New Zealand bãi bỏ lệnh cấm hút thuốc lá để tài trợ cho việc cắt giảm thuế

Chính phủ mới của New Zealand sẽ hủy bỏ luật cấm hút thuốc nhằm hỗ trợ chi trả cho việc giảm thuế - một động thái mà các quan chức y tế công cộng tin rằng sẽ gây mất mạng hàng nghìn người và là "thảm họa" đối với cộng đồng thiểu số Māori tại nước này.

Năm 2022, quốc gia này đã thông qua một đạo luật đột phá, đưa ra một mốc độ tuổi hút thuốc tăng tiến để ngăn những người sinh sau tháng 1/2009 không thể mua thuốc lá hợp pháp. Luật trên được thiết kế để ngăn chặn hàng nghìn cái chết liên quan đến hút thuốc và tiết kiệm hàng tỷ đô la New Zealand cho hệ thống y tế nước này.

Đạo luật này cũng giới thiệu nhiều biện pháp khác nhau để khiến việc hút thuốc trở nên ít phổ biến và khó tiếp cận hơn. Nó bao gồm việc giảm lượng nicotine hợp pháp trong sản phẩm thuốc lá, chỉ cho phép bán thuốc lá qua cửa hàng đặc biệt, và giảm số lượng cửa hàng được phép bán thuốc lá từ 6,000 xuống còn 600 trên toàn quốc.

Đạo luật trên dự kiến được thực hiện từ tháng 7/2024. Nhưng như một phần của thỏa thuận liên minh với đảng New Zealand First, đảng quốc gia New Zealand đã đồng ý hủy bỏ các sửa đổi, bao gồm "loại bỏ yêu cầu về giảm nicotine, loại bỏ việc giảm số cửa hàng bán lẻ và lệnh cấm theo thế hệ".

Vào thứ Bảy vừa qua (25/11), Bộ trưởng Yài chính Nicola Willis cho biết, các biện pháp sẽ được hủy bỏ trước tháng 3/2024, với doanh số bán thuốc lá sẽ đóng góp vào việc giảm thuế của chính quyền liên minh.

Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon cũng cho biết việc đảo ngược này sẽ ngăn chặn việc hình thành thị trường thuốc lá bất hợp pháp, và ngăn chặn các cửa hàng tư nhân trở thành hang ổ của nhiều tội phạm.

Ông Luxon nói rằng, chính phủ của ông sẽ tiếp tục giảm tỷ lệ hút thuốc thông qua biện pháp giáo dục và các chính sách ngăn chặn hút thuốc khác.

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế đã bày tỏ sự kinh ngạc trước sự đảo ngược chính sách này, với lý do có thể khiến 5.000 người mất mạng mỗi năm, và gây hại nghiêm trọng cho người Māori, cộng đồng có tỷ lệ hút thuốc cao hơn tại nước này.

"Đây là một mất mát lớn cho sức khỏe cộng đồng, và là chiến thắng cho ngành công nghiệp thuốc lá - lợi nhuận của họ sẽ được đặt lên trên cuộc sống của người dân New Zealand" - trích lời giáo sư Lisa Te Morenga, Chủ tịch của nhóm ngành không chính phủ Health Coalition Aotearoa.

Cũng theo giáo sư Te Morenga, việc duy trì các quy định hút thuốc sẽ tiết kiệm 1,3 tỷ đô la New Zealand cho chi phí hệ thống y tế nước này trong 20 năm tới, đồng thời giảm tỷ lệ tử vong lên đến 22% đối với phụ nữ và 9% đối với nam giới.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!