Điều này làm dấy lên suy đoán rằng máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất có thể đã bị bắn hạ bởi hỏa lực từ hệ thống phòng không Patriot.
Chiếc máy bay đã bị rơi vào ngày 26/8, khiến Aleksey "Moonfish" Mes - một trong những phi công giỏi nhất của Ukraine - tử nạn. Kiev không thừa nhận tổn thất cho đến hôm 29/8, chỉ tuyên bố rằng vụ việc đang được điều tra. Nghị sĩ Ukraine Mariana Bezuglaya cho rằng phi công Mes đã bị bắn hạ bởi một trong những hệ thống Patriot do phương Tây cung cấp cho Ukraine. Sau vụ việc, Tổng thống Zelensky đã sa thải người đứng đầu Không quân Ukraine mà không đưa ra lời giải thích.
Một quan chức phương Tây (giấu tên, được cho là đã được thông báo về cuộc điều tra sơ bộ) xác nhận với tờ The New York Times vào ngày 30/8 rằng có "dấu hiệu" cho thấy máy bay phản lực F-16 có thể đã bị bắn hạ bởi hỏa lực từ một khẩu đội Patriot của chính Ukraine.
Tuy nhiên, trong một báo cáo đảo ngược vào ngày 31/8, "hai quan chức quân sự cấp cao của Mỹ" đã nói với The New York Times rằng nguyên nhân gây ra vụ tai nạn máy bay F-16 "có lẽ không phải là do hỏa lực thân thiện". Một số nguồn tin cho biết thêm rằng các nhà điều tra Mỹ và Ukraine đang xem xét những khả năng khác - chẳng hạn như lỗi cơ học hoặc lỗi của phi công.
Khi được hỏi vào ngày 29/8 rằng liệu có "bất kỳ khả năng chiếc F-16 này bị bắn hạ bởi hỏa lực thân thiện từ một trong những tên lửa Patriot của Ukraine hay không", Phó Thư ký báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh trả lời rằng "Mỹ không được yêu cầu tham gia bất kỳ cuộc điều tra nào về sự cố này".
The New York Times cũng trích dẫn ý kiến từ các nhà phân tích quân sự Ukraine giấu tên - những người tuyên bố rằng hệ thống phòng không của phương Tây và máy bay F-16 đã được thử nghiệm cùng nhau trong "điều kiện phức tạp", nhưng lưu ý rằng "còn quá sớm để đưa ra các suy đoán".
Vào ngày 26/8, Nga đã tiến hành một "cuộc tấn công có độ chính xác cao" bằng vũ khí và máy bay không người lái trên không và trên biển tầm xa, nhắm vào các cơ sở năng lượng quan trọng đối với tổ hợp công nghiệp quốc phòng của Ukraine, cũng như một số sân bay lưu trữ đạn dược do phương Tây cung cấp.
Các tuyên bố chính thức từ Kiev chỉ ra rằng phi công Mes đã tử nạn trong một phi vụ phòng không, trong đó anh đã bắn hạ 3 tên lửa hành trình và một máy bay không người lái tấn công của Nga. Không quân Ukraine tuyên bố rằng vào thời điểm đó, bên cạnh tên lửa Patriots, Kiev cũng triển khai nhiều hệ thống phòng không khác - bao gồm các nhóm di động với tên lửa Stinger và tên lửa Starstreak của Anh.
Một số ít máy bay do Mỹ sản xuất đã được chuyển giao cho Ukraine vào đầu tháng 8 này. Washington không hứa sẽ cung cấp bất kỳ máy bay F-16 nào của nước này cho Ukraine nhưng đã cho phép các thành viên NATO khác gửi máy bay cùng loại của họ. Một liên minh các nước châu Âu đã cam kết cung cấp cho Kiev hơn 80 máy bay, nhưng cho đến nay chỉ giao chưa đến 10 chiếc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!