Sau khi tin Hoàng thân Philip qua đời ở tuổi 99, các nhà lãnh đạo thế giới và các nhân vật công chúng trên toàn cầu đã dành thời gian để tôn vinh và tưởng nhớ Công tước xứ Edinburgh vào thứ Sáu, theo giờ địa phương.
Thủ tướng Anh Boris Johnson bày tỏ lòng thương tiếc trước sự ra đi của Hoàng thân Philip. Ông nhấn mạnh rằng Hoàng thân Philip đã "giành được tình cảm của các thế hệ tại Vương quốc Anh, trên khắp Khối thịnh vượng chung và trên toàn thế giới."
"Chúng tôi xin tưởng nhớ Hoàng thân Philip với những cống hiến của ông cho Hoàng gia Anh và trên tất cả là sự ủng hộ kiên định của ông ấy dành cho Nữ hoàng", Thủ tướng Anh chia sẻ. "Hơn 70 năm qua, Hoàng thân Philip đã ở bên cạnh Nữ hoàng, và truyền sức mạnh mỗi ngày cho bà".
Thủ tướng Johnson nói rằng gia đình Hoàng gia đã "mất đi không chỉ một nhân vật được công chúng yêu mến và kính trọng, mà còn là một người chồng tận tụy và một người cha, ông nội, ông cố đáng tự hào và yêu thương".
"Đây là nỗi buồn vô tận khi Nữ hoàng phải thông báo về sự ra đi của người bạn đời gắn bó suốt bao năm qua, Hoàng thân Philip, Công tước xứ Edinburgh. Hoàng thân đã ra đi thanh thản vào sáng nay tại lâu đài Windsor"- thông báo của Hoàng gia Anh.
Hoàng thân tại vị lâu nhất của Vương quốc Anh
Trong những năm thực hiện nghĩa vụ của mình, Hoàng thân Philip không chỉ giúp thiết lập một lộ trình mới cho chế độ quân chủ dưới thời nữ hoàng trẻ tuổi, mà còn tích cực tham gia các chương trình bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển lĩnh vực khoa học và công nghệ. Đây là chia sẻ với NBC News của Rachel Elbaum, một nhà văn, biên tập viên và nhà sản xuất ở London.
Ông được ghi nhớ vì những nỗ lực ban đầu của mình để giúp hiện đại hóa hình ảnh của Hoàng gia, vào thời điểm mà nước Anh và thế giới đang có nhiều thay đổi, đặc biệt là vào đầu thời kỳ trị vì của Nữ hoàng Elizabeth II năm 1952.
Hoàng thân Philip đã giúp đưa hình ảnh Hoàng gia Anh trở nên gần gũi hơn với người dân qua sóng truyền hình, thay vì chỉ qua các bản báo cáo trên đài phát thanh.
Ông cũng là thành viên đầu tiên của Hoàng gia Anh thực hiện một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, và trình bày một chương trình trong chuyến tham quan của Hoàng gia đến Khối thịnh vượng chung.
Ông đóng góp một phần vai trò lên ý tưởng trong việc đưa lên truyền hình Lễ đăng quang của Nữ hoàng vào năm 1953 và dàn dựng một bộ phim tài liệu về Hoàng gia năm 1969 mang tính đột phá.
Hoàng thân Philip đã đích thân tiếp các đời Tổng thống Mỹ, ngoại trừ cựu Tổng thống Donald Trump.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2011 với đài truyền hình ITV của Anh, Hoàng thân Philip đã giải thích lý do tại sao ông từ bỏ sự nghiệp trong hải quân: "Sau khi kết hôn với Nữ hoàng, nhiệm vụ đầu tiên của tôi là phục vụ bà ấy theo cách tốt nhất có thể".
Hoàng thân Philip đã giúp thành lập Học viện Kỹ thuật Hoàng gia và là chủ tịch đầu tiên của Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới. Ông cũng lập ra Giải thưởng Công tước Edinburgh để khuyến khích những người trẻ tuổi tham gia vào các hoạt động phiêu lưu ngoài trời. Ông đã góp tay trong việc khôi phục lại cả Lâu đài Windsor sau trận hỏa hoạn kinh hoàng và Tu viện Westminster.
Thời thơ ấu của Hoàng thân Philip
Hoàng thân Philip sinh năm 1921, tại đảo Corfu, Hy Lạp. Ông là người con duy nhất của vợ chồng Hoàng tử Andrew của Hy Lạp và Công chúa Alice của Battenberg.Trong dòng họ của ông có nhiều người là thành viên của các hoàng gia Đan Mạch, Đức, Nga và Anh.
Ông chuyển đến Anh năm 7 tuổi và bắt đầu sống tại Cung điện Kensington, hiện là nhà của Hoàng tử William.
Ông theo học tại Gordonstoun, một trường nội trú ở Scotland.
Được biết khi còn đi học, Hoàng thân Philip là một vận động viên điền kinh xuất sắc, đặc biệt là ở bộ môn nhảy cao.
Hoàng thân Philip là một vận động viên điền kinh xuất sắc.(Nguồn: AFP)
Năm 1939, Hoàng thân Philip lúc đó là một chàng trai 18 tuổi khôi ngô, tuấn tú với vóc dáng cao ráo. Ông tham gia trong đội cricket của trường. Vào thời gian này, Philip có điều kiện làm quen với nhiều công chúa, tiểu thư trong giới quý tộc, cơ duyên để ông gặp mặt Nữ hoàng Anh tương lai.
Hoàng thân Philip thời trẻ. (Nguồn: People)
Hoàng thân Philip - người cộng sự, tình yêu trọn đời của Nữ hoàng Anh Elizabeth II
Ngay từ lần đầu gặp mặt, công chúa Elizabeth đã tin rằng Philip chính là "định mệnh" của đời mình. Họ gặp nhau trong một đám cưới hoàng gia, khi đó công chúa mới 13 tuổi và chàng thanh niên Philip 18 tuổi. Vào tháng 7/1947, cặp đôi đã chính thức đính hôn. Lúc này, ông đã từ bỏ tước hiệu hoàng tộc, trở thành công dân Anh và theo họ mẹ, Mountbatten.
Hoàng thân Philip cùng vị hôn thê sau khi tuyên bố đính hôn.
Hoàng thân Philip đã từ bỏ công việc của mình là một sĩ quan hải quân để toàn tâm sát cánh bên cạnh Nữ hoàng khi bà lên ngôi năm 1953.
Hoàng thân Philip tham gia duyệt đội hình hải quân vào tháng 8/2017 trước khi ngừng toàn bộ nghĩa vụ hoàng gia. (Nguồn: ABC)
Hoàng thân được phong quân hàm danh dự cấp cao trong Lục quân, Hải quân, Không quân và Thủy quân lục chiến Anh. (Nguồn: ABC)
Bức ảnh công khai cuối cùng của Hoàng thân Philip trước khi qua đời. Vào ngày 16/3, ông vừa xuất viện sau 1 tháng điều trị bệnh nhiễm trùng và phẫu thuật tim. (Nguồn: AFP)
Vợ chồng Nữ hoàng Elizabeth và Hoàng thân Philip có bốn người con: Công chúa Anne, Thái tử Charles, Hoàng tử Andrew, Hoàng tử Edward. Hai người có tám người cháu, trong đó có Hoàng tử William và Hoàng tử Harry, có 10 người chắt trong đó có Hoàng tử George, Công chúa Charlotte, Hoàng tử Louis, Archie…
Động thái của cặp đôi Harry - Meghan sau sự qua đời của ông nội
Nhiều người đang tự hỏi sự ra đi của Hoàng thân Philip sẽ ảnh hưởng như thế nào đến gia đình hoàng gia và liệu nó có thể ảnh hưởng đến quyết định ở lại Mỹ của người cháu trai là Hoàng tử Harry hay không. Liệu Hoàng tử Harry và vợ có thể trở về Anh không?
Nhà sử học và chuyên gia về chế độ quân chủ Anh Arianne Chernock, phó giáo sư lịch sử của Trường Cao đẳng Nghệ thuật và Khoa học cho rằng, mặc dù Hoàng tử Harry tôn trọng và dành nhiều tình cảm cho ông nội của mình, tuy nhiên quyết định rời đi của hai vợ chồng Hoàng tử sẽ khó thay đổi, kể cả sau này nếu có chuyện gì xảy ra với nữ hoàng đi chăng nữa. Nhiều khả năng 2 vợ chồng Hoàng tử Harry sẽ chỉ trở về Anh để dự đám tang.
Bà Kathryn Lamontagne, giảng viên Khoa học xã hội của Trường Đại học Tổng hợp cũng đồng quan điểm rằng Hoàng tử Harry sẽ không trở về Vương quốc Anh trong tương lai gần. Bà còn cho rằng việc để tang ông nội trong khi cả thế giới theo dõi sát phản ứng của bạn sẽ là điều vô cùng khó khăn đối với Hoàng tử Harry. Đặc biệt, trước đó nhiều tờ báo tại Anh còn đổ lỗi cuộc trả lời phỏng vấn gần đây của vợ chồng hoàng tử Harry với nữ hoàng truyền thông Oprah Winfrey có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe cho Hoàng thân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!