Trong khi mọi sự chú ý đang đổ dồn về việc làm thế nào để kiểm soát dịch bệnh, hay phát triển vaccine, thì một vấn đề chưa nhận được sự quan tâm cần thiết, đó là sức khỏe tinh thần.
Mới đây, trang tin Quartz đã trích dẫn một kết quả khảo sát gây "sốc" do Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) thực hiện hồi cuối tháng 6, đó là cứ 4 người trẻ tại Mỹ thuộc độ tuổi từ 18-24 thì có 1 người từng muốn tự tử trong giai đoạn này.
25% cho biết đã phải tăng cường sử dụng các loại thuốc an thần nhằm chống lại stress, trầm cảm, trong khi 50% thừa nhận đã có những biểu hiện của bất an, tuyệt vọng trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6.
Theo CDC, việc bị cách ly dài ngày với xã hội, thực trạng thất nghiệp và gánh nặng tài chính là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên.
Ông Sangheon Lee - Trưởng ban Chính sách việc làm, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cho rằng: "Những người trẻ tuổi bị gián đoạn việc học hay công việc - có nguy cơ bị trầm cảm hay lo âu ở mức cao gần gấp đôi những người vẫn có thể tiếp tục làm việc".
Nếu tính chung cho mọi lứa tuổi, gần 1/3 dân số Mỹ cho biết họ cảm thấy bất an và tuyệt vọng trong khoảng tháng 4-6/2020. Điều đáng ngạc nhiên là nhóm người thuộc độ tuổi trên 65, vốn bị coi là dễ tử vong khi lây nhiễm nhất lại là đối tượng lạc quan nhất tại Mỹ.
Nhìn rộng ra thế giới, nhiều quốc gia khác cũng đang rơi vào tình trạng tương tự. Tổ chức Commonwealth Fund mới đây đã công bố kết quả khảo sát về tỷ lệ người dân phải gánh chịu tổn thương sức khỏe tinh thần trong thời gian diễn ra đại dịch COVID-19 tại một số quốc gia giàu có. Mỹ đứng đầu với tỷ lệ 33%, tiếp theo là Anh và Canada với 26%.
Để giải quyết tình trạng này, giải pháp hữu hiệu nhất là tăng cường các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người dân. Tuy nhiên, điều này lại không hề dễ dàng, ngay cả với những nước phát triển.
CNN trích dẫn các thống kê mới đây cho thấy, chỉ 31% người Mỹ trưởng thành có thể tiếp cận được các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần.
Còn tại Anh, hãng tin BBC chỉ ra một thực tế là số lượt tìm đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần đã giảm hơn 30% trong thời kỳ cao điểm của đại dịch, trong khi nhu cầu thực sự có thể đã tăng tới 20%.
Để cải thiện tình trạng này, các chính phủ và tổ chức y tế đang cố gắng triển khai nhiều biện pháp khác nhau.
Tờ Telegraph cho biết, tại Anh, nhiều nhân viên y tế đang được đào tạo để điều trị những người bị rối loạn căng thẳng hậu chấn thương tâm lý. Gần 3.000 học viên dự kiến sẽ bắt đầu các khóa học về trị liệu tâm lý, trong khi nhiều cựu nhân viên cũng có thể được yêu cầu trở lại tuyến đầu, nhằm chuẩn bị cho nhu cầu chăm sóc sức khỏe tinh thần gia tăng đột biến sau đại dịch.
Còn tại Australia, chính phủ nước này đã vừa cung cấp 12 triệu USD để hỗ trợ người dân bang Victoria (khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh) có thể tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tinh thần 24/7 thông qua tư vấn trực tuyến và tư vấn điện thoại.
Trước đó, giới chức Australia đã cam kết sẽ chi ra hơn 500 triệu USD để hỗ trợ cho việc chăm sóc sức khỏe tinh thần người dân trong suốt thời gian đại dịch hoành hành.
Trang Today.com lại đề cập đến những nỗ lực của các tổ chức trong việc chăm sóc sức khỏe tinh thần của đội ngũ các y bác sĩ đang tham gia chống dịch COVID-19.
Một nền tảng trực tuyến với tên gọi Cobalt, đã được triển khai để cung cấp sự hỗ trợ chăm sóc sức khỏe tinh thần ngay lập tức cho các nhân viên y tế tại trường y Perelman, Đại học Pennsylvania. Hơn 10.000 lượt người đã sử dụng nền tảng này, trong đó 60 trường hợp cho biết, đã từng nghĩ đến việc tự tử.
Một dự án khác với tên gọi Emotional PPE cũng đã được triển khai tại bang Massachusetts, nhằm cung cấp cho các nhân viên y tế danh bạ thông tin liên lạc của các bác sĩ sức khỏe tâm thần tình nguyện, để họ có thể nhận được những sự tư vấn, hỗ trợ kịp thời sau quãng thời gian làm việc căng thẳng tại bệnh viện.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!