Hôm nay (6/11), hàng triệu cử tri Mỹ đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018. Cuộc bầu cử giữa kỳ này được xem như một cuộc trưng cầu dân ý đối với 2 năm cầm quyền đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, đồng thời sẽ định hình tương lai chính trị của nước Mỹ trong 2 năm tiếp theo. Câu hỏi đặt ra lúc này là: Liệu Đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump có thể tiếp tục kiểm soát 2 viện Quốc hội hay không? Hay Đảng Dân chủ trỗi dậy, giành lại 1 hay cả 2 viện Quốc hội, từ đó có thể đảo ngược hàng loạt chính sách chủ chốt mà chính quyền Tổng thống Trump đang theo đuổi?
Tâm điểm của cuộc bầu cử lần này là cuộc đua giành thế đa số tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ. Toàn bộ Hạ viện và hơn 1/3 số ghế tại Thượng viện cấp liên bang sẽ được bầu lại. Đây là cuộc đua tranh quyền lực trong hệ thống chính trị Mỹ vốn đang do Đảng Cộng hòa một tay nắm giữ cả hai nhánh hành pháp và lập pháp.
Dù chủ yếu bầu chọn quốc hội khóa mới nhưng đây cũng là cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 4 năm của tổng thống Mỹ. Vì vậy, tổng thống tuy không có tên trên lá phiếu lần này, nhưng những chính sách của người đứng đầu Nhà Trắng và đảng cầm quyền sẽ được đánh giá bằng lá phiếu của cử tri.
Nhiều cuộc thăm dò trước bầu cử dự đoán Đảng Dân chủ có thể giành đa số ghế tại Hạ viện, trong khi Đảng Cộng hòa có thể củng cố thế đa số tại Thượng viện. Với kịch bản này, rất có thể 2 năm còn lại trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump sẽ còn nhiều kịch tính.
Có thể khẳng định đây là một trong những cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tốn kém. Ước tính, cả hai đảng đã dốc tới 5,2 tỷ USD cho cuộc đua này.
Trong 2 năm đầu nhiệm kỳ, chính quyền của Tổng thống Trump đã đưa ra nhiều chính sách thương mại cứng rắn. Trong đó, đáng chú ý là căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Do đó, đối với các doanh nghiệp Mỹ, vấn đề họ quan tâm nhất trong cuộc bầu cử này là chính sách thương mại.
Giới phân tích cho rằng, tình hình nước Mỹ trước bầu cử dường như đang mang lại một số lợi thế cho Đảng Cộng hòa. Nền kinh tế Mỹ phát triển khá tốt dưới sự dẫn dắt của Tổng thống Trump. Tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống còn 3,7%, mức thấp nhất kể từ tháng 12/1969.
Các kết quả kinh tế tích cực cùng các chính sách thương mại cứng rắn với mục tiêu giảm thâm hụt và đưa nền sản xuất quay lại nước Mỹ cũng góp phần củng cố hy vọng của đảng Cộng Hòa trong cuộc chiến nhằm giữ vững quyền kiểm soát hai viện Quốc hội. Tuy nhiên, yếu tố bất ngờ luôn tiềm ẩn trong các cuộc bầu cử tại Mỹ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!