Những chiếc giày méo mó, đang trong quá trình phân hủy là bằng chứng về những cuộc đời đã bị cướp đi quá sớm bằng những phương thức giết chóc vô cùng tàn bạo.
Bà Elżbieta Cajzer - Trưởng bộ phận sưu tập, Bảo tàng Auschwitz-Birkenau, Ba Lan cho biết: "Đây là chiếc giày của bé gái Vera. Bé được đưa đến đây cùng với mẹ và anh trai, tất cả đều chết, chỉ còn chiếc giày này".
Trại tập trung Auschwitz-Birkenau ở Ba Lan là một trong những trại hủy diệt khét tiếng nhất mà phát xít Đức dựng lên trong Chiến tranh thế giới lần thứ Hai. Đây là nơi kết thúc của rất nhiều cuộc đời trong số hơn 6 triệu người Do Thái và hàng nghìn người thuộc các nhóm thiểu số khác bị phát xít Đức sát hại.
Dự án bảo tồn của bảo tàng Auschwitz-Birkenau sẽ kéo dài 2 năm nhằm bảo tồn 8.000 chiếc giày trẻ em. Các chuyên viên trong phòng thí nghiệm sử dụng vải mềm lau theo đường tròn trên bề mặt. Sau đó, giày được lưu trữ lại bằng máy quét và máy ảnh, rồi sắp xếp trong một kho dữ liệu.
Ông Mirosław Maciaszczyk - Chuyên gia bảo tồn, Bảo tàng Auschwitz-Birkenau, Ba Lan nói: "Những chiếc giày trẻ em gây cảm động nhất, vì không bi kịch nào lớn hơn bi kịch của những đứa trẻ".
Mỗi tuần, Bảo tàng Auschwitz-Birkenau hoàn thành được việc bảo tồn khoảng 100 chiếc giày. Hầu hết đều là giày đơn, giày còn nguyên đôi là rất hiếm. Trước khi bị đưa vào phòng hơi ngạt, các nạn nhân bị yêu cầu cởi bỏ quần áo, giày dép và bị nói dối là được cho đi tắm.
"Chúng tôi không tưởng tượng được có bao nhiêu người đã đến đây, hy vọng sẽ đi giày lại sau khi tắm… Nhưng họ không bao giờ trở ra để đi giày lại được nữa", bà Elżbieta Cajzer nói.
Phát xít Đức đã sát hại 1,1 triệu người trong Chiến tranh thế giới lần thứ Hai tại trại tập trung hủy diệt Auschwitz-Birkenau này. Hầu hết các nạn nhân là người Do Thái bị sát hại theo ý đồ của Adolf Hitler nhằm diệt chủng người Do Thái ở châu Âu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!