Ngày 15/6, Cơ quan Quản lý thị trường năng lượng Australia (AEMO) thông báo đóng cửa một số thị trường điện giao ngay ở trong nước để kịp thời ứng phó với cuộc khủng hoảng năng lượng ngày càng lan rộng.
Các thị trường điện giao ngay thuộc bang New South Wales (NSW), Victoria, Queensland, Nam Australia và Tasmania sẽ đóng cửa kể từ 14h ngày 15/6 (giờ địa phương). Đây là một bước đi chưa từng có tiền lệ của AEMO, cho phép cơ quan này tiếp quản Thị trường Điện quốc gia (NEM), qua đó có quyền thiết lập giá bán buôn điện ở tất cả các khu vực mà NEM hoạt động cũng như kiểm soát tất cả các nhà máy phát điện để đảm bảo duy trì cung cấp điện năng cho các doanh nghiệp và hộ gia đình. Ngoài ra, AEMO sẽ được quyền sử dụng các trạm phát điện để đáp ứng nhu cầu điện năng. Toàn bộ hệ thống nhà máy sản xuất và phân phối điện phải đảm bảo sẵn sàng công suất, hoạt động theo chỉ đạo của AEMO.
Về giá điện, AEMO cũng sẽ được quyền ấn định giá thanh toán cho mỗi khu vực với các mức giá khác nhau, nhưng không vượt quá mức giá được kiểm soát chung là 300 AUD/MWh được AEMO áp dụng từ ngày 14/6.
Giám đốc điều hành AEMO Daniel Westerman cho biết, cơ quan này không có lựa chọn nào khác ngoài việc tạm dừng thị trường điện giao ngay, để đảm bảo cung cấp điện an toàn và đáng tin cậy, trong bối cảnh nhiều nhà cung cấp điện không muốn bán điện vì giá trần quy định bị cho là thấp hơn so với chi phí vận hành và sản xuất.
Trước đó, ngày 14/6, AEOM đã phải chỉ đạo các nhà máy sản xuất và phân phối điện cung cấp 5 GW vào lưới điện thông qua các biện pháp can thiệp trực tiếp và tình hình vẫn đang hết sức phức tạp.
Ông Westerman tiết lộ AEMO dự kiến đặt lịch định giá bán được xác định trước cho từng khu vực của NEM. Các nhà máy phát điện đã cung cấp thêm nguồn năng lượng vào lưới điện sẽ nhận được tiền bồi thường sau khi AEMO thu lại tiền điện từ các nhà bán lẻ. Các nhà máy phát điện đủ điều kiện tham gia đấu thầu trên thị trường trong thời gian tạm dừng giá cũng sẽ nhận được tiền bồi thường dựa trên cơ chế do AEMO xây dựng.
Bộ trưởng Năng lượng Chris Bowen tuyên bố sẽ ủng hộ bất kỳ quyết định nào của AEMO để giữ ổn định nguồn cung cấp điện trong nước.
Những rắc rối liên quan tới hoạt động cung cấp điện của Australia bắt nguồn từ việc chi phí sản xuất điện tăng vọt, do cuộc xung đột ở Ukraine thúc đẩy nhu cầu xuất khẩu khí đốt của nước này, cộng với thời tiết bất ngờ chuyển lạnh vào mùa Đông đẩy nhu cầu nội địa gia tăng. Trong khi chi phí sản xuất tăng cao, các nhà cung cấp điện của Australia lại phải chịu mức áp giá trần bán điện, mà theo họ là không đủ bù chi phí. Nhiều nhà máy phát điện đã lựa chọn hạn chế nguồn cung ra thị trường để đáp ứng với giới hạn giá bán buôn được quản lý.
Cũng trong ngày 14/6, chính quyền bang NSW và Queensland đã phải phát cảnh báo về tình trạng mất điện có thể xảy ra trong vài ngày tới, khi nguồn cung bị hạn chế và nhu cầu tiếp tục tăng cao./
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!