Quy định chưa từng có tiền lệ này không chỉ nhằm chống lại nạn phá rừng bất hợp pháp lấy gỗ mà còn nhằm ngăn ngừa việc phá rừng để có thêm đất trồng trọt hay chăn nuôi.
Liên minh châu Âu muốn sử dụng vị thế của "bên có tiền đi mua" để ngăn chặn phá rừng tại các nước bán hàng vào châu Âu.
Nhật báo El Periódico tại Tây Ban Nha có bài "Châu Âu sẽ cấm nhập cà phê và cacao trồng trên đất rừng bị phá". Bài báo liệt kê những sản phẩm liên quan gồm "thịt gia súc gia cầm, cacao, cà phê, gỗ, cao su, than củi, giấy in, dầu cọ, đậu tương". Các công ty nhập khẩu phải đảm bảo rằng sản phẩm mua về không phải là từ các vùng đất rừng bị phát hoang sau thời điểm ngày 31/12/2020.
Phá rừng ở đây được hiểu theo nghĩa cơ bản nhất là chặt bỏ cây rừng. Phía châu Âu sẽ không quan tâm việc phá rừng là bất hợp pháp hay được chính quyền sở tại cho phép, chỉ cần có bằng chứng phá hủy hệ sinh thái để có được sản phẩm thì sản phẩm đó sẽ không được phép vào thị trường châu Âu.
(Ảnh: European Wilderness Society)
Quy định được thông qua vào đầu tuần này đã chặt chẽ hơn rất nhiều so với đề xuất ban đầu. Tờ El Pais viết rằng quy tắc mới không chỉ áp dụng đối với sản phẩm thô mà còn cho tất cả các hàng hóa có chứa nguyên liệu thô từ vùng rừng bị phá sau năm 2020 như "da thuộc, giấy, đồ gỗ nội thất, mỹ phẩm và chocolate".
Có một điều khoản còn cho phép "sau 2 năm, lệnh cấm có thể không chỉ áp dụng cho rừng cây, mà sau này còn mở rộng sang các hệ sinh thái khác, những vùng đất có giá trị đa dạng sinh học cao, hoặc quan trọng đối với việc lưu giữ carbon", ví dụ như rừng ngập mặn ven biển và đầm lầy.
Về việc triển khai quy định mới này, báo chí châu Âu nhấn mạnh trách nhiệm của các doanh nghiệp nhập khẩu phía châu Âu. Tờ ABC viết: "Cơ quan có thẩm quyền sẽ kiểm tra ngẫu nhiên các thông tin do doanh nghiệp nhập khẩu cung cấp, chẳng hạn như tọa độ vùng nguyên liệu, sau đó so sánh hình ảnh vệ tinh chụp trước và sau ngày 31/12/2020, và phân tích ADN xác minh nguồn gốc của sản phẩm". Luật mới sẽ có hiệu lực sau 20 ngày công bố trên Công báo châu Âu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!