Cuộc chiến trừng phạt trả đũa giữa Nga và phương Tây giờ đã lan rộng sang lĩnh vực hàng không. Một cuộc đối đầu khiến hàng không thế giới vốn đã gặp nhiều khó khăn để phục hồi sau COVID-19 giờ lại càng khó khăn hơn.
Chị Natalia Samokhina và bạn mình đang mắc kẹt tại Bulgaria. Chuyến đi du lịch từ Nga đến Bulgaria giờ gặp hoàn cảnh không ai ngờ được. Chị cho biết: "Chúng tôi đến đây ba ngày trước và bây giờ bầu trời đóng cửa chúng tôi không thể quay trở lại, điều này thật đáng buồn. Chúng tôi chỉ mong có thể tạo ngoại lệ cho khách du lịch".
Để trừng phạt Nga, EU đã thông báo bất kỳ máy bay nào do các hãng hàng không Nga vận hành cũng sẽ bị cấm hạ cánh, cất cánh từ lãnh thổ của EU hoặc bay qua lãnh thổ của EU, ngoại trừ trường hợp khẩn cấp. Canada cũng áp đặt biện pháp tương tự.
Ông Giorgi Dimanov - Chủ một khách sạn tại Bulgaria: "Tôi không tin được chuyện gì đang xảy ra. Các khách hàng hỗn loạn để tìm cách quay trở lại, tất cả các sân bay đã bị đóng cửa nên lựa chọn duy nhất là đi qua Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Serbia".
Về phía Nga, một ngày sau quyết định của Liên minh châu Âu, nước này cũng tuyên bố đáp trả bằng việc cấm chuyến bay của các hãng hàng không từ 36 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó có toàn bộ 27 quốc gia thành viên EU.
Ông Jorge Enrique Moreno - Người Tây Ban Nha nói: "Visa của tôi sẽ hết hạn vào tối nay mà giờ tôi không thể ra khỏi Nga. Chúng tôi sẽ gặp vấn đề lớn".
Vận tải hàng không chịu ảnh hưởng nghiêm trọng
Không chỉ ảnh hưởng tới việc đi lại của hành khách, lệnh cấm không phận giữa Nga và châu Âu làm trầm trọng thêm vấn đề cung ứng hàng hóa toàn cầu. Chuỗi cung ứng toàn cầu, vốn bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch COVID-19, đang phải đối mặt với tình trạng đứt gãy nghiêm trọng hơn và chi phí tăng cao khi ngành vận tải hàng không bị tác động bởi các lệnh cấm không phận.
Giao thông vận tải giữa châu Âu và các điểm đến ở Bắc Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đang trở nên đặc biệt khó khăn do các lệnh cấm bay. Các hãng hàng không châu Âu bị cấm bay qua khu vực Siberia của Nga và ngược lại các hãng hàng không Nga cũng bị cấm bay đến châu Âu.
Các hãng hàng không như Lufthansa của Đức, Air France KLM của Pháp, Finnair của Phần Lan và Virgin Atlantic Na Uy đã hủy các chuyến bay chở hàng đến các quốc gia Bắc Á do không phận đóng cửa, trong khi đó các hãng chuyên vận chuyển hàng hóa như AirBridgeCargo Airlines của Nga và Cargolux của Luxembourg cũng chịu ảnh hưởng bởi các lệnh cấm này.
Hãng tư vấn Cargo Facts Consulting ước tính, các hãng hàng không vận chuyển khoảng 20% lượng hàng hóa trên thế giới đang bị ảnh hưởng bởi các lệnh cấm trên. 1/4 lượng hàng hóa vận chuyển qua đường hàng không giữa châu Á và châu Âu cần được vận chuyển bằng hình thức thay thế.
Theo Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA), trong tháng 12/2021, cước phí vận tải hàng không đã tăng gấp 150% so với năm 2019. Các lệnh trừng phạt cấm không phận được cho là sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng chuỗi cung ứng toàn cầu, khi mà việc tắc nghẽn cảng biển khiến nhiều sản phẩm cần được vận chuyển qua đường hàng không.
Cuộc chiến trừng phạt trả đũa lẫn nhau hiện nay chắc chắn sẽ phủ bóng đen lên lĩnh vực hàng không vốn đã bị hạn chế nghiêm trọng trong suốt 2 năm qua do dịch COVID-19. Trước mắt, đối với Nga, việc này sẽ gây thiệt hại đáng kể do nước này thu phí quyền bay qua bầu trời hàng trăm triệu USD mỗi năm. Ở chiều ngược lại, các hãng hàng không phương Tây sẽ phải tăng chi phí bay và hậu quả là các hành khách, công ty vận chuyển sẽ phải chi trả nhiều hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!