Tại phòng thí nghiệm ở Glasgow, Vương quốc Anh, những mẫu biến thể Omicron đang được nghiên cứu để tìm hiểu rõ hơn. Tác động của Omicron trong đại dịch này sẽ được quyết định bởi 3 nhân tố: khả năng lây nhiễm, mức độ thoát khỏi hệ miễn dịch và độc tính hay mức độ nghiêm trọng của bệnh mà nó gây ra.
Giáo sư Massimo Palmarini - Giám đốc Trung tâm MRC về nghiên cứu virus cho rằng: "Điều cấp bách nhất là hiểu được mức độ lây nhiễm và liệu Omicron có thể thoát khỏi khả năng miễn dịch do vaccine tạo ra hay không".
Cho tới nay các chuyên gia y tế ở Nam Phi, nơi biến thể Omicron xuất hiện lần đầu cho biết, biến thể này mới chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ so với nhiều biến thể trước đây, chẳng hạn như đau đầu, đau cơ và mệt mỏi và chưa ghi nhận trường hợp nào tử vong. Những người bị nhiễm hồi phục tốt tại nhà và khỏe hơn trong vòng 2-3 ngày, không ai bị mất vị giác, khứu giác hay giảm mạnh nồng độ oxy trong máu.
Giáo sư Barry Schoub - Người đứng đầu Ủy ban cố vấn cấp bộ của Nam Phi về COVID-19 nói: "Vẫn còn quá sớm để xác định xem biến thể Omicron có mang lại mối đe dọa lớn hơn về tình trạng bệnh nặng hay tử vong hay không. Nhưng trong giai đoạn đầu này, thông tin có vẻ đầy hứa hẹn. Những người đã bị nhiễm có triệu chứng nhẹ, việc theo dõi tình hình tại bệnh viện cho thấy không có gì nghiêm trọng như các đợt trước".
Dựa trên những điều tra ban đầu, đang có một luồng ý kiến mới về biến thể này. Nếu Omicron lây lan giữa các vật chủ, làm giảm các kháng thể trung hòa và gây nên những triệu chứng nguy hiểm bất thường, thế giới sẽ gặp rắc rối lớn. Tuy nhiên, nếu biến thể Omicron trở thành một biến thể siêu lây nhiễm nhưng chỉ gây ra những triệu chứng nhẹ, đó lại có thể là điều tốt cho thế giới. Một biến thể hoàn hảo để sống chung với đại dịch.
Chuyên gia Rachel Gutman thuộc Bộ phận Ngăn ngừa Đại dịch Quỹ Rockefeller cho rằng, nếu biến thể Omicron tiếp tục cho thấy những dấu hiệu nhẹ hơn biến thể Delta thì đây là một tin tốt và nếu nó còn lây lan nhanh hơn biến thể Delta thì đây có thể là một tin tuyệt vời. Bởi khi 2 biến thể cùng lưu hành, biến thể nào lây nhiễm sang nhiều người hơn thường sẽ chiếm ưu thế. Biến thể đó có thể chiến thắng bởi nó vừa nhân lên nhanh hơn trong vật chủ là con người, vừa lây lan hiệu quả hơn.
Chia sẻ quan điểm này, Giáo sư Karl Lauterbach, người đang tranh cử chức Bộ trưởng Y tế Đức cho rằng, Omicron có tới 32 đột biến ở protein gai, con số này nhiều gấp đôi so với biến thể Delta, có nghĩa là nó có thể được tối ưu hóa để lây nhiễm nhưng lại ít gây bệnh nghiêm trọng hơn.
Không nên lo lắng quá mức trước Omicron
Một số báo cáo ở Nam Phi - nơi đầu tiên báo cáo về các trường hợp nhiễm Omicron - đã cung cấp một số thông tin ban đầu về biến thể mới này. Có rất ít bệnh nhân cần bổ sung oxy và đây là điểm khác biệt rõ rệt so với những gì được ghi nhận ở bệnh viện trong các đợt bùng phát dịch trước đây. Cũng chưa có ca tử vong nào do biến thể Omicron. Có vẻ như Omicron không quá lo ngại như những gì được dự báo. Dưới đây là ý kiến các chuyên gia:
Bà Soumya Swaminathan - Nhà khoa học trưởng của WHO: Biến thể Omicron có thể lây nhiễm ngay cả ở những người đã được tiêm phòng trước đó, tuy nhiên thực tế người bị nhiễm ít có biểu hiện nặng và một lần nữa chúng ta phải chờ xem. Nếu biến thể mới chỉ gây ra các biểu hiện bệnh nhẹ, điều đó có nghĩa là vaccine hiện tại vẫn đang đảm bảo sự bảo vệ.
Bà Michelle Groome - Viện Quốc gia về các bệnh truyền nhiễm của Nam Phi: Dữ liệu sơ bộ mà chúng tôi có chỉ ra rằng, chắc chắn có bằng chứng cho thấy nó dễ lây lan hơn, nhưng không có nghĩa là biến thể mới này có độc lực mạnh hơn.
Ông Ugur Sahin - Giám đốc điều hành Biontech: Chúng ta ngày càng hiểu rõ hơn về Omicron. Cho đến nay vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn, người được tiêm chủng vẫn có đủ khả năng bảo vệ. Dựa trên cơ chế của vaccine, chúng tôi dự đoán rằng những người đã được tiêm chủng mà bị nhiễm vẫn sẽ ngăn ngừa được bệnh trở nặng.
Ông Paul Christopher - Giám đốc chiến lược Ngân hàng đầu tư Wells Fargo: Omicron sẽ là biến thể mà thế giới phải xử lý vào cuối năm nay và cả giai đoạn đầu năm 2022. Sẽ còn có những biến thể khác nữa ra đời, theo thời gian, mọi người sẽ học cách chấp nhận sự thật rằng sẽ có những biến thể mới, sẽ có vaccine mới. Mọi người đơn giản sẽ tiếp tục chủng ngừa các biến thể mới và điều đó sẽ không ngăn cản mọi người đi ăn nhà hàng, đến khách sạn hay lên máy bay.
Đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học vẫn đánh giá rằng, kể cả với biến thể mới Omicron, vaccine vẫn có hiệu quả. Vẫn cần có những nghiên cứu rõ ràng hơn về Omicron, nhưng sống chung với dịch thì cần tránh tâm lý lo ngại quá mức.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!