Các nhà khoa học thống nhất rằng việc bảo tồn rừng mưa Amazon là rất quan trọng để chống lại tình trạng nóng lên toàn cầu.
Theo phân tích của tổ chức phi lợi nhuận Amazon Conservation, gần 40% diện tích rừng mưa Amazon có vai trò quan trọng nhất trong việc hạn chế biến đổi khí hậu vẫn chưa được bảo vệ đặc biệt - dưới dạng khu bảo tồn thiên nhiên hoặc khu bảo tồn bản địa. Dữ liệu cho thấy các khu vực này nằm ở vùng Tây Nam của Amazon tại Peru và vùng Đông Bắc của Brazil, Guiana thuộc Pháp và Suriname.
Ông Matt Finer - người đứng đầu Dự án Giám sát Rừng mưa Andes (MAAP) của Amazon Conservation - cho biết các khu vực đó của Amazon có những cây lớn nhất, rậm rạp nhất và tán cây che phủ liên tục nhất. Điều đó có nghĩa là những khu vực này chứa nhiều carbon nhất - sẽ được giải phóng vào khí quyển dưới dạng khí nhà kính làm nóng Trái đất nếu bị rừng phá hủy do cháy rừng hoặc tình trạng khai thác gỗ.
Dữ liệu xác định vị trí và tình trạng bảo vệ của những khu vực rừng Amazon này lần đầu tiên được chia sẻ độc quyền với Reuters. Tổ chức Amazon Conservation đã phân tích dữ liệu mới từ công ty hình ảnh vệ tinh Planet sử dụng tia laser để có được hình ảnh ba chiều của khu rừng và kết hợp nó với các mô hình học máy. Amazon Conservation chỉ xem xét thảm thực vật trên mặt đất, không phải carbon ngầm trong rễ cây và đất.
Phân tích của Dự án Giám sát Rừng mưa Andes cho thấy 61% diện tích carbon đỉnh ở Amazon được bảo vệ như khu bảo tồn bản địa hoặc các vùng đất được bảo vệ khác, nhưng phần còn lại thường không có chỉ định chính thức. Ở Brazil, Suriname và Guiana thuộc Pháp, mức độ bảo vệ thấp hơn với chỉ 51% diện tích carbon đỉnh được dán nhãn để bảo tồn.
Peru bảo vệ với tỷ lệ cao hơn các khu vực quan trọng của mình, nhưng một số khu vực không được bảo vệ đã được dành riêng cho mục đích khai thác gỗ.
Dự án Giám sát Rừng mưa Andes đã công bố một phân tích vào tháng 8 cho thấy Amazon chứa 71,5 tỷ tấn carbon - cao gấp gần 2 lần lượng khí thải carbon dioxide toàn cầu trong năm 2022. Phân tích này cho thấy rừng Amazon chỉ hấp thụ nhiều carbon hơn một chút so với lượng carbon thải ra trong thập kỷ trước năm 2022.
Tuy nhiên, đây vẫn là một lĩnh vực gây tranh cãi gay gắt khi các nghiên cứu khác cho thấy rừng Amazon đã đảo ngược quá trình để trở thành nguồn phát thải.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!