Làng Schengen nằm bên bờ sông Moselle; bên kia sông là nước Đức; bên này là đất Luxembourg; cuối làng đã là lãnh thổ nước Pháp. Năm 1985, lãnh đạo 5 nước gồm: Bỉ, Hà Lan, Luxembourg, Pháp và Tây Đức đã ký Hiệp ước Schengen trên một con tàu neo tại làng Schengen. Đến nay, đã có 26 nước tham gia hiệp ước này. Văn bản đầu tiên ký bên bờ sông này cũng đã qua nhiều lần chỉnh sửa.
Từ hơn 30 năm nay, người dân ba nước đã qua lại, người nước này làm việc tại nước kia một cách tự do. Dưới áp lực của làn sóng người di cư, thời gian gần đây, người dân thường nghe nói tới khả năng châu Âu quay trở lại kiểm soát biên giới vĩnh viễn giữa các quốc gia, đồng nghĩa với việc xóa bỏ Hiệp ước Schengen. Hiệp ước Schengen nay không thể duy trì nguyên trạng, nhưng cũng không thể bãi bỏ hoàn toàn.
Ông Marco Hoffschneider (người Đức, làm việc tại Luxembourg) chia sẻ: “Hiệp ước Schengen là tốt, thực sự rất tốt cho kinh tế và các lĩnh vực khác. Lỗi là tại châu Âu không biết cách bảo vệ biên giới bao quanh bên ngoài châu Âu. Chỉ trích châu Âu thì quá dễ, nhưng chê bai không phải là cách hay. Xây dựng được một châu Âu thống nhất là rất tuyệt vời, nhưng giờ phải xem xét lại, phải cấu trúc lại như thế nào? Phải tìm cách giữ Hiệp ước Schengen và đồng tiền chung”.
Một số nước châu Âu thậm chí đưa ra gợi ý: hoặc loại bỏ Hy Lạp ra khỏi Hiệp ước Schengen hoặc thành lập một khu vực đi lại tự do mới nhỏ hơn, nhờ vậy có thể bảo vệ biên giới tốt hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam.