Suy giảm nhận thức nhẹ (thường được gọi là MCI) là giai đoạn đầu của bệnh mất trí nhớ hoặc mất khả năng nhận thức khác, chẳng hạn như nhận thức ngôn ngữ hoặc thị giác/không gian. Các dấu hiệu có thể đủ nghiêm trọng để người bị ảnh hưởng và những người xung quanh nhận thấy, nhưng đủ nhẹ để người bị ảnh hưởng có thể duy trì khả năng thực hiện hầu hết các hoạt động sống hàng ngày.
Nhiều người nhầm lẫn tình trạng suy giảm này với quá trình lão hóa thông thường. Trên thực tế, tình trạng này hoàn toàn khác, khoảng 1/3 số người bị suy giảm nhận thức nhẹ phát triển chứng sa sút trí tuệ do bệnh Alzheimer trong vòng 5 năm, theo nghiên cứu.
Tùy thuộc vào loại MCI, người mắc có thể gặp khó khăn khi ghi nhớ các cuộc trò chuyện, theo dõi mọi thứ, duy trì luồng suy nghĩ trong khi nói chuyện, điều hướng một địa điểm quen thuộc hoặc hoàn thành các công việc hàng ngày, chẳng hạn như thanh toán hóa đơn. Một số cá nhân sẽ ngày càng bị suy giảm nhận thức, trong khi có những người trở lại hoạt động bình thường.
Để hiểu rõ hơn về nhận biết, chẩn đoán và điều trị MCI ở Mỹ, Hiệp hội Bệnh Alzheimer đã thực hiện một cuộc khảo sát với hơn 2.400 người lớn và 801 bác sĩ chăm sóc chính vào cuối năm 2021. Tất cả các câu hỏi được trả lời trực tuyến hoặc qua điện thoại. Hơn 80% người tham gia ban đầu ít hoặc không biết về MCI. Sau đó, khi được cho biết MCI là gì, hơn 40% nói rằng họ lo lắng về việc phát triển tình trạng bệnh trong tương lai.
Morgan Daven, Phó Chủ tịch hệ thống y tế tại Hiệp hội Bệnh Alzheimer cho biết: "Thật đáng ngạc nhiên khi thực tế cho thấy, cả bác sĩ chăm sóc sức khỏe chính và nhân viên y tế công đều gặp thách thức trong việc phân biệt giữa chứng suy giảm nhận thức nhẹ và tình trạng lão hóa thông thường".
Cả nhân viên y tế và người dân thường nhầm lẫn giữa chứng suy giảm nhận thức nhẹ và tình trạng lão hóa thông thường. (Ảnh: CNN)
85% người trưởng thành cho biết, họ muốn biết sớm liệu họ có mắc bệnh Alzheimer hay không để có thể lập kế hoạch, điều trị các triệu chứng sớm hơn, thực hiện những bước cần thiết để duy trì chức năng nhận thức hoặc hiểu những gì đang xảy ra, nghiên cứu cho thấy.
Tuy nhiên, bất chấp cảm giác cấp bách như vậy, nhiều người lại tỏ ra ngần ngại khi được tư vấn chuyên môn nếu họ bắt đầu gặp các triệu chứng. Chỉ 40% cho biết họ sẽ nói chuyện với bác sĩ ngay lập tức nếu họ gặp phải các triệu chứng MCI. Những lo lắng về việc nhận được trợ giúp bao gồm việc có thể nhận được chẩn đoán hoặc điều trị sai, biết được một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc tin rằng các triệu chứng có thể biến mất.
Theo nghiên cứu, có nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra MCI.
Tiến sĩ Richard Isaacson, Giám đốc Phòng khám Phòng chống bệnh Alzheimer thuộc Trung tâm Sức khỏe não tại Đại học Y Schmidt thuộc Đại học Florida Atlantic cho biết: "Nó có thể do những nguyên nhân có thể hồi phục được như thiếu hụt vitamin hoặc các tình trạng y tế như rối loạn chức năng tuyến giáp".
Các nguyên nhân khác có thể bao gồm tác dụng phụ của thuốc, thiếu ngủ, lo lắng, rối loạn thần kinh hoặc tâm thần, di truyền học, huyết áp cao, đột quỵ hoặc bệnh mạch máu khác và chấn thương sọ não.
Nhìn chung, các yếu tố dẫn tới MCI khá đa dạng, những triệu chứng rộng và không được xét nghiệm MCI có thể khiến việc chẩn đoán MCI trở nên khó khăn hơn, kết quả cho thấy.
Khi phát hiện bệnh nhân mắc MCI, các bác sĩ thường khuyến nghị người bệnh thay đổi lối sống, làm các xét nghiệm hoặc giới thiệu bệnh nhân đến bác sĩ chuyên khoa, các tác giả viết.
Ông Isaacson nói: "Mọi người có thể kiểm soát sức khỏe não bộ của mình bằng cách thực hiện những thay đổi tích cực trong cuộc sống hàng ngày. Không chỉ là tập thể dục, ăn kiêng, ngủ tốt và tránh căng thẳng, việc có bác sĩ chăm sóc sức khỏe ban đầu có thể giúp tối ưu hóa và điều trị các bệnh liên quan như huyết áp cao, cholesterol cao và tiểu đường".
Việc chẩn đoán sớm là rất quan trọng và tạo cơ hội tốt nhất cho việc quản lý và điều trị bệnh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!