Loài thực vật bí ẩn trên được đặt tên là Othniophyton elongatum, có nghĩa là "thực vật ngoài hành tinh", được tìm thấy lần đầu tiên cách đây 55 năm gần "thị trấn ma" Rainbow ở Utah, Mỹ.
Ban đầu, các nhà cổ sinh vật học cho rằng nó có thể là họ hàng với nhân sâm, nhưng phân tích gần đây đã bác bỏ giả thuyết này.
Tiến sĩ Steven Manchester - chuyên gia cổ thực vật tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Florida - đã phát hiện một mẫu hóa thạch khác của cùng loài này tại Đại học California, Berkeley. Mẫu vật mới được bảo quản tốt hơn, còn nguyên lá, hoa và quả, cho phép các nhà khoa học nghiên cứu chi tiết hơn.
Cả hai mẫu hóa thạch được khai quật từ địa tầng Green River ở phía Đông bang Utah. Khoảng 47 triệu năm trước, khu vực này là một hệ sinh thái hồ lớn gần các núi lửa đang hoạt động. Trầm tích hồ và tro núi lửa đã giúp làm chậm quá trình phân hủy của các sinh vật, giúp bảo quản hoàn hảo nhiều hóa thạch.
Phục dựng loài Othniophyton elongatum (Ảnh: Ashley Hamersma, Manchester)
"Điều đặc biệt là cấu trúc nhị hoa của loài này" - ông Manchester chia sẻ - "Thông thường, nhị hoa sẽ rụng khi quả phát triển. Nhưng ở loài này, nhị hoa vẫn còn nguyên ngay cả khi quả đã chín và hạt sẵn sàng phát tán. Chúng tôi chưa từng thấy điều này ở bất kỳ loài thực vật hiện đại này".
Sau khi so sánh với hơn 400 họ thực vật có hoa đang sống và đã tuyệt chủng, các nhà khoa học vẫn không thể tìm ra mối liên hệ nào. Đây không phải là lần đầu tiên khu vực Green River mang đến những bất ngờ. Trước đây, nơi đây cũng đã cho ra những hóa thạch thực vật độc đáo khác như quả Bonanzacarpum và lá Palibinia, dẫn đến việc phát hiện ra các nhóm thực vật tuyệt chủng hoàn toàn mới.
Thị trấn Rainbow từng là một điểm dừng chân nhộn nhịp của những thợ mỏ khai thác dầu mỏ vào đầu thế kỷ 20, nhưng đã bị bỏ hoang khi các mỏ dầu cạn kiệt. Ngày nay, di tích của thị trấn nằm giữa vùng đất hoang vu này lại là nơi lưu giữ một phát hiện khảo cổ quan trọng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!