12g, sinh khương 3 lát, sài hồ 10g, trạch tả 10g, chích cam thảo 4g.
Thể huyết ứ khí trệ
Biểu hiện: thường gặp ở người bị viêm gan mãn, thể chất âm hư hỏa vượng, đái tháo đường với các biểu hiện ăn kém, mạch tế sáp, mệt mỏi, lưỡi tím kèm theo ban xuất huyết, đau tức hạ sườn.
Pháp trị liệu: hoạt huyết hóa ứ, nhu can lý khí.
Thuốc điều trị: sắc bài thuốc huyết phủ trục ứ thang uống 1 thang/ ngày gồm các dược liệu: đào nhân 12g, sài hồ 8g, chỉ xác 8g, đương quy 12g, cát cánh 8g, sinh đại hoàng 6g, ngưu tất 12g, hồng hoa 8g, xuyên khung 8g, xích thược 12g, cam thảo 4g.
Trong quá trình thực hiện các bài thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ, người bệnh nên hạn chế sử dụng các đồ ăn chứa chất béo, mỡ động vật, nói không với chất kích thích và đồ uống có cồn, tăng cường ăn rau xanh và trái cây tươi. Đặc biệt, các loại rau quả có vị chua rất nên ăn bởi chúng giúp cải thiện tăng tiết dịch mật cũng như chức năng gan, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Hội thảo Khoa học về vai trò của Vitamin D3 và K2 trong việc cải thiện mật độ xương và tăng trưởng chiều cao ở trẻ em vừa được tổ chức.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Hà Đông (Hà Nội) vừa phẫu thuật thành công cho một bệnh nhân nữ 81 tuổi, có khối u bướu giáp khổng lồ tồn tại 30 năm
VTV.vn - Nam bệnh nhân L.V.S. (65 tuổi, Hải Dương) có tiền sử khỏe mạnh, không có bất kỳ dấu hiệu vết thương hoặc xây xước nào trên cơ thể.
VTV.vn - Gout là một dạng viêm khớp khá phổ biến thường gây ra đau nhức, khó chịu. Do đó, việc tìm kiếm một giải pháp dinh dưỡng hỗ trợ hiệu quả trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
VTV.vn - Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt vừa can thiệp kịp thời cứu một nam bệnh nhân còn rất trẻ, mới chỉ 31 tuổi nhưng đã bị nhồi máu cơ tim cấp.
VTV.vn - Thoái hóa điểm vàng dễ gặp khi con người bước vào tuổi trung niên. Vì thế cần điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp.
VTV.vn - Đó là trường hợp của nữ bệnh nhân N.H.M.T. (sinh năm 2000, quê Khánh Hòa) khi mắc phải căn bệnh Wilson thể gan - thần kinh hiếm gặp.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 42 tuổi, được đưa vào Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương (Phú Thọ) trong tình trạng đau ngực dữ dội..
VTV.vn - Gần đây, nhiều người đến bệnh viện cấp cứu do bị suy kiệt thể trạng, phù phổi dẫn đến hôn mê. Nguyên nhân là do nhiều ngày nhịn ăn và chỉ uống nước kiềm.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 56 tuổi (Hà Tĩnh) nhập Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương trong tình trạng khó thở, sốt cao, phát ban ở vùng đầu, mặt và cổ sau chuyển biến suy hô hấp cấp.
VTV.vn - Trong tuần 44 (từ 28/10 - 3/11/2024), số ca mắc sởi ghi nhận tại TP Hồ Chí Minh có dấu hiệu gia tăng ở nhóm trẻ dưới 9 tháng tuổi và nhóm từ 11 tuổi trở lên.
VTV.vn - Một ngư dân đang đánh bắt hải sản trên biển thì bất ngờ bị thương được lực lượng Cảnh sát biển 3 cứu kịp thời đưa vào đất liền điều trị.
VTV.vn - Mỗi khi giao mùa hay trở lạnh, cha mẹ lo lắng con mắc bệnh hô hấp, gây khó chịu và có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu không được chăm sóc đúng cách.
VTV.vn - Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh vừa phê duyệt khoản viện trợ từ Tổ chức Smile Train, Inc. nhằm triển khai dự án "Hỗ trợ điều trị trẻ em bị khe hở môi - vòm miệng".
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương (Phú Thọ) vừa cấp cứu và điều trị thành công cho một bệnh nhân nữ 75 tuổi, nhập viện trong tình trạng đau ngực dữ dội.