Ngày 26/6, Cơ quan phòng, chống ma túy và tội phạm Liên hợp quốc (UNODC) đã "gióng hồi chuông" cảnh báo về một loại thuốc giảm đau nhóm opioid tổng hợp có khả năng gây nghiện cao, trong bối cảnh lượng thuốc phiện tại Afghanistan giảm có thể khiến việc sử dụng ma túy tổng hợp gia tăng.
Trong thông cáo báo chí, UNODC cho biết nitazene - một nhóm thuốc opioid tổng hợp thậm chí có thể mạnh hơn cả fentanyl - gần đây đã xuất hiện ở một số nước giàu, dẫn đến số ca tử vong do dùng thuốc quá liều tăng. Báo cáo thường niên của cơ quan có trụ sở tại Vienna cho thấy loại ma túy này đã được phát hiện tại các nước Bỉ, Canada, Estonia, Latvia, Slovenia, Anh và Mỹ. Các tổ chức khác, trong đó có Trung tâm giám sát ma túy và nghiện ma túy châu Âu (EMCDDA) cũng đưa ra cảnh báo tương tự về sự nổi lên của nitazene.
UNODC lưu ý lượng thuốc phiện toàn cầu đã giảm 74% vào năm 2023 sau khi chính quyền Taliban cấm trồng cây thuốc phiện ở Afghanistan - nước xuất khẩu thuốc phiện nhiều nhất thế giới. Cơ quan này cho biết độ tinh khiết của heroin trên thị trường dự kiến giảm, đồng thời cảnh báo người sử dụng heroin có thể chuyển sang các loại thuốc phiện khác, với những loại gây nhiều rủi ro cho sức khỏe.
Theo Trưởng nhóm nghiên cứu của UNODC Angela Me, nitazene trộn với heroin gây ra một số trường hợp tử vong do dùng quá liều. Trong khi đó, thị trường cocaine "vẫn đang bùng nổ", với nguồn cung cocaine toàn cầu tiếp tục tăng lên mức cao kỷ lục hơn 2.700 tấn vào năm 2022, tăng 20% so với năm 2021. Bà lưu ý loại chất cấm này đang mở rộng ra bên ngoài hai thị trường truyền thống Mỹ và Tây - Trung Âu, sang một số khu vực khác như châu Phi, nơi nạn buôn người qua châu lục này đang gia tăng. Diện tích trồng cây coca trên toàn cầu trong giai đoạn 2021 - 2022 đã tăng 12% lên 355.000 ha.
UNODC lưu ý tổng cộng gần 292 triệu người trên thế giới sử dụng ma túy vào năm 2022, tăng 20% so với 10 năm trước, một phần do dân số tăng. Năm 2022, cần sa vẫn là loại ma túy được sử dụng nhiều nhất trên thế giới, với ước tính khoảng 228 triệu người sử dụng. Tiếp theo là thuốc giảm đau nhóm opioid với 60 triệu, chất kích thích loại amphetamine với 30 triệu, cocaine và thuốc lắc lần lượt với 23 triệu và 20 triệu người dùng. Cơ quan này cho rằng việc hàng chục bang tại Mỹ hợp pháp hóa cần sa dường như thúc đẩy các sản phẩm cần sa trở nên đa dạng hơn và khiến tệ nạn ma túy gia tăng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!