Kênh đào Suez là một trong những "điểm nghẹt thở" quan trọng đối với thương mại Á - Âu, chiếm 12% tổng lưu lượng hàng hóa toàn cầu. Đặc biệt, con đường này giúp rút ngắn thời gian di chuyển đến 2 tuần so với đường đi qua mũi Hảo Vọng (Nam Phi).
Vụ tàu Ever Given mắc kẹt đã gây ách tắc giao thông, khiến mọi hoạt động của tàu thuyền đi lại qua kênh đào này tê liệt. Hàng tỷ USD hàng hóa và các sản phẩm quan trọng bị tồn đọng trên các con tàu đang chờ đợi để được lưu thông. Ước tính, việc kênh đào Suez bị ách tắc gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu 400 triệu USD mỗi giờ.
"Thở phào" là cảm xúc của hàng loạt chủ tàu, doanh nghiệp, chủ của hàng tỷ USD hàng hoá đang lênh đênh trên kênh đào Suez, Ai Cập ngay khi con tàu được thoát mắc cạn. Tuy nhiên, đây không phải là lần duy nhất sự cố này xảy ra. Trong hơn 10 năm qua, đã có 8 sự cố tương tự, phần nhiều là do gió lớn và bão bụi.
Những gián đoạn do tắc nghẽn tại kênh đào Suez có thể chỉ là tạm thời. Tuy nhiên, sự cố là lời nhắc nhở về những lỗ hổng của thương mại toàn cầu và chuỗi cung ứng cồng kềnh, phức tạp.
"Đây là một sự cố thực sự nghiêm trọng. Nó có thể gây ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu do dòng chảy hàng hóa bị tê liệt bởi có rất nhiều thứ được vận chuyển bằng hàng hải như các trang thiết bị y tế, nhiên liệu, thực phẩm và các mặt hàng nhu yếu phẩm khác" - ông Guy Platten - Tổng Thư ký Phòng Vận tải biển Quốc tế nhấn mạnh.
Một số hãng vận tải đường biển lớn đã phải điều hướng nhiều tàu của mình theo lộ trình dài hơn qua mũi Hảo Vọng để hàng hóa giao cho khách hàng không bị chậm chễ quá lâu. Tuy nhiên, lịch trình di chuyển này sẽ phải kéo dài thêm ít nhất 7 ngày và tiêu tốn nhiều chi phí, nhiên liệu.
Sự cố kênh đào Suez đã bộc lộ điểm yếu của chuỗi cung ứng toàn cầu và cũng cho thấy sự thiếu hụt nguồn cung tàu vận chuyển hàng hóa. Mặc dù con tàu Ever Given đã được giải cứu nhưng để thông thương trở lại như trước sẽ còn phải mất một thời gian nữa. Và cứ mỗi ngày mắc kẹt, thương mại toàn cầu thiệt hại từ 1 đến 1,5 tỷ USD.
Một con virus bị phát tán hay một con tàu khổng lồ mắc cạn đều có chung một hậu quả nghiêm trọng là chuỗi cung ứng tắc nghẽn, thương mại toàn cầu gián đoạn. Một lần nữa, bài học xây dựng chuỗi cung ứng logistics đa dạng, bền vững được đặt ra với cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Nhìn về mặt tích cực. đây là phép thử mà kinh tế toàn cầu phải trải qua.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!