Để có thông tin chi tiết về vấn đề trên, BTV của Bản tin 19h ngày 5/1/2015 đã có cuộc trao đổi với phóng viên Duy Nghĩa – Thường trú Đài THVN tại LB Nga.
Xin chào anh Duy Nghĩa, xin anh cho biết kế hoạch cụ thể của việc quân đội Nga sẽ đưa đoàn tàu hạt nhân vào hoạt động trong năm 2019 là gì?
PV Duy Nghĩa: Đoàn tàu hỏa hạt nhân có tên Berguzins là hệ thống tên lửa đường sắt thế hệ mới dùng để vận chuyển và phóng các tên lửa hạt nhân chiến lược. Berguzins được thiết kế thay cho hệ thống tên lửa đường sắt Skapel bị tháo dỡ năm 2005 theo Hiệp định cắt giảm vũ khí hạt nhận chiến lược giữa Mỹ và Nga.
Theo thiết kế kỹ thuật, mỗi đoàn tàu Berguzin có 17 toa gồm các toa chỉ huy, điều khiển, căn hộ di động, 3 toa bệ phóng và các toa chở 6 tên lửa RS-24 (Yars), một loại tên lửa có 4 đầu đạn với sức công phá từ 0,4 đến 1,2 megaton.
Tên lửa Yars sử dụng nhiên liệu khô, bởi vậy giảm trọng lượng đến hơn một nửa tăng tính cơ động của các đoàn tàu và giảm thiểu nguy cơ cháy nổ do loại nhiên liệu lỏng gây ra.
Tương tự như tàu ngầm hạt nhân, các đoàn tàu này khó bị tiêu diệt trong đợt tấn công phủ đầu vì chúng có tính cơ động cao và có thể ngụy trang thành đoàn tàu chở hàng thông thường, cũng như liên tục di chuyển trên lãnh thổ rộng lớn của nước Nga.
Dự kiến, quân đội Nga sẽ có 5 đoàn tàu Berguzins tương đương với 5 trung đoàn tên lửa hạt nhân chiến lược.
Thực ra khái niệm đoàn tàu hạt nhân này không mới, nhưng nó đã chìm vào quên lãng sau khi kế hoạch này bị gác lại từ hơn 20 năm nay. Vậy việc Nga tái triển khai đoàn tàu hạt nhân có liên quan đến căng thẳng hiện nay giữa Nga và phương Tây hay không, thưa anh Duy Nghĩa?
PV Duy Nghĩa: Việc Nga khôi phục lại hệ thống tên lửa đường sắt tất nhiên là có liên quan đến các động thái của Mỹ, NATO hiện nay. Cùng với các loại tên lửa đặt trên máy bay, tàu ngầm… Berguzins được coi là phương tiện hữu hiệu đối phó với dự án Đòn Tấn công Nhanh Toàn cầu của Mỹ.
Ngoài ra, việc Nga tái triển khai các đoàn tàu hạt nhân bởi chúng không còn bị cấm theo hiệp ước START Mới năm 2010 và để phù hợp với Học thuyết quân sự mới của Nga.
Theo các chuyên gia quân sự Nga để đảm bảo cân bằng chiến lược và khả năng kiềm chế hạt nhân và cả phi hạt nhân, Nga vẫn cần tiếp tục hiện đại hóa lực lượng hạt nhân của mình bằng việc tái phát triển hệ thống tên lửa đường sắt thế hệ mới.
Từ năm 1989, Liên Xô từng sở hữu 12 đoàn tàu hỏa hạt nhân mang tên Skapel nhưng chúng đã ngừng hoạt động sau khi Nga và Mỹ ký hiệp ước START-2 năm 1993.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.