Báo cáo "Chiến lược Tình báo quốc gia" vừa được công bố trong buổi điều trần trước Ủy ban tình báo thượng viện Mỹ ngày 29/1 đã nhấn mạnh điều này.
Tại buổi điều trần này, Giám đốc Cơ quan tình báo Quốc gia Mỹ - ông Dan Coats cho rằng trong khi nước Mỹ mê ngủ trong hơn 1 thập kỷ qua, Trung Quốc đã có sự phát triển đáng kinh ngạc. Họ đạt được rất nhiều thành tựu. Một lượng đáng kể là nhờ họ lấy thông tin và công nghệ từ các công ty của Mỹ. Thậm chí, người Trung Quốc còn được cài vào các phòng thí nghiệm của Mỹ.
Những nhận định này của giới tình báo Mỹ được đưa ra cùng ngày với việc tòa án Mỹ khởi tố tập đoàn công nghệ Huawei với nhiều tội danh như đánh cắp công nghệ - đe dọa làm nóng thêm cuộc đối đầu Mỹ - Trung Quốc trong lĩnh vực thương mại và công nghệ.
Ông Dan Coats - Giám đốc Cơ quan tình báo Quốc gia Mỹ nhận định: "Trong khi nước Mỹ mê ngủ trong 1 thập kỷ rưỡi qua, Trung Quốc đã có sự phát triển đáng kinh ngạc. Họ đạt được rất nhiều thành tựu, một lượng đáng kể là nhờ lấy thông tin và công nghệ từ các công ty của Mỹ".
Không hẳn là đánh giá thấp, mà đánh giá chưa đúng thì sát hơn. Nhưng báo cáo của cộng đồng tình báo Mỹ chủ yếu là nhằm nêu bật những thách thức trong giai đoạn hiện nay.
Thay vì chỉ ra hệ quả chính sách đối ngoại của các đời chính quyền, cộng đồng tình báo Mỹ giờ xác định Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh hàng đầu với Mỹ trong các lĩnh vực về mạng, không gian và công nghệ. Sự hụt hơi tương đối của Mỹ trong cuộc đua với Trung Quốc về lĩnh vực công nghệ giờ là một thực tế. Trong đó, một phần nguyên nhân là do chủ quan tính toán của Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc qua nhiều thời kỳ.
Không phải đến nay, những ý kiến xoay quanh cuộc đua Mỹ - Trung trong lĩnh vực công nghệ mới được đề cập. Thực tế là nó đã ẩn hiện trong hầu hết các vấn đề nóng của quan hệ thương mại song phương suốt giai đoạn vừa rồi, từ chuyện đôi co hai bên về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, xuất khẩu công nghệ đến chuyện doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư, kinh doanh làm ăn tại Mỹ.
Cảm nhận chung hiện nay là có sự đồng thuận lưỡng đảng và trong phần lớn giới tinh hoa chính trị của Mỹ về việc cần phải quyết liệt với Trung Quốc trong cuộc đua giành vị trí ưu việt toàn cầu về công nghệ. Do đó, cuộc đua tranh giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ sẽ còn lan rộng và đi sâu vào nhiều mặt của quan hệ song phương trong thời gian tới, trước hết là ngay tại vòng đàm phán thương mại song phương đang diễn ra tại Thủ đô Washington D.C.
Cuộc đàm phán này được dự báo là rất khó khăn. Bởi các yêu cầu chính của Mỹ trong đàm phán hiện nay không chỉ có vấn đề thâm hụt thương mại mà còn bao gồm yêu cầu về tăng cường bảo vệ tài sản trí tuệ của Mỹ tại Trung Quốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!