Hình ảnh trong đoạn video lan truyền gây nghi ngờ về việc Nga thả loại bom mạnh nhất thế giới xuống Ukraine. (Ảnh: Telegram)
Đoạn video bắt đầu lan truyền trên phương tiện truyền thông Nga và Ukraine từ hôm 1/10, cho thấy hình ảnh về một "quả bom chân không" được thả xuống thị trấn Vovchansk ở vùng Kharkov.
Hãng thông tấn Ukraine InsiderUA đã đăng đoạn video lên kênh Telegram của mình, trích dẫn lời các blogger quân sự Nga cho biết quả bom này là ODAB-9000, một loại bom lượn nặng ba tấn, đôi khi được gọi là "cha đẻ của tất cả các loại bom", hay "loại đạn dược phi hạt nhân mạnh nhất thế giới".
Trong video, có thể thấy quả bom rơi xuống và phát nổ trong thành phố ở vùng Đông Bắc Ukraine, vốn đã hoang tàn trong nhiều tháng nay và gây hư hại cho các tòa nhà xung quanh.
Khói bốc lên từ thành phố biên giới Vovchansk, vùng Kharkov của Ukraine, nơi bị pháo hạng nặng bắn phá hàng ngày từ tháng 5/2024. (Ảnh: Getty Images)
Một kênh Telegram ủng hộ Ukraine đã chia sẻ đoạn video nhưng cho biết loại vũ khí này là bom nhiệt áp ODAB-3000. Bom nhiệt áp hay "chân không" hút oxy để tạo ra quá trình đốt cháy dữ dội ở nhiệt độ cao. Theo Tạp chí quốc tế của Hội Chữ thập đỏ, một tạp chí học thuật tập trung vào luật pháp quốc tế do tổ chức nhân đạo này xuất bản, việc sử dụng vũ khí nhiệt áp ở các khu vực dân sự đông đúc có thể cấu thành tội ác chiến tranh.
Tuy nhiên, kênh Telegram của Đơn vị tác chiến và chiến thuật (OTU) Kharkov đã phản bác các tuyên bố trên, cho rằng cáo buộc này không đúng sự thật.
"Để sử dụng loại đạn dược này, cần có một phương tiện mang phù hợp, về mặt lý thuyết có thể là máy bay ném bom chiến lược Tu-160, nhưng đoạn video không ghi lại được chuyển động của loại máy bay này" - người phát ngôn của OTU Kharkov - Vitaliy Sarantsev nhận định.
Theo ông Sarantsev, cảnh quay về cuộc tấn công và tuyên bố cho rằng bom ODAB-9000 đã gây ra vụ nổ có thể nhằm mục đích làm lung lay tinh thần Lực lượng vũ trang Ukraine cũng như người dân địa phương.
Quân đội Nga cũng chưa bình luận chính thức về những thông tin liên quan đến các loại bom được sử dụng ở Kharkov.
Tiến sĩ Sidharth Kaushal, chuyên gia nghiên cứu viên về Sức mạnh Biển tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia cho rằng đoạn video lan truyền trên mạng không làm rõ liệu quả bom thực sự là vũ khí nhiệt áp ODAB-9000 hay bom trên không FAB-9000. Tuy nhiên, ông Kaushal thừa nhận việc sử dụng bom chân không ở Ukraine không phải là hiếm, chỉ ra rằng Nga đã từng sử dụng TOS-1 và TOS-2, các bệ phóng tên lửa có khả năng bắn đầu đạn nhiệt áp, cũng như ODAB-1500.
Trong đó, bom lượn dẫn đường chính xác, chẳng hạn như FAB-1500, đã được Nga triển khai tại các khu vực phía Đông của Ukraine với tần suất ngày càng tăng kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu cách đây gần 3 năm. Các quan chức Ukraine cũng cáo buộc Moscow sử dụng bom chân không từ ngay giai đoạn đầu của cuộc chiến.
Tên lửa KAB của Nga rơi xuống Kharkov, Ukraine, ngày 21/9/2024 (Ảnh: Getty Images)
"Nga đang đẩy mạnh hoạt động trên không và tên lửa của mình ở cả khu vực gần tiền tuyến và hậu phương", chuyên gia Kaushal nói với Newsweek. "Các cuộc tấn công bằng tên lửa ở hậu phương được thiết kế để gây căng thẳng cho mạng lưới năng lượng của Ukraine và làm cạn kiệt kho dự trữ tên lửa đánh chặn trước khi mùa đông bắt đầu".
Ông Kaushal nói thêm rằng các hoạt động quân sự gần tiền tuyến là kết quả của Lực lượng Không gian Vũ trụ Nga tận dụng việc Ukraine buộc phải ưu tiên phân bổ phòng không. Bom lượn FAB của Nga, có thể được phóng "từ khoảng cách xa hơn, và do đó an toàn hơn nhằm giảm thiểu rủi ro mà chúng phải đối mặt từ một số hệ thống phòng không trên mặt đất.
Do những cuộc tấn công nguy hiểm này từ quân đội Nga, việc nhắm vào các căn cứ không quân đã trở thành ưu tiên chính của Kiev và là một phần động lực thúc đẩy mong muốn liên tục của Ukraine là được phép sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công sâu bên trong lãnh thổ Nga.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!