Quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ đảo ngược phán quyết "Roe kiện Wade" vào tháng 6 đã dẫn tới làn sóng phản đối và kêu gọi hành động trên khắp nước Mỹ. (Ảnh: AP)
Thẩm phán Tòa án Quận Kanawha Tera L. Salango đã ra phán quyết sơ bộ, theo đó cho phép Trung tâm Sức khỏe Phụ nữ bang Tây Virginia không phải thực hiện lệnh cấm phá thai có từ những năm 1800. Theo đó, trong trường hợp không có hành động của tòa án, phòng khám thai này được phép phá thai cho người mang đang thai, "đặc biệt là những người có thai ngoài ý muốn do bị cưỡng hiếp hoặc loạn luân, đang bị tổn hại không thể bù đắp”.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp bang Patrick Morrisey đã bác bỏ phán quyết, gọi đây là "một ngày đen tối đối với bang Tây Virginia". Ông cho biết, văn phòng của ông sẽ kháng cáo quyết định này lên Tòa án Tối cao của bang Tây Virginia.
Bang Tây Virginia đã duy trì luật của bang có từ những năm 1800, trong đó quy định người đi phá thai hoặc thực hiện việc phá thai là một trọng tội, có thể bị phạt tù tới 10 năm. Tuy nhiên, luật này cung cấp ngoại lệ được phép phá thai trong trường hợp tính mạng của thai phụ gặp rủi ro.
Các luật sư của Trung tâm Sức khỏe Phụ nữ, phòng khám phá thai duy nhất của bang Tây Virginia, lập luận rằng luật cũ vô hiệu vì nó đã không được thực thi trong hơn 50 năm qua. Luật này đã bị thay thế bởi một loạt luật hiện đại quy định về phá thai, trong đó thừa nhận quyền tự quyết của phụ nữ đối với việc phá thai. Một ví dụ là luật năm 2015 của bang Tây Virginia cho phép phá thai đối với thai kỳ đến 20 tuần tuổi.
Thẩm phán Salango chấp thuận, nói rằng các luật gần đây do cơ quan lập pháp bang ban hành "mâu thuẫn với lệnh cấm phá thai hình sự trước đó " và sẽ là "không công bằng" nếu cho phép các luật xung đột được tồn tại trong hệ thống luật pháp.
Biểu tình phản đối quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ về việc cấm phá thai trước Nhà Trắng, ngày 9/7/2022. (Ảnh: Reuters)
Trung tâm Sức khỏe Phụ nữ ở bang Tây Virginia đã dừng thực hiện các dịch vụ phá thai vào ngày 24/6, thời điểm Tòa án Tối cao Mỹ lật lại vụ án "Roe kiện Wade". Các nhân viên đã hủy bỏ hàng chục lịch hẹn phá thai do lo ngại họ hoặc bệnh nhân của họ có thể bị truy tố theo quy định cũ.
Các luật sư của phòng khám này cho biết, dịch vụ phá thai là dịch vụ chăm sóc sức khỏe cần thiết và những cư dân dễ bị tổn thương nhất của bang sẽ gặp rủi ro mỗi ngày khi họ không được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe này.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tư pháp bang Tây Virginia Patrick Morrisey lập luận rằng luật vẫn có hiệu lực thi hành. Các luật sư của bang tuyên bố, luật này đã không còn hiệu lực trong nhiều thập kỷ chỉ vì việc truy tố những người phá thai hoặc thực hiện dịch vụ phá thai sẽ là bất hợp pháp theo phán quyết "Roe kiện Wade", nhưng điều này không còn tồn tại nữa.
Năm 2021, Trung tâm Sức khỏe Phụ nữ bang Tây Virginia đã thực hiện 1.304 ca phá thai, theo tài liệu của tòa án. Phần lớn bệnh nhân (87%) sống tại bang Tây Virginia, số còn lại đến từ các bang Ohio và Kentucky.
("Roe kiện Wade" là một quyết định vào năm 1973 mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Mỹ, trong đó tòa án phán quyết rằng Hiến pháp Hoa Kỳ bảo vệ quyền tự do của một phụ nữ mang thai được chọn phá thai mà không bị chính phủ hạn chế quá đáng - PV).
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!