Nhật Bản đặt mục tiêu nâng tỷ lệ nam giới nghỉ chăm sóc trẻ em tại các công ty tư nhân lên 50% vào năm 2025 (Ảnh: NHK)
Đây là một trong những hỗ trợ nhằm giúp giảm gánh nặng cho cả nhân viên nam và nữ trong việc chăm sóc gia đình, từ đó khuyến khích sinh con trong bối cảnh dân số Nhật Bản ngày càng già hóa.
Theo thống kê, tỷ lệ nghỉ thai sản ở một số công ty như Toyota, Hitachi… đã tăng đột biến sau khi có thông báo cho nhân viên không phân biệt giới tính được nghỉ phép chăm con nhỏ mới sinh.
Tỷ lệ nghỉ sinh con tại hãng Toyota trong năm tài chính 2023 là 61,5% - tăng từ mức 19,4% trong tài khóa 2021 và 38% trong tài khóa 2022. Tỷ lệ nghỉ thai sản tăng đột biến sau thông báo hồi tháng 3/2023 của Toyota về mục tiêu của hãng này là giúp tất cả mọi người được nghỉ phép chăm sóc con nhỏ mới sinh.
Hướng tới mục tiêu này, Toyota đang khảo sát tất cả nhân viên có con dưới 2 tuổi chưa hưởng chế độ nghỉ phép chăm sóc trẻ nhằm rà soát nhu cầu nghỉ phép chăm con nhỏ. Bên cạnh đó, hãng cũng trưng bày áp phích nhằm nâng cao nhận thức về vấn đề trên tại các địa điểm sản xuất.
Toyota cho biết sự tham gia ngày càng tăng của nam giới vào chế độ nghỉ phép là kết quả của những nỗ lực của hãng trong suốt 1 năm qua. Kết quả này cũng đã được ghi nhận trong toàn hãng với 6 trong số 7 nhà cung cấp phụ tùng chính có tỷ lệ nghỉ thai sản trên 50%.
Denso - một trong những chi nhánh như vậy - đã sử dụng nhân công tạm thời để đảm bảo hoạt động suôn sẻ khi nhân viên toàn thời gian nghỉ phép để chăm sóc con cái.
Trong khi đó, Toyota Boshoku - một nhà cung cấp khác - trong tháng 4/2023 đã bắt đầu hỗ trợ tài chính cho những nhân viên nghỉ phép từ 28 ngày trở lên để chăm sóc con nhỏ. Tỷ lệ nghỉ phép tăng 39 điểm phần trăm so với năm trước - lên 67% trong năm tài chính 2023 - với thời gian nghỉ phép trung bình là 2 tháng.
Tập đoàn Sony - nơi tỷ lệ nghỉ phép tăng 20 điểm phần trăm, lên mức 76% - đang khuyến khích nhân viên nam giới nhận thức rõ hơn về những thách thức khi sinh và nuôi con bằng các buổi hội thảo. Trong đó, nam giới mặc áo khoác có túi nước để mô phỏng việc mang thai và chăm sóc một búp bê mô phỏng đứa trẻ liên tục khóc.
Hãng điện tử Hitachi đã đưa ra phương án lập kế hoạch linh hoạt - làm việc từ xa và giảm giờ làm. Lao động và ban quản lý của hãng đã nhất trí nỗ lực để đạt được tỷ lệ nghỉ sinh con là 100% vào cuối năm tài chính 2025. Tỷ lệ này trong năm tài chính 2023 là 65,2% - tăng từ mức 56,8% trong tài khóa 2022.
Các công ty cũng có một khoản hỗ trợ tài chính để những nhân viên nghỉ phép không phải chịu quá nhiều áp lực.
Các nhà xã hội học nhận định đây là một sự thay đổi đáng chú ý trong văn hóa làm việc công sở. Hiện Chính phủ Nhật Bản đã đặt mục tiêu nâng tỷ lệ nghỉ chăm sóc con nhỏ tại các công ty tư nhân lên 50% vào năm 2025.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!