Người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cảnh báo.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Der Standard của Áo xuất bản hôm 3/6, ông Grossi nhấn mạnh sự phụ thuộc đáng kể của EU vào urani và nhiên liệu hạt nhân của Nga, đồng thời lưu ý rằng một số quốc gia trong khối phụ thuộc tới 40% vào nguồn cung từ Moscow.
Ông Grossi cảnh báo rằng không giống như việc cung cấp than và khí đốt, không có cách nhanh chóng nào để rời bỏ nhiên liệu hạt nhân của Nga và việc cắt đứt quan hệ quá sớm sẽ gây tổn hại cho thị trường năng lượng toàn cầu.
Tổng Giám đốc IAEA lưu ý: "Họ (các nước phương Tây) đang thực hiện những biện pháp để chấm dứt sự phụ thuộc này, nhưng điều đó không thể thực hiện được trong một sớm một chiều. Người dân châu Âu đang phản ứng một cách thực tế khi biết rằng nền kinh tế của họ không thể hoạt động nếu không có năng lượng hạt nhân".
Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi (Ảnh: Sputnik)
Nhận xét của ông Grossi được đưa ra khi EU đặt mục tiêu áp dụng gói trừng phạt thứ 14 nhằm vào Nga trước tháng 7 năm nay. Khối này đang xem xét áp thuế đối với hàng nhập khẩu trị giá lên tới 42 tỷ Euro (46 tỷ USD) từ Nga, bao gồm cả nhiên liệu hạt nhân.
Đầu năm nay, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự đoán sản lượng điện hạt nhân toàn cầu sẽ đạt mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2025, khi ngày càng có nhiều quốc gia chuyển sang sử dụng công nghệ này như một phần trong kế hoạch giảm phát thải.
Vương quốc Anh, Thụy Điển và Thụy Sĩ nằm trong số các quốc gia đang trên đà tăng cường sản xuất điện hạt nhân trong nước bằng cách kéo dài thời gian hoạt động của các nhà máy hiện có và xây dựng các nhà máy mới nhằm tăng cường an ninh năng lượng khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao.
EU đã không trừng phạt lĩnh vực hạt nhân của Nga - bao gồm cả tập đoàn năng lượng khổng lồ Rosatom, bất chấp yêu cầu liên tục từ Ukraine cũng như các thành viên khối Litva và Ba Lan, những nước chỉ trích Moscow mạnh mẽ nhất. Động thái này đã bị chặn bởi một số quốc gia EU, bao gồm cả Hungary, vốn phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân của Nga.
Doanh số bán nhiên liệu và công nghệ hạt nhân của Nga tăng vọt vào năm 2022 khi nhập khẩu của các nước EU tăng lên mức cao nhất trong 3 năm. Theo Rosatom, các thành viên NATO bao gồm Bulgaria, Cộng hòa Czech, Hungary và Slovakia đều tiếp tục mua nhiên liệu lò phản ứng từ quốc gia đang bị trừng phạt này.
Tính đến năm 2022, Nga là nước xuất khẩu urani được làm giàu lớn nhất trên thị trường toàn cầu, chiếm khoảng 35% doanh số bán hàng trên toàn thế giới với giá trị xuất khẩu ước tính là 2 tỷ USD.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!