Thành phố Kuching và thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia, thủ đô Hà Nội của Việt Nam, thủ đô Jakarta của Indonesia và đảo quốc Singapore đã bị đưa vào danh sách các thành phố có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất thế giới. Các vụ cháy rừng tại Indonesia khiến Indonesia, Malaysia và Singapore chìm trong khói mù do đốt rừng. Năm 1999, Indonesia đã xem đốt rừng lấy đất nông nghiệp hoặc trồng dầu cọ là hành vi phạm tội và người vi phạm đốt rừng ở Indonesia có thể lĩnh án 10 năm tù. Vấn đề khói mù qua biên giới cũng đã khiến ASEAN ký Thỏa thuận kiểm soát ô nhiễm cháy rừng xuyên biên giới năm 2002. Năm 2002, ASEAN ký Thỏa thuận kiểm soát khói mù xuyên biên giới, đặt mục tiêu về một ASEAN không khói mù vào năm 2020. Dù không chịu tác động trực tiếp của cháy rừng tại Indonesia, thủ đô Bangkok của Thái Lan, Hà Nội và TP.HCM có mức độ ô nhiễm không khí báo động do khí thải từ ô tô, xe máy, khói bụi từ bếp than
Ngày 9/10, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Bộ Môi trường ASEAN lần thứ 15 tại tỉnh Siem Reap, Campuchia, hội thảo về các biện pháp giải quyết cuộc khủng hoảng khói mù hoành hành trong khu vực đã diễn ra. Tại Hội thảo ASEAN+3, Bộ trưởng các nước ASEAN cùng 3 quốc gia đối tác Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã thảo luận về tình trạng ô nhiễm khói mù xuyên biên giới lên tới mức độ nguy hiểm sau các vụ cháy rừng tại Indonesia.
Hội nghị Bộ trưởng Bộ Môi trường các nước ASEAN và các hội nghị liên quan diễn ra từ ngày 7 - 10/10 tại Seam Reap, Campuchia, tập trung thảo luận và đưa ra tuyên bố về các vấn đề liên quan đến môi trường, chống biến đổi khí hậu, khí thải và khói bụi xuyên biên giới. Các Bộ trưởng bày tỏ lo ngại về mức độ nghiêm trọng và sự lan truyền địa lý của khói mù gần đây, gây ảnh hưởng đến các quốc gia ASEAN, đồng thời thể hiện sự thông cảm với hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi khói mù.
Các Bộ trưởng đánh giá cao nỗ lực của những nước ASEAN và lời đề nghị hỗ trợ của nhiều quốc gia trên thế giới để giải quyết các vụ cháy rừng và khói mù xuyên biên giới. Các quốc gia thành viên ASEAN cam kết sẽ cảnh giác, theo dõi và đẩy mạnh các nỗ lực phòng ngừa khói mù để giảm thiểu bất kỳ sự xuất hiện nào của khói mù xuyên biên giới. Các Bộ trưởng cũng xem xét, đánh giá việc thực thi Hiệp định ASEAN về ô nhiễm khói mù xuyên biên giới trong thời gian qua và tái khẳng định cam kết thông qua các nỗ lực quốc gia và hợp tác khu vực để thực hiện hiệu quả hiệp định này vì một ASEAN không có khói mù.
Là một trong các quốc gia có điểm cháy thấp nhất khu vực, tại hội nghị, Việt Nam đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm trong việc phòng chống cháy rừng cho các đối tác. Về phần mình, Campuchia đã đề xuất thành lập những lực lượng chung thuộc các nước thành viên cùng hỗ trợ đối phó với nạn cháy rừng xảy ra ở bất cứ quốc gia ASEAN nào.
Việc thành lập Trung tâm Cảnh báo về ô nhiễm khói mù cũng là một trong các giải pháp được các nước đưa ra bàn thảo. Trong các biện pháp được cam kết triển khai, đáng chú ý là việc đưa các khu rừng ASEAN trở thành Khu vườn di sản ASEAN.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!