Thuốc an thần gây ngủ có thể giúp khắc phục tạm thời những tổn thương não nghiêm trọng

Có một lý do tại sao thuốc Zolpidem đôi khi được gọi là "thuốc Lazarus". Nếu bạn đưa viên thuốc này cho người bị tổn thương não, điều kỳ diệu sẽ xảy ra đối với khoảng 6% số ca bệnh trong khi chỉ có những thay đổi rất nhỏ đối với hầu hết các ca bệnh khác. Giọng nói của người bệnh được cải thiện một chút, tần suất co thắt cơ giảm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, một viên thuốc thậm chí có thể đưa người bệnh thoát khỏi trạng thái thực vật, cho phép họ nói và cử động như trước khi bị tổn thương não. Vấn đề ở chỗ những tác dụng tích cực này sẽ biến mất ngay sau khi thuốc hết tác dụng và các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra lý do tại sao một số bệnh nhân bị tổn thương não lại phản ứng theo cách này với thuốc Zolpidem.

Các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Y tế Đại học Radboud và Trung tâm Y tế Đại học Amsterdam, Hàn Lan đã ghi nhận trường hợp của một người đàn ông 37 tuổi tên là Richard, người đã bị tổn thương não nghiêm trọng sau khi bị hạ oxy máu vào 8 năm trước. Anh Richard không còn khả năng nói chuyện, tự chủ ăn uống hay di chuyển. Anh được chẩn đoán mắc chứng đột biến động năng và được đưa vào một trung tâm chăm sóc chuyên biệt. Chính tại đây, Willemijn van Erp, một bác sĩ chăm sóc người cao tuổi và nhà nghiên cứu tại Trung tâm Y tế Đại học Radboud, đã gặp Richard.

Bác sĩ Van Erp đang trò chuyện với anh Richard sau khi anh được dùng thuốc ngủ Zolpidem

"Rõ ràng là Richard đã nhìn thấy và nghe thấy chúng tôi, nhưng vì chấn thương sọ não, anh ấy hầu như không thể phản hồi với chúng tôi" - bác sĩ Van Erp đã viết trong một bài báo đăng trên tạp chí y khoa Cortex.

Richard hầu như không phản ứng trong 8 năm kể từ khi tình trạng thiếu oxy khiến anh mắc chứng đột biến vận động và tại thời điểm này, gia đình anh sẵn sàng thử bất cứ điều gì để cải thiện tình trạng của anh. Bà Willemijn van Erp biết một loại thuốc ngủ đôi khi có thể có tác dụng đáng kể đối với những bệnh nhân mắc bệnh não. Sau khi nói chuyện với gia đình Richard, họ quyết định cho anh ta uống thử một viên Zolpidem.

Bác sĩ Van Erp viết: "Trái ngược với mọi kỳ vọng, Zolpidem đã có những hiệu quả đáng kể. Sau khi uống thuốc ngủ, Richard bắt đầu nói chuyện, muốn gọi điện cho bố và bắt đầu nhận ra các anh trai của mình một lần nữa. Với một số sự giúp đỡ, anh ấy thậm chí có thể đứng dậy khỏi xe lăn và đi bộ một quãng đường ngắn ".

Tất cả điều này xảy ra chỉ trong 20 phút, khoảng thời gian phát huy tác dụng của một liều Zolpidem 10 miligam. Hình ảnh chụp cắt lớp não bộ của bệnh nhân trong thời gian này đã minh họa cho tác dụng kỳ diệu của loại thuốc này.

Anh Richard đã phục hồi được khả năng giao tiếp trong khoảng thời gian tạm thời.

Thật không may, tác dụng tích cực của Zolpidem có thời hạn và trong trường hợp của Richard, chúng bắt đầu mất tác dụng hoàn toàn sau khoảng hai giờ. Liều lượng thuốc của anh ấy nhanh chóng được tăng lên ba liều mỗi ngày, nhưng những tác động tích cực bắt đầu giảm dần khi sử dụng nhiều hơn sau vài ngày. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu liều lượng quá cao, các tác dụng có lợi sẽ bị thay thế bởi tác dụng gốc của thuốc là gây ngủ.

Các nhà khoa học đưa ra một số giả thuyết về cách Zolpidem thực sự hoạt động trên một số bệnh nhân bị tổn thương não, nhưng đáng buồn là không có giả thuyết nào trong số này là hoàn hảo. Trong thời điểm hiện tại, hiện tượng do "thuốc Lazarus" gây ra vẫn còn là một bí ẩn, nhưng nó vẫn là tia hy vọng cho những gia đình có người thân trong trạng thái hôn mê hoặc sống thực vật

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!