Không chỉ các ngân hàng có lịch sử nợ xấu cao ngất ngưởng sau các thương vụ tái cơ cấu mà cả các ngân hàng lớn cũng chứng kiến một sự gia tăng của miếng bánh nợ xấu trong tổng dư nợ cho vay.
Gây bất ngờ lớn nhất, cũng là trường hợp có tốc độ tăng nợ xấu mạnh nhất là VietinBank. Từ mức thấp trong hệ thống là 0,82% vào cuối năm ngoái, đã ghi nhận mức tăng gấp 3 lần lên 2,53% vào cuối tháng 6 này. Với SHB thì dường như khó khăn từ vụ sáp nhập Habubank vẫn còn đeo bám khi có tỷ lệ nợ quá hạn lên tới 8,16%.
Trong khi đó, nhóm ngân hàng top đầu cũng đã có thêm những cái tên vượt tỷ lệ nợ xấu 3% được theo là ngưỡng chấp nhận được. Như Vietcombank, trong 6 tháng đầu năm 2014, nợ xấu đã tăng thêm 1.500 tỷ VND lên mức 9.000 tỷ VND vào ngày 30/6/2014.
Ngân hàng này lý giải Thông tư 09 về phân loại nợ mới với những tiêu chuẩn chặt chẽ hơn là một nguyên nhân quan trọng đẩy nợ xấu tăng cao.
Ông Phạm Quang Dũng – Phó TGĐ Ngân hàng Ngoại thương Vietcombank giải thích: “Có hai nhóm lý do chính. Thứ nhất là do khách hàng gặp khó khăn trong kinh doanh dẫn đến nợ đang tốt thành nợ có vấn đề. Quan trọng hơn là hệ thống phân loại nợ sau khi NHNN triển khai áp dụng Thông tư 09. Từ tháng 6/2014 ngân hàng sử dụng hệ thống phân loại nợ trích lập dự phòng rủi ro khác dẫn đến số lượng nợ xấu tăng lên so với 12/2013”.
Ngân hàng Nhà nước cho biết tính đến cuối tháng 6/2014, tổng nợ xấu của cả hệ thống là 160.000 tỷ VND, chiếm 4,17% tổng dư nợ, tăng khá so với tỷ lệ 3,79% cuối năm 2013. Tuy nhiên, lãnh đạo Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN nhận định tỷ lệ này hiện không đáng ngại vì các ngân hàng hiện có đủ khả năng trích lập dự phòng cho những trường hợp rủi ro nhất của nợ xấu.
Ông Đào Quốc Tính - Phó Chánh thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát NHNN nhận định: “Tỷ lệ này không đáng ngại đối với NHNN. Các ngân hàng tìm mọi cách giải quyết và trích được trên 70.000 tỷ VND dự phòng rủi ro. Như vậy nợ xấu chỉ còn 2,2%. Đấy là tầm kiểm soát rất tốt của hệ thống NHVN”.
Việc nợ xấu gia tăng trong kỳ báo cáo nửa đầu năm mới chỉ là những bước khởi đầu trong lộ trình thực hiện Thông tư phân loại nợ mới. Nghĩa là nợ xấu còn có thể tăng hơn nữa trong những tháng cuối năm. Tuy nhiên, với những tiêu chặt chẽ hơn, gần hơn với chuẩn mực thế giới hơn, bức tranh nợ xấu đang cho thấy xu hướng ngày càng minh bạch hơn của hệ thống ngân hàng.
Hằng Nga - Việt Cường