Khu vực Trung Đông hầu như không nhập dầu thô của Nga, cũng không phụ thuộc vào các đường ống khí đốt dẫn qua Ukraine, nhưng với lương thực thì cả hai nước lại là những đối tác hết sức chiến lược.
Sự đứt gãy nguồn cung lương thực từ Nga và Ukraine nghiêm trọng tới mức theo báo Tin tức Saudi Arabia thì hai thập kỷ qua, Trung Đông đã chứng kiến không biết bao hỗn loạn và khó khăn, song mọi lần thì họ đều tìm ra cách để đảm bảo cho mình nguồn cung lương thực thiết yếu, nhưng lần này e rằng sẽ khác. Như Ai Cập, tới 80% lúa mì hiện là nhập khẩu từ Nga và Ukraine.
Tình huống cũng không dễ dàng gì hơn với Thổ Nhĩ Kỳ, Iran hay Lybia. Tổ chức Lương Nông Liên hợp quốc cảnh báo, nếu căng thẳng hiện nay không sớm được giải quyết, sẽ đẩy giá nhiều mặt hàng lương thực thiết yếu tăng thêm 8 đến 22% so với hiện nay - vốn đã ở mức cao vì đại dịch và tắc nghẽn chuỗi cung ứng.
Cả Nga và Ukraine đều nổi tiếng với các sản phẩm lúa mì và ngũ cốc. Thành phần chính để sản xuất bánh mì bị đe dọa, tất yếu sẽ tạo ra nhiều lo ngại tới bất ổn xã hội.
Hiện chính phủ Tunisia đã phải chỉ thị cấm các quan chức chính phủ bình luận về tình trạng nhập khẩu lúa mì. Syria thì đã thiết lập chế độ khẩu phần lúa mì trên đầu người. Còn Ai Cập cũng đang khẩn trương lùng tìm các nguồn cung thay thế.
Ngay cả những nước Vùng Vịnh giàu có cũng không khỏi lo lắng. Khu vực này lương thực chủ yếu là phải nhập khẩu. Không chỉ giá bánh mì tăng cao thịt cá trứng sữa giá cả cũng đều leo thang, do nguồn ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi bị khan hiếm.
Hiện hơn 1/4 sản lượng lúa mì của thế giới đến từ Nga và Ukraine. Hai quốc gia cũng chiếm tới 80% sản lượng dầu hướng dương, hơn 20% sản lượng ngô của thế giới. Nhưng nếu nói về tác động đối với ngành nông nghiệp, những căng thẳng Nga - Ukraine còn đang đe dọa tới một lĩnh vực cũng quan trọng không kém, đó là nguồn phân bón. Theo báo Al Arabiya có trụ sở tại Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, điều này là do khí đốt - một trong những thành tố quan trọng trong quá trình sản xuất phân bón - nay bị đình trệ. Căng thẳng các nguồn cung khí đốt từ Nga và Ukraine chắc chắn sẽ để lại những hệ quả không nhỏ tới thị trường phân bón thế giới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!