Thủ tướng Orban phát biểu tại Quốc hội Hungary ở Budapest, ngày 13/12. (Ảnh: AP)
Ủy ban châu Âu (EC) thông báo sẽ giải ngân hàng tỷ Euro từ Quỹ Gắn kết cho Hungary, đồng thời tuyên bố rằng chính phủ nước này đã thực hiện các bước liên quan để đảm bảo sự độc lập về mặt tư pháp vào ngày 13/12. Tuyên bố của EC được đưa ra chỉ một ngày trước khi các nhà lãnh đạo khối dự kiến thảo luận về gói viện trợ mới cho Ukraine và triển vọng gia nhập EU của Kiev, điều mà Hungary phản đối.
Tháng 12/2022, Brussels đã đóng băng 22 tỷ Euro (23 tỷ USD) quỹ phân bổ cho Budapest, với lý do lo ngại về tính độc lập của các thẩm phán ở Hungary và việc quốc gia này không tuân thủ Hiến chương về các quyền cơ bản của EU về các vấn đề bao gồm quyền LGBTQ, tự do học thuật và tị nạn.
Vào tháng 5, Hungary đã đạt được thỏa thuận sơ bộ với EU về cải cách tư pháp. Hôm 13/12, Ủy ban châu Âu tuyên bố rằng "xem xét thấy Hungary đã thực hiện các biện pháp mà họ đã cam kết thực hiện". Quốc gia này "có thể bắt đầu yêu cầu khoản hoàn trả lên tới khoảng 10,2 tỷ Euro (11,09 tỷ USD)".
Brussels cũng tuyên bố sẽ "giám sát chặt chẽ và liên tục" việc Hungary tuân thủ các quy tắc của khối, đồng thời nói thêm rằng họ có thể đóng băng các quỹ một lần nữa nếu phát hiện Budapest tái vi phạm những quy định pháp luật của mình. EC cũng cho biết, Hungary vẫn chưa giải quyết các vấn đề tương tự trong các lĩnh vực "mua sắm công, hành động truy tố, xung đột lợi ích, cuộc chiến chống tham nhũng và quỹ tín thác lợi ích công cộng", đồng thời nói thêm rằng số tiền còn lại được phân bổ cho Budapest vẫn sẽ bị đóng băng.
Quyết định này được đưa ra trước Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu dự kiến tổ chức từ ngày 14/12 đến ngày 15/12. Chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh bao gồm viện trợ thêm cho Ukraine và vấn đề mở các cuộc đàm phán gia nhập EU cho Kiev.
Trước đó, trong ngày 13/12, Thủ tướng Hungary Viktor Orban nói rằng Budapest sẽ chỉ ngừng phản đối gói viện trợ mới nhất của EU dành cho Ukraine nếu Brussels dỡ bỏ phong tỏa tất cả các khoản tiền dành cho Hungary. Trước đó, Thủ tướng Orban nhiều lần tuyên bố rằng viện trợ của Brussels cho Kiev không mang lại kết quả rõ ràng nào trong bối cảnh nước này tiếp tục xung đột với Nga.
EU đang tìm cách phê duyệt gói hỗ trợ trong 4 năm trị giá 50 tỷ Euro (54 tỷ USD) để giúp Kiev trong cuộc xung đột với Moscow.
Khi được hỏi về thời điểm đưa ra quyết định của EC, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách các vấn đề giá trị và minh bạch Vera Jourova nói với các nhà báo ở Strasbourg hôm 12/12 rằng đó là "sự trùng hợp thuần túy khi thời điểm diễn ra trùng khớp với cuộc họp Hội đồng châu Âu".
Kể từ khi chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine bắt đầu diễn ra, Thủ tướng Orban đã có quan điểm khác với EU và các đồng minh. Ông đã nhiều lần chỉ trích các biện pháp trừng phạt chống lại Nga, từ chối gửi vũ khí tới Ukraine và kêu gọi Brussels thuyết phục Moscow và Kiev tham gia đàm phán hòa bình thay vì gây chiến.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!